7-сурет. Ақша нарығы 8.-сурет. LM қисығы
Ақша ұсынысының (МS) ұлғаюы немесе баға деңгейінің төмендеуі LM қисығын оңға қарай жылжытады.
Игіліктер нарығы мен ақша нарығының тепе-теңдік жағдайы IS және LM қисықтарының қиылысқан нүктесінде (R0 Y0) орнайды.
9-сурет. IS-LM қисығы
Игіліктер нарығы мен ақша нарығының тепе-теңдік деңгейіне сәйкес келетін жиынтық сұраныс көлемі тиімді сұраныс деп аталады.
Жиынтық сұраныс қисығын IS-LM үлгісі негізінде құруға болады. Ақша ұсынысы тұрақты, ал баға деңгейі өсті деп есептейік. Онда нақты ақша қалдықтары кемиді, LM қисығы LM(Р1)-ден LM(Р2)-ге жылжиды. Y-P графигіне екі Y1P1 жәнеY2P2 тепе-теңдік нүктелерін түсіру арқылы АD қисығын орнатуға болады (10-сурет).
10-сурет. IS-LM үлгісі арқылы жиынтық сұраныс қисығын алу
Баға деңгейінің Р1-ден Р2-ге көтерілуі нақты ақша қалдықтарының көлемін азайтады. Бұл жағдай LM қисығын солға жылжытады.
Нақты ақша қалдықтарының қысқаруы пайыз мөлшерлемесін R1-ден R2-ге көтерілуіне әкеледі. Соған байланысты инвестиция көлемі азайып, салыстырмалы түрде таза экспорт (Хn) қысқарады. Нәтижесінде өнім көлемі Y1-ден Y2-ге азаяды.
Мемлекеттік шығындардың молаюы, салық деңгейінің төмендеуі немесе ақша ұсынысының өсуі, жиынтық сұраныс қисығын оңға жылжытады. АD қисығының өзгерісі IS және LM қисықтарына әртүрлі әсер етеді. Бұл жағдай ынталандырушы ақша-несие және бюджет-салық саясаттарын сипаттайды.
IS-LM үлгісі ақша-несие және бюджет-салық саясаттарының қысқа мерзімдегі өзгерістерінің ұлттық табысқа әсер етуін талдау ұшін қолданылады.
Достарыңызбен бөлісу: |