Остеоартроз дегеніміз не? Этиологиясы. Клиникасы.
Остеоартрит - бұл буынның барлық компоненттеріне әсер ететін ауру: капсула, синовиальды мембрана, шеміршек, субхондральды сүйек, байламдар, периартикулярлық бұлшықеттер. Дәрігерлер артрозды дегенеративті буын ауруы немесе деформацияланатын артроз деп атайды. Пациенттер артроз және тұзды тұндыру туралы айтады.
Негізгі себептері Остеоартрит – көп факторлы полиэтиологиялық ауру. Буындағы дегенеративті-дистрофиялық процестің дамуының үш негізгі себебі: жарақат, дисплазия және қабыну. Буындардың жарақаты артроздың ең көп тараған себебі болып табылады.
Пациенттер жиі ауырсынуға, қозғалыстардағы қаттылыққа, ісінуге, буындардың ауырсынуына шағымданады. Арнайы емі жоқ, тек симптоматикалық. Оның жоқтығында және дамыған жағдайларда ауыр зардаптар дамиды.
№17 билет
Асқазан және 12-елі ішек ойық жарасы дегеніміз не? Диагностикасы. Емі.
Жара ауруы — өршу кезінде жараның асқазанға, он екі елі ішекке қайталанып түсуімен өрбитін асқазан – он екі елі ішек аймағының ауруы.
Лабороториялық және аспаптық зерттеулердің нәтижелері.
Қанның жалпы анализі. Жара ауруында эритроциттер және гемоглабиннің көбеюіне бейімділік анықталады.
Асқазанның секрециялық функциясы.
Асқазан жарасында секрециялық функция айтарлықтай өзгермейді, ол қалыпты күйде сақталады немесе сәл биіктейді. Секрецияның төмендеуі сирек кездеседі, төмендесе сәл ғана төмендейді.
Әдетінде, он екі елі ішектің жараларында базальдік (ВАО) және максимальді стимуляцияланған секрецияның (МАО) көрсеткіштері 1,5-2 есе жоғары болады. Секрецияның күшеюі, бұдан басқа, антральдік және пилорикалық жараларда байқалады.
Рентгенологиялық зерттеу. Рентгендік зерттеуде анықталатын жараның тікелей және жанама белгілерін айырады. Жараның тікелей белгісі – асқазанның немесе ұлтабардың қабырғасында анықталатын ойық.. Ойықтың пішіні сопақша, дөңгелек, саңылау немесе конус тәрізді болады. Жараның жанама белгілері:
барий сульфатының асқазанда бөгелуі немесе одан тез өтуі;
барийдің жараның қуысында тұрып қалуы (тұрақты контрастты дақ түрінде көрінетін);
дуоденогастральдік рефлюкс;
кардийдің шамасыздығы, асқазан- өңештік рефлюкс;
бүрмелердің жара аузына қарай бағытталуы(конвергенциясы);
перигастриттің, перидуодениттің салдарынан асқазанның немесе ұлтабардың деформациясы.
ФЭГДС – жараны анықтайтын ең нақты әдіс. Эндоскопиялық көріністердің түрінен жараның бірнеше күйлерін айырады: активті жара, тыртықталып (жазылып) келе жатқан жара және жара орнындағы тыртық.. Өршу кезінде жараның щеті қызарады және жұмырланып сәл төмпектеу болады, түбінде ақшыл –сұр немесе сарғыш некроздық заттар көрінеді. Жараның айналасындағы кілегей қабық ісініп қызарады.
Жара жазыла бастаса, оның айналасындағы гиперемия азаяды, жараның шетіндегі қабыну мен ісінудің белгілері басылады, түбі тазарып грануляциялық тінге тола бастайды, соңында жараның аузына қарай бағытталған нәзік, қызғылт түсті тыртықшалар пайда болады
5.Нәжісті жасырын қанға зерттеу. Грегерсен – Вебер сынамасын аз мөлшерде қан кетуден күдіктенгенде жасайды, мәселен анемия болса.
Емі. аурудың өршуіне түрткі болатын ықпалдарды тоқтату;
диетотерапия;
дәрмектік ем;
физиотерапия.
