2-тарау. ХалықТЫҢ ТҦрмыс деңгейінің статистикасы 12. Халықтың тҧрмыс деңгейі туралы жалпы тҥсінік

271 
Халық табысының ҥлесі 
Квинтильдік топтар 
1 
2 
3 
4 
5 
Халық 
табысының 
үлесі, % 
9,72 
13,56 
17,24 
22,46 
37,02 
Осы мәліметтер бойынша табыс концентрациясының коэффициентін 
(Джини коэффициентін) есептеу қажет. 
Шешуі:
Жоғарыда кӛрсетілген 
i
n
i
i
i
n
i
i
y
x
cumy
x
G








1
1
2
1
формуласын қолдану ыңғайлы болу үшін мынадай кесте құрамыз:
12.2-кесте 
Джини коэффициентін есептеу 
Халықтың 
квинтильдік 
тобы 
Халық
тың 
үлесі 
i-топтағы 
халықтың
табысының үлесі 
Кӛрсеткіштерді есептеу 
1 
2 
3 
4 
5 
0,2 
0,2 
0,2 
0,2 
0,2 
0,0972 
0,1356 
0,1724 
0,2246 
0,3702 
0,0972 
0,2328 
0,4052 
0,6298 
1,0 
0,01944 
0,02712 
0,03448 
0,04492 
0,07404 
0,01944 
0,04656 
0,08104 
0,12596 
0,2 
Барлығы 
1,0 
1,0 
- 
0,2 
0,47336 
Кестедегі есептеулер нәтижесін пайдаланып, Джини коэффициентін 
анықтаймыз: 
, 
яғни бұл жылы табыс концентрациясының деңгейі тӛмен болды
.
Децильдік және квинтильдік топтар үшін есептелген Джини 
коэффициентінің мәндерінде айырмашылық болады.
Халықтың тұрмыс деңгейінің сипаттамасы толық болу үшін кедейлік
индикаторларын есептеу қажет. 
Кедейлік – әр түрлі нысанда кез-келген қоғамда болатын құбылыс, 
сондықтан барлық елдерде кедейлікті жою мәселесі негізгі мәселелердің бірі 
болып саналады. Кедейлікті ӛлшеу үшін дүниежүзілік практикада үш негізгі 
әдіс қолданылады: 
-
абсолютті; 
-
қатысты; 
-
субъективті. 
Абсолютті әдісті қолданғанда кедейлік критерийі ретінде ең тӛменгі 
күнкӛріс деңгейі алынады да, халықтың ақшалай табысы осы кӛрсеткішпен 
салыстырылады.Соның нәтижесінде кедей халықтың үлесі анықталады. 
Кедейлікті қатысты әдіс арқылы анықтағанда кедей деп сол қоғамдағы 
тұтыну стандартына қолы жетпегендерді айтады. Бұл әдіс бойынша халықтың 
табысы осы қоғамдағы орташа табыспен салыстырылады. 

272 
Кедейліктің субъективті әдісі адамдардың материалдық жағдайларын 
ӛздері субъективті түрде бағалауына негізделген. Адамдар ӛз әл-ауқатын дәл 
бағаламайтындықтан, бұл әдістің кемшіліктері кӛп. 
Қазіргі кезде кедейлікті мынадай кӛрсеткіштермен сипаттайды: 
-
кедей адамдардың үлесі; 
-
кедейлік тереңдігі; 
-
кедейлік ӛткірлігі; 
-
халықтың жоқшылық индексі. 
Кедей адамдардың жалпы халық санындағы үлесін былай анықтайды: 
̅
, 
мұндағы 
– кедейлер үлесі; 
– кедей адамдар саны; 
̅
– халықтың жылдық орташа саны. 

жүктеу/скачать 0,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: