Билет №4
1. Үштармақты нервтің зақымдану белгілері,зерттеу әдістері.
2. Жедел полирадикулоневропатия Гийена-Барре. Этиологиясы, патогенезі, клиникасы, диагностикасы, ем.
1.Моторлы функцияны зерттеу: Қозғалтқыш фунцияны зерттеу үшін, зерттелуші аузын ашқан кезде төменгі жақтың орнынан ығысудың бар жоғын анықтаймыз. Кейін зерттеуші алақанын самай және шайнау бұлшықетіне қойып, тістерін бір-біріне қатты қысуын сұрайды. Екі жақты бұлшық еттің тырысу дәрежесі мен оның біркелкі болуын анықтайды.
Зақымдану белгілері:
Қимылдық порция бұзылы кезінде зақымдалған ошақ аймағында шайнау бұлшықеттерінің перифериялық парезі. Аузын ашқан кезде төменгі жақтың зақымдалған ошаққа карама-қарсы ығысуы.
Екі жақты жақты зақымдану кезінде- төменгі жақтың салбырауы.
Қозғалтқыш бөлігінің тітіркену- тризм(шайнау бұлшықеттерінің тонусты спазмы)
Шайнау бұлшықеттерінде фибриллярлы тартулар. Төменгі жақ рефлексінің жоғалуы.
Кортиконуклеарлы жолдың екіжақты жақты зақымдануы- төменгі жақ рефлексінің жоғарылауы (псевдобульварлы синдром)
Шайнау типті зорлықтық гиперкинездер (оромандибулярлық дистония)
Сенсорлық функцияны зерттеу: Науқастан бет аймағында ауырсыну (ұю, жыбыр) басқада сезім бар ма сұраймыз.
Үштармақты нерв шығатын нүктелерды (көз аймағы нүктесі, жоғарғы жақ нүктесі, төменгі жақ нүктесі)пальпациялаймыз, ауырсыну бар жоғын анықтаймыз. Беттің симметрия нүктелерінде барлық үш тармақтың иннервациясы аумағында, сонымен қатар Зельдер аумағында ине көмегімен ауырсыну, ал мақта көмегімен тактилдік сезімталдықты анықтаймыз.
Зақымдану симптомдары: Үштармақты нерв тармақтарының зақымдалуы- инервация тармағына сәйкес аймақта ауырсыну, парастезия және сезімталдықтың барлық түрінің бұзылысы болады.
Үштармақты нерв туйінің зақымдалуы: (сенсорлық нейронопатия және ганглиопатия, герпес, желшешек және цитомегаловирус, АИТВ) нервтену зақымдалған аймақта ұшықтық бөртпелер болуы қосылады.
Үш тармақты нерв ядроларының зақымдануы: Үштармақты нервтің жұлын-милық жолдары ядролары- зақымдану аумағында беткей сезімталдықтың жақша түрінде түсіп қалуы(Зельдер аумағы)
Негізгі сезімтал ядро (Варолиев көпірі) Беттің зақымдалған аймағында терең сезімталдықтың түсіп қалуы.
Үштармақты нерв талшықтарының ядроүстілік зақымдалуы- Қарама-қарсы бөлігінде сезімталдықтың гемитиптік бұзылысы.
2 сұрақ
Гийен-Барре синдромы (СГБ) – аяқ-қолдардың парестезиясы, бұлшықет әлсіздігі және/немесе баяу паралич (монофазиялық иммундық-аралық нейропатия) түрінде көрінетін, перифериялық жүйке жүйесінің жедел, тез үдемелі аутоиммундық зақымдануы.
Аурудың пайда болуынан 1-3 апта бұрын пациенттердің көпшілігінде асқазан-ішек жолдарының немесе тыныс жолдарының инфекциясы белгілері байқалады. Көбінесе-Campylobacter jejuni туындаған энтериттен кейін (СГБ даму қаупі шамамен 100 есе артады). Бұл сондай-ақ герпес вирустарынан (цитомегаловирус, Эпштейн — Барр вирусы және т.б.), микоплазмалардан, гемофильді таяқшадан және т. б. туындаған инфекция болуы мүмкін. Мүмкін, берілген инфекция аутоиммундық реакцияны қоздырады (ағзаның иммундық жүйесі өз жасушаларына әсер етеді). Вакцинация, хирургия, перифериялық жүйке жарақаттары бірдей рөл атқаруы мүмкін. Шванн жасушалары мен миелиннің антигендеріне қарсы аутоиммундық реакция ісінуге, лимфоцитарлық инфильтрацияға және жұлын мен бас сүйек нервтерінің тамырларының сегменттік демиелинациясына әкеледі. Перифериялық нервтердің аксондарының антигендері шабуылға аз ұшырайды (синдромның аксональды нұсқасында).
2020 жылдың сәуірінде SARS-CoV-2 туындаған осы синдромның дамуы туралы деректер пайда болды.
Бұл синдром пембролизумабтың ("Китруда") жанама әсерлерінің бірі болуы мүмкін — қатерлі ісік иммунотерапия тобының препарат, сонымен қатар Джонсон мен Джонсон және Moderna вакциналары covid-19 Ad26 қарсы.
Достарыңызбен бөлісу: |