ашық тендер
Орысша
тендер открытый
Ағылшынша
open tender
Түрікше
açık ihale (ачык ихале)
Қытайша
招标开放 (zhāobiāo kāifàng)
Термин
ашық хат(ісқағаз)( 2016)
Анықтамасы
белгілі бір маңызды мәселе бойынша қол қоюшылардың
фактілерін немесе пікірлерін талап етуге, сұрау салуға,
хабардар етуге немесе белгілі бір мәселеге қоғамның
назарын аудару үшін жұртшылыққа жүгінуге құқығы бар
тұлғаға немесе адамдар тобына жіберілетін мазмұны
жағынан ашық (қоғамдық) хат
Қолданыстағы
баламалары
ашықхат
Орысша
письмо открытое
Ағылшынша
open letter
Түрікше
açık mektup (ачык мектуп)
Қытайша
公开信(gōngkāixìn)
Термин
ашықтық (саяс.) (2009)
Анықтамасы
бәрін қамтитын сипаттама
155
Қолданыстағы
баламалары
ашықтық, айқындық
Орысша
прозрачность
Ағылшынша
transparency
Түрікше
şeffaflık (шеффафлык)
Қытайша
透明度 tòumíngdù; 清澈 qíngchè
Термин
ашылған кредит, ашық кредит (экон .)(2006)
Анықтамасы
ашылған шот бойынша берілетін кредит
Қолданыстағы
баламалары
ашылған кредит, ашық кредит, ашық несие
Орысша
открытый кредит
Ағылшынша
open credit
Түрікше
açık kredi (ачык креди)
Қытайша
公开信用(gōngkāi xìnyòng)
Термин
аэд (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
ежелгі грекиядағы (б.з.б 7-8 ғ.) жыршы-орындаушылар
Қолданыстағы
баламалары
аэд
Орысша
аэд
Ағылшынша
aoidos
Түрікше
aoidos
Қытайша
表演者(古希腊)(biǎoyǎn zhě (gǔ xīlà))
Термин
аяқталмаған қылмыс (заң.) (2016)
Анықтамасы
адамның қылмыс жасауға тікелей бағытталған, алайда
белгілі бір себептермен үзілген әрекеттері
Қолданыстағы
баламалары
аяқталмаған қылмыс, бітпеген қылмыс
Орысша
неоконченное преступление
Ағылшынша
unfinished crime
Түрікше
bitmemiş suç (битмемиш суч)
Қытайша
未完成的犯罪 (wèiwánchéng de fànzuì)
Термин
аяқтама (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
қандай да бір шығарманың, туындының қорытынды бөлімі
Қолданыстағы
баламалары
аяқтама, аяқталым
Орысша
концовка
Ағылшынша
ending
Түрікше
bitiş (битиш)
Қытайша
版权页 (bǎnquán yè)
Термин
аясында, қамқорлығымен (филос.)( 2016)
Анықтамасы
біреулердің қамқорлығында немесе қорғауында болу
Қолданыстағы
аясында, қамқорлығымен
156
баламалары
Орысша
под эгидой
Ағылшынша
under the auspices of
Түрікше
himaye altında (химайе алтында)
Қытайша
在保护下(bǎohù xià)
Ә
Термин
әдiлет (заң) (2016)
Анықтамасы
сот мекемелерінің жүйесі; сот ведомствосы
Қолданыстағы
баламалары
әділет
Орысша
юстиция
Ағылшынша
justice
Түрікше
idari adalet (идари адалет)
Қытайша
正义 (zhèngyì)
Термин
әдiстемелiк жұмыс (пед.) (2016)
Анықтамасы
озық педагогикалық тәжірибенің жетістіктеріне негізделген
және әр мұғалімнің құзыреттілігін, кәсіби шеберлігін жан-
жақты жетілдіруге бағытталған арнайы практикалық іс-
шаралар кешені
Қолданыстағы
баламалары
әдiстемелiк жұмыс
Орысша
работа методическая
157
Ағылшынша
methodical work
Түрікше
yöntemsel çalışma (йөнтемсел чалышма)
Қытайша
有条理的工作 (yǒu tiáolǐ de gōngzuò)
Термин
әдiстемелiк ұсынымдар ( пед.) (2016)
Анықтамасы
қандай да бір тақырыпты зерттеу, сабақ, іс-шара өткізу