Аурудың өршуіне түрткі болатын ықпалдарды тоқтату:
Темекі тарту мен ішкілікті доғару; гастропатиялық әсерлі дәрмектерді тоқтату(кортикостероидтарды, СҚҚД-ді, резерпинді т.б).
Диетотерапия. Жара ауруының өршу кезінде №1 диета, ал өршудің қатаң түрлерінде №1а, №1б диеталар беріледі. Тағамдар суға немесе буға пісіріліп дайындалады. Асқазан сөлін бейтараптау мақсатымен аз-аздан, бірақ жиі, күніне 5-6 реттен тамақтандырады.
Эрадакацияға қолданатын дәрмектер және олардың сипаттамасы.
Метранидазол (трихопол) және тинидазол – бактериялардың ДНК-сын зақымдау арқылы репликациясын тежейді. Бұлар үшқұрамдық және төртқұрамдық эрадикациялық емнің базисті дәрмектері болып табылады. Метронидозолды 0,25 г 4 рет немесе 0,4-0,5 г күніне 2 рет, ал тинидазолды 0,5 г күніне 2 рет тамақтанудың соңында 7-14 күн ішкізеді.Метронидозолды аз дозада немесе бір өзін қолданса НР резистенттілігі қалыптасуы мүмкін.
Кларитромицин (клацид) – макролидтік антибиотик, бактерияларыдың рибосомаларында белоктардың синтезін тежеу арқылы бактериостатикалық әсер етеді. Оны 0,25 немесе 0,5 г күніне 2 рет тамақтандырудың соңында 7-14 күн ішкізеді.
Амоксициллин – пенициллин туындысы, бактериялық мембранада гликопротеидтердің синтезін бұзу арқылы НР-ге бактерицидтік әсер етеді. Оны 0,5 г күніне 4 рет немесе 1 г күніне 2рет тамақтанудың соңында, 7-14 күн қабылдайды.
Висмуттың туындылары – кілегей қабықтыңбетінде пленка түзіп, НР-дің жабысуына (адгезиясына ) жол бермейді, сонымен бірге бактериялық мембраналарды бұзып, жергілікті бактерицидтік әсер етеді. Висмут туындыларының ең қолайлысы – коллоидтық субцитраты(де-нол).
Де—нол, вентрисол – 120 мг 4 рет немесе 108 мг 5 рет, болмаса 240 мг күніне 2 рет ашқарында, тамақтанудан 30 минут бұрын немесе 2 сағат кейін беріледі. Емнің ұзақтығы -7-14 күн.
Эрадикацияны жасау жобалары:
7-10 күндік «үшқұрамдық ем» жобаларының схемалары:
1 схема.
1.омепразол 20 мг немесе ланзопразол 30 мг 2 рет;
метронидазол 400 мг 2 рет;
Кларитромицин 250-500 мг 2 рет немесе амоксициллин 500 мг 4 рет, немесе 1г 2 рет ,немесе екеуін жұптастырып: кларитромицин 500 мг+ амоксициллин 1г күніне 2 рет.
Соңғы кездерде үшқұрамдық емнің (ремиссияға жету) және емнің нәтижесін бекітіп жалғастыру (ремиссияны бекіту ) принциптері қолданылуда:
1 схема.
Үшқұрамдық ем (контролок, клацид, клион).
Ремиссияға жету: емнің алдында 1-2 тәулік контролоктың бір өзін 40 мг 2 рет ішкізеді; оның мақсаты — тереңдікте жатқан НР-ді бері шығару; содан кейін 3-4-ші күндерден бастап 7 тәулік эрадикацияны жүргізеді:
Контролок 40 мг 2 рет; клацид 500 мг 2 рет; клион 500 мг 2 рет.
Ремиссияны бекіту: контролок 40 мг таңертең бір рет, 2-3 апта.
Физиотерапия. Аурудың өршуі басыла келген кезде парафиндік немесе озокериттік аппликацияларды жасайды. Ұзақ жазылмайтын жараларда ГБО әсері тиімді.
Достарыңызбен бөлісу: |