5. Дүниетанымның тарихи түрлерін жазып көрсетіңіз және оларға анықтама беріңіз.
Тарих дамуында адамзат дүниетанымының үш тарихи түрі қалыптасты:
1)мифология;
2)дін;
3)философия.
Мифология (гректің «миф» - «аңыз» сөзінен) - қоршаған дүние туралы реалды түсінікпен қатар фантастикалық қиялдың қосындысынан тұратын ежелгі қоғам дүниетанымы, қоғамдық сананың формасы.
Дін – (латынның «религия»-«құдайшылдық» сөзінен) - сенімге негізделген, адам өмірі мен қоршаған дүниені басқаратын, жарататын құдіретті күштердің барын мойындайтын дүниетаным түрі. Діни дүниетаным адамнан дүние туралы сезімдік, образды- эмоцианалды түсінікті талап етеді. Діннің мақсаты мен мағынасы – қоғам мен жалпы адамзаттың назарын Құдайға бағыттау арқылы бір бағытқа жұмылдыру, орталықтандыру, сол арқылы адамды және осы дүниелік болмысты мәртебелендіру.
Философия ерекше дүниетаным және адамның рухани іс - әрекетінің көрнекті саласы ретінде аталған дүниетаным түрлерінің өзара қабысуының нәтижесінде қалыптасты. Бірақ ол олардан жоғары дәрежеге көтерілді, сонымен бірге, алғашқы бастауы, қайнар көзі ретінде олармен байланысын жоғалтқан жоқ.
6. Философияның негізгі мәселесін және оның екі жағын атаңыз.
Философияның негізгі мәселесін (ойлау мен болмыстың ара қатынасы туралы) сөз еткенде бұл сұрақтың екі жағы бар екенін ажырата білу керек.
бірінші жағы: дүниенің негізі, бастамасы не - идея, рух па әлде материя ма деген онтологиялық (болмыс туралы ілім) сұрақ қояды.
екінші жағы: адам баласы дүниені танып-біле ала ма әлде танып-біле алмай ма деген гносеологиялық (таным туралы ілім) мәселе көтереді.
7. Идеализмнің түрлерін атаңыз және оларға анықтама беріңіз.
Идеализмнің типіне сәйкес оның іргелі сипаттамалары әр түрлі болуы мүмкін.Идеяның сыртқы әлемнен бұрын және одан жоғары болуының негізі басым; дегенмен, жаңа теорияларға көзқарас философқа және ол ұсынатын идеализмнің тармағына сәйкес өзгереді.Идеализм нұсқаларының ішінен мынаны табуға болады:
Достарыңызбен бөлісу: |