жоспарын анықтайтын қосымша ақпарат
Қолданыстағы
баламалары
әдiстемелiк ұсынымдар
Орысша
рекомендации методические
Ағылшынша
methodical recommendations
Түрікше
yöntemsel öneriler (йөнтемсел өнерилер)
Қытайша
有条理的建
议 (yǒu tiáolǐ de jiànyì)
Термин
әдеби (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
өнердiң бiр түрi ретiндегi әдебиетке қатысты
Қолданыстағы
баламалары
әдеби, көркем
Орысша
литературный
Ағылшынша
literary
Түрікше
edebi (едеби)
Қытайша
文 (wén)
Термин
әдеби ағым (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
дүниеге көзқарасы, шығармашылық әдісі, бағыты,
тақырыбы, жанры мен стилі жағынан бір-біріне жақын
шығармашылығын айқындайтын көркемдік, эстетикалық
принциптер жиынтығы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби ағым, әдебиет ағымы
Орысша
литературное течение
Ағылшынша
literary trend
Түрікше
edebiyat dönemi (едебиат дөнеми)
Қытайша
文学流 (wénxué liú)
Термин
әдеби әдіс (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
көркем шығарманы зерттеу жолы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби әдіс, әдеби тәсіл, әдеби амал, әдебиет әдісі
Орысша
метод литературы
Ағылшынша
literary method
Түрікше
edebiyat yöntemi (едебиат иөнтеми)
Қытайша
文学方法 (wénxué fāngfǎ)
Термин
әдеби бағыт (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
ағымдар мен мектептерге тән ортақ рухани мазмұндағы
көркем ұстанымдардың негізгі шарттарын қамтиды
158
Қолданыстағы
баламалары
әдеби бағыт, әдебиет бағыты
Орысша
литературное направление
Ағылшынша
literary school
Түрікше
edebi gönderme (едебиат гөндерме)
Қытайша
文学方向 (wénxué fāngxiàng)
Термин
әдеби байланыс (әдеб.) (2003, 2003)
Анықтамасы
белгілі бір ұлт әдебиетінің басқа да әлем халықтары
әдебиетімен қарым-қатынасы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби байланыс, әдеби дәнекер, әдеби қатынас, әдеби
қарым-қатынас, әдеби арақатынас
Орысша
литературная связь
Ағылшынша
literary tie
Түрікше
edebi bağlantı (едеби бағланты)
Қытайша
文学交流 (wénxué jiāoliú)
Термин
әдеби қарым-қатынас (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
өзара
ықпалдастық,
бір
немесе
басқа
көркем
құбылыстардың басқа феноменге немесе топқа әсер етуінің
түрлері
Қолданыстағы
баламалары
әдеби қарым-қатынас, әдеби өзара әрекеттестік
Орысша
взаимодействие литературное
Ағылшынша
literary interaction
Түрікше
edebi etkileşim (едеби еткилешим)
Қытайша
文学互
动 (wénxué hùdòng)
Термин
әдеби қызметкер (әдеб.) 1971-1981 ()
Анықтамасы
жарияланатын материалдарды өңдеуді жүргізетін газет
немесе журнал қызметкері
Қолданыстағы
баламалары
әдеби қызметкер
Орысша
литсотрудник
Ағылшынша
literary staff member
Түрікше
edebiyat uzmanı (едебиат узманы)
Қытайша
诗人协会 (shīrén xiéhuì)
Термин
әдеби манифесттер (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
монархтың ерік-жігері немесе маңызды оқиға туралы
бүкілхалықтық жариялау, мысалы, соғыс, жалдауды тарту,
жаңа ел басқарушының таққа отыруы, сол сияқты
қылмыскерлердің кешірілуі т.б.
