2
/ R және P = I
2
R 1Вт = 1А*1В ; 1Вт = 1Дж/с ; 1Дж = 1Вт*с
Токтың қуатын өлшеуге арналған аспапты ваттметр деп атайды.Токтың жұмысын өлшеуге
арналған құрал электр есептеуіш деп аталады. Ток жұмысының бірлігі 1 кВт*сағ ,
1кВт*сағ= 3.6*10
6
Дж.
Джоуль-Ленц заңы: Өткізгіш бойымен ток өткенде өткізгіш қызып, электр энергиясы ішкі
энергияға айналады. Бұл металдардағы еркін электрондар электр өрісі әрекетінен орын
ауыстырғанда кристалдық тор түйіндерінде орналасқан иондармен соқтығысып және оларға өз
энергиясының бір бөлігін беруімен түсіндіріледі. Соның нәтижесінде иондар үлкен
жылдамдықпен тербеле бастайды, өткізгіштің ішкі энергиясы артады және оның температурасы
көтеріледі.Тізбекті тұйықтап, ондағы ток күшін біртіндеп арттырып, егер әр өткізгіштің
кедергілері әр түрлі болса,тізбектей жалғау кезінде өкізгіште ток бірдей болады, ал өткізгіштерде
бөлінетін жылу мөлшері әр түрлі.Бұл тәжірибеден өткізгіштердің жылуы олардың кедергілеріне
тәуелді болады деген ұғым шығады.Тәжірибе жүзінде токтың жылулық әрекетін ағылшын ғалымы
ДЖ.Джоуль мен орыс ғалымы Э.Ленц зерттеді.Олар бір-біріне тәуелсіз Джоуль-Ленц заңы
аталатын заңды тағайындады: « Өткізгіш бойымен ток жүрген кезде өткізгіште бөлінетін жылу
мөлшері ток күшінің квадратына, өткізгіш кедергісіне және токтың жүру уақытына тура
Достарыңызбен бөлісу: |