Клиникалық өлім –бұл қайтарымды жағдай, организмнің бірнеше минут бойы (5-6Мин) өткізетін халі, қан айналымының және тыныс алуының толық тоқтау жағдайында, бас Миының үлкен жартышарысы қыртысының өткізетін уақытымен анықталады.Зат алмасу процесінің сөнуі анықталған тізбектілікпен болады.Тұп-тура жүрек және өкпенің жұмысы тоқтаған соң, зат алмасу процессі қатты Төмендейді, бірақта анайробты гликолиз механизмі нәтижесінде толық тоқталмайды.Клиникалық өлімнің ұзақтығы – қан айналымы жоқ жағдайда толық оттегі Жетіспеушілігінде бас миы жасушаларының қабілеттілігімен анықталады. Жүрек тоқтаған соң
5-6 минут аралығында бұл жасушалар өледі де, кенеттен есінен айырылады. Клиникалық өлімнің белгілері: Есі болмайды; Тыныс алуы тоқтайды;
Терісі бозарады, сұрланады және көгереді;
Ірі артерияларда ұйқы және сан артерияларында тамыр соғуы болмайды;
Көздің қарашығы ең үлкен кеңейді, жарыққа реакциясы болмайды;
Рефлекстері толық болмайды.
Реанимация – бұл организмді тірілту, тіршілік маңызды қызметін қалпына келтіруге,
Алдымен тыныс алу және қан айналуын, ұлпаларды жеткілікті мөлшерде оттегімен
Қамтамасыз етуге бағытталған.
Тірілту бойынша шаралар кешіктірілмей басталуы қажет.
Оқиға болған жерге қарамай бастапқы іс-әрекет аманалып қалу бойынша бірдей
Жүргізіледі, бұл жерде маңызды 2 міндетті әдісті орындау:
Зардап шегушіні көлденең қатты жерге жатқызыңыз. Осы әдісті жұмсақ бетке орындау Күткен әсерді бермейді, өйткені жұмсақ бет құтқарушының қимылдауымен серпіліп, жүректі
Қажетті қысуға мүмкіндік бермейді;
Кеуде торының алдыңғы бетін жалаңаштаңыз, белдігін босатыңыз.
Шын немесе биологиялық өлім басталады:
Тыныс алуы тоқталады (апноэ);
Қан айналымы тоқталады (асистолия);
Ес-түсі жоқ (кома);
Көздің мүйізгек қабығы бұлдырайды және құрғайды;
«мысық көзі» белгісі;
Дене қызуы төмендейді;
Өлік дағы пайда болады; Өлік сіресіп қатып қалады.
