1-дәріс. Генетика тұқымқуалаушылық және өзгергіштік ғылымы



бет32/78
Дата28.10.2023
өлшемі3,92 Mb.
#188908
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   78
Байланысты:
darister

Малдың тегін бақылау.

Селекцияда қажет жағдайда малдың тікелей ата-анасын анықтаудын принципті мңызы бар. Малдыы тәжірибе кестесіндегі жіберілетін кателік тұқым мал шаруашылығының өзінде 20-30% дейін жетуіі мүмкін, ал өндірістік шаруашылықта оның деңгейі анағұрлым жоғары. Бұл қодан ұрықтандыру жұмысындағы кателік, сырғаның жоғалып кетуі немесе мал нөмірінің дұрыс оқылмау салдарынан пайда болуы мүмкін


Бұдан бөлек басқа еркек малдың шәуетімен қайта ұрықтауда ұрықтын еркек тегін анықтаудын қажеттілігі туады (мысалы 58% миырдын қайта күйлеуі мүмкін, ал буаздығының ұзақтығы әдетте 270-292 күнге дейін).
З.И. Вагонис және тағы басқалары (1985) малдың шығу тегіндегі Қателік деңгейлері мынадай себептерден пайда болады:
28-49% малды қолдан ұрықтаушы техниктер кінасінан;0,8-10,6% распортық мәліметке сәйкес келмеуінен;0,5-5%-сиырды бір немесе қатар екі күйлеу кезінде түрлі бұқалармен ұрықтауда; 0,9-2,6%-екінші күйлеуде (алшақ) алшақ басқа бұқаның шәуеті мен ұрықтаудан 1,7-1,9%-бір мезгілде туылған бұқпаааларды араластыруда ж/е оларға ен салуда 4-1,25% ұрпақтық шежіреде кестесін дұрыс толтырмаудан.
Малдың шығу тегін мал топтары бойынша бақылау ата-анасында жоқ антигеннің ұрықта бола алмауына негізделеді.


Моно және дизиготалы іздерді иммуногенетикалық талдау.

Егіздің бір(моно не екі(ди) зиготадан пайда болғанын анықтау ушін олардың сыртқы белгілерін талдаумен қатар иммуногенетикалық әдісті колдану сенімді болып саналады және оларды қан топтары бірдей болады. Дизиготалы егіздеудің қан топтары әр түрлі.


Ірі қара егіздерінің 90%Қан тамырының анамотозы (бірігуі) пайда болады, мұның нәтежесінде дизиготалы егіздеуде эритроциттердің химсиризмі баййқалады. Эмбриондық даму кезеніндегі жалпы қан тамыры арқылы дизиготалы егіздеуде эритроцит пен антигендердің екі типі пайда болады. Сондықтан олардың қан топтарының лакустары ерекше ұқсастыыықпен сипатталады. Эритроциттеудің алмасуы эмбриондық дамудың ерте кезеңінде өткендіктен егіздер бір бірінің бөтен антигендеріне антизерттеу түзілмейді. Мұндай Құбылыс толерлиттылық деп аталады. Эритроциттердің түзілуі үшін О антигені басқа барлық барлық кан топтары қатысады. О-антигенінен бұзау туылғаннан соң бірнеше антедан кейін плазмадан эритроциттерге енеді.
Популяция генетикалық құрылымын зерттеу.
Қан топтары мен белоктардың гендерін зерттеу арқылы түрдің пайда болуы мен генетикасын, тұқымының туыстық дәрежесін, популяциясының және тұқымд-ң генетикалық құрылымын анықтауға болады.
Түрлермен тұқымдар шығу тегі бойынша бір бірінен жақындаған сайын олардың қан топтары мен белок жүйелерінің ұқсастығы жоғарылай түседі.
Популяциялардың генетикалық туыстығының өлшемі ретінде генетикалық ұқсастық индиксі қолданылады. Екі популяцияның өзара генетикалық ұқсастығының дәрежесін табу үшін Молл мен Линдстем мына Формуланы ұсынды:
R=Σx*y/√∑Χ2*∑y2
Х пен у- салыстырылып отырған популяциядағы малдардың бірдей аллельдерінің жиілігі; R-генетикалық ұқсастықтардың коэффициенті.
Генетикалық ұқсастықты мал топтары арасында ғана емес , сонымен қатар жеке малдар арасындада анықтауға болады . Бұл үшін салыстыруға алынған екі малдың антигендер құрамы бойынша генотиптері есепке алынады.

Ra=S/n1+n2-S;


S- салыстырылып отырған екі малдың ұқсас антигендерінің саны,
n1 -бірінші млдың барлық антиггендерініңі саны
n2-екінші малдың.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   78




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет