2 Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары


тапталуына қарсы шығып, ұлттық және әлеуметтік жетістікке



Pdf көрінісі
бет24/79
Дата07.02.2022
өлшемі0,54 Mb.
#94979
түріБағдарламасы
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   79
 
тапталуына
қарсы шығып, ұлттық және әлеуметтік жетістікке
,
сондай-ақ тарихи
прогреске ұмтылған жалынды күрескер Сұлтанмахмұт Торайғыровтың
(1893-1920 жж.) орны айрықша тұр. Торайғыров қазақ ақын- ойшылы.
XX
ғ.
басындағы қазақ интеллигенциясының өкілі; “Қамар сұлу» атты
романның, көптеген философиялық дүниетанымдық өлеңдердің авторы.
С. Торайғыров дінбасыларын сынап, Ы. Алтынсаринның,
А. Құнанбаевтың, III. Уәлихановтың антиклерикалық мұраларың көп
қырынан
біршама толықтыра түсті. Ақын Ағарту
бағытыныңталқандаушы дәстүрін берік ұстанып, мұсылман ғибадаты
қызметшілері арасына кенедей жабысқан діни надандықтың, еігжүзділіктің,
үмітсіз алаяқтыктың, түпсіз парақорлықтың бет-пердесін ашьп, оны батыл
да аяусыз түрде әшкерелейді.
Таным өз мүдделеріне пайдаланатын жемісін беріп қана қоймай,
адамдар арасындағы әділеттілікті орнатуға қызмет етуі тиіс. Ақын
әділеттін танымды дамытудағы қажетті жеміс екеніне сенді.
Қазақстандағы XX ғасыр басындағы гуманитарлық білімнің
философиялық проблемаларын шешу.
Ахмет
Байтұрсынов (1873-1937 жж.) XX ғасырдың басындағы
қазақ философиялық ойының дамуына елеулі үлес қосты.
А. Байтұрсынов – қоғам қайраткері, ақын, жазушы, ғалым –
лингвист, философ. Oл өзнің аудармалары мен мысалдарын «Маса»
газетіне жариялап, 1913 жылдың наурыз айынан бастап «Қазақ»
газетнің шығуын ұйымдастырды. 1917 жылғы төңкерістен соң өз
әріптестерімен бipiгiп бірыңғай қазақ халқының ұлттық мүддесін
қорғаған «Алаш» партиясын құрды.
Oл тіл білімі мен әдебиеттанудың философиялық проблемаларымен
айналысты. Байтұрсынов философия тілін ақыр соңында көркем және
эстетикалық мәндегі сөзді қалыптастыратын заңдылықтар туралы
ғылым ретінде қарастырды.
Міржақып Дулатов (1885-1935 жж.) – қоғамдық-саяси қайраткер,
ақын, тарихшы және философ. Оның қоғамдық-саяси қызметі қазақ
зиялыларының прогрессивті бөлігінің көшбасшысы А. Байтұрсыновтың
қайраткерлігімен тығыз байланысты. Ол 1911 жылы жарық көрген «Оян,
қазақ!» кітабы арқылы танымал.
Ж.Аймаутов - белгілі ақын, жазушы, психологиядан қазақ тіліндегі
алғашқы оқулыктың авторы.
Әдебиеттер:
1 Есiм Ғ. Қазақ философиясының тарихы:оқулық/Ғарифолла Есiм.-Алматы:Қазақ 
ун-тi.-2006.-216 б.
2 Есiм Ғ. Даналыққа құштарлық/Ғ. Есiм.-Семей; Новосибирск:Талер-Пресс.-2007.-
521 б.


5 Нысанбаев Ә. Философия тарихы/[ғылыми ред. Ә. Нысанбаев; құраст.: Ә. 
Нысанбаев, Ғ. Құрманғалиева; аударғандар: Д. Раев, А. Құлсариев].-Астана:Аударма.-
2006.-484 б..-(Мәдени мұра)
3 Нысанбаев Ә. Қазақтың тарих философиясы/[ғылыми ред. Ә. Нысанбаев; құраст.: 
Т. Ғабитов, А. Қасабек; аударған Б. Сатершинов].-Астана:Аударма.-2006.-508 б..-(Мәдени 
мұра) 
4 Бурабаев М. С. Фараби - Аристотельден кейiнгi екiншi ұстаз; Құран және Ахмед 
Яссауидiң хикметтерi; Ислам және Бекасыл Биболатұлының философиясы/М. С. Бурабаев;
Орталық Азия ун-тi.-Алматы:Мария.-2006.-278 б.
5 Есiм Ғ. Қазақ ренессансы/Ғ. Есiм.-Алматы:Қазақ ун-тi.-2006.-90 б..-(Академик 
Ғарифолла Есiмнiң кiтапханасы)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   79




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет