А. А. Досмаканбетова «Өнеркәсіптік кәсіпорындардың экологиялық жабдықтары»

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ МОНИТОРИНГ.

1. 
   Экологиялық мониторинг
   
2. 
   Өнеркәсіптік кәсіпорынның экологиялық паспорты
   
3. 
   Өндірістік кәсіпорындардың шығарындылары мен атмосфераның ластануын есептеу
   

Экологиялық мониторинг - табиғи құбылыстардың және антропогендік іс-әрекеттердің әсерінен қоршаған орта жағдайының өзгеруін бақылау бағалау тексеру және болжау жүйелері. «Мониторинг» деген термин "монитор" - сақтандырушы, қадағалаушы деген латын сөзінен алынған. Бұл термин БҰҰ-ның қоршаған орта жөніндегі Стокгольм конференциясының алдында (1972 жыл,маусым) "бақылау" ұғымын толықтыру ретінде пайда болды.

Табиғи факторлардың әсерінен биосфера жағдайының үздіксіз өзгеруі қайтадан бастапқы жағдайға оралып отырады. Мысалы, ауа мен топырақтың температурасының, қысымының, ылғалдылығының өзгеруі кейбір тұрақты табиғи факторлармен салыстырғанда антропогендік факторлар биосфераның жағдайын аз уақыттың ішінде өзгерте алады. Осы процестердің өзгеруін бақылауды дүниежүзіндегі барлық экологиялық тұрғыдан қызмет атқаратын (гидрометеорологиялық, сейсмикалық, ионосферлық және басқалар) жүйелер жүргізеді.

Биосфераның абиоталық құрамының антропогендік өзгеруін және осы өзгерістерге биоталардың жауабын, сонымен қатар, антропогендік әсердің арқасында кезектегі экожүйелерде болатын өзгерістерді өлшеуге, бағалауға, болжауға экологиялық монигорингтің информациялық жүйесі жасалды.

Антропогенді әсерлердің экологиялық мониторингінің негізгі міндеттері:

• антропогендік әсер тигізетін көздерді бақылау;

• антропогендік әсер факторларын бақылау;

• антропогендік факторлардың әсерінен табиғи ортада жүретін

• табиғи ортаның физикалық жағдайын бағалау;

• антропогендік факторлар әсерінен табиғи ортада болатын
өзгерістерді болжау және болжамдалған табиғи ортаның
жағдайын бағалау.