Қолданыстағы
баламалары
әдеби манифесттер, әдебиет манифесттері
Орысша
литературные манифесты
Ағылшынша
literary manifests
Түрікше
edebi manifestolar (едеби манифесторлар)
159
Қытайша
文学宣言 (wénxué xuānyán)
Термин
әдеби мектеп (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
бұл жазушылар тобының кәсіби жақындығы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби мектеп, әдебиет мектебі
Орысша
литературная школа
Ағылшынша
literary school
Түрікше
edebiyat okulu (едеби окулу)
Қытайша
文学院 (wén xuéyuàn)
Термин
әдеби мұра (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
көркем әдебиеттiң, сөз өнерiнiң өткен дәуiрден қазiргi
заманға жеткен туындылары
Қолданыстағы
баламалары
әдеби мұра, әдебиет мұрасы
Орысша
литературное наследие
Ағылшынша
literary heritage
Түрікше
edebi mirası (едеби мирасы)
Қытайша
文学
遗产 (wénxué yíchǎn)
Термин
әдеби норма (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
білімді адамдардың тілдік практикада сөйлеу ережелерін
қабылдауы, сөздерді қолдануы, грамматикалық және
стилистикалық құралдарды пайдалануы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби норма, әдеби қалып
Орысша
литературная норма
Ағылшынша
literary norm
Түрікше
edebi norm (едеби норм)
Қытайша
文学
规范 (wénxué guīfàn)
Термин
әдеби өзара байланыс (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
әдебиет теориясының басқа ғылымдармен байланысы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби
өзара
байланыс,
әдебиеттердің
өзара
байланыстылығы
Орысша
взаимосвязь литератур
Ағылшынша
interrelation of literatures
Түрікше
edebiyatın arabağlantısı (едебиатын арабаалантысы)
Қытайша
文学的关系(wénxué de guānxì)
Термин
әдеби пародия (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
белгілі
бір
шығарманың
қайталанбас
бірегей
ерекшеліктерін арнайы өзгертілген түрде қасақана
қайталау негізінде оқырманда күлкілі әсер туғызатын
комедиялық өнер туындысы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби пародия, әдеби келеке, әдеби ажуа-сықақ
160
Орысша
литературная пародия
Ағылшынша
literary parody
Түрікше
edebi parodi (едеби пароди)
Қытайша
文学模仿 (wénxué mófǎng)
Термин
әдеби процесс (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
белгілі бір дәуірде, сонымен қатар, ұлттар мен елдердің,
аймақтардың, әлемнің күллі тарихи кезендерінде өмір
сүріп келе жатқан әдебиеттің тарихи - заңды қозғалысы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби процесс, әдеби үдеріс
Орысша
литературный процесс
Ағылшынша
literary process
Түрікше
edebi işlemi (едеби ишлеми)
Қытайша
文学
进程 (wénxué jìnchéng)
Термин
әдеби сценарий (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
законченное кинодраматургическое произведение
Қолданыстағы
баламалары
әдеби сценарий, көркем сценарий
Орысша
литературный сценарий
Ағылшынша
literary scenario
Түрікше
edebi komut dosyası (едеби комут)
Қытайша
文学
剧本 (wénxué jùběn)
Термин
әдеби сын (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
өнер (көркем әдебиет) мен әдебиет (әдебиеттену) туралы
ғылым арасындағы әдебиет шығармасының саласы
Қолданыстағы
баламалары
әдеби сын
Орысша
литературная критика
Ағылшынша
literary criticism
Түрікше
edebiyateleştirmeni (едебииателештирмени)
Қытайша
文学批评 (wénxué pīpíng)
Термин
әдеби тип (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
адамның мінез-құлқы тәрізді қоғамдық-тарихи жағдайға
қатысты болатын тұлғаның өзіндік тұрақты ерекшеліктерін
көркем түрде жеткізу
Қолданыстағы
баламалары
әдеби тип, әдеби түр
Орысша
литературный тип
Ағылшынша
literary type
Түрікше
edebiyat türü (едебиат түрү)
Қытайша
文学
类型 (wénxué lèixíng)
Термин
әдеби тип (әдеб.) (1971-1981)
161
Анықтамасы
адами мінез-құлық сияқты әлеуметтік-тарихи жағдайға
байланысты жеке тұлғаға тән тұрақты сипаттамалардың
әдеби-көркемдік көрінісі, әдеби қаһарманның ең жоғары
жан-жақты шебер мүсінделген түрі
Қолданыстағы
баламалары
әдеби тип
Орысша
тип литературный
Ағылшынша
literary type
Түрікше
literatürtürü (литератүр түрү)
Қытайша
输入文学作品 (shūrù wénxué zuòpǐn)
Термин
әдеби тіл (лингв.) (1971-1981)
Анықтамасы
жалпы халықтық тілдің белгілі жүйеге түскен, жазудәстүрі
мен әр түрлі жазба және ауызша әдебиеттің негізінде
қалыптасқан тұрақты, орныққан қалыптары, стильдік-
жанрлық тармақтары бар, сол тілде сөйлейтін адамдардың
бәріне ортақ, түсінікті бөлігі
Қолданыстағы
баламалары
әдеби тіл, әдебиет тілі
Орысша
язык литературный
Ағылшынша
literary language
Түрікше
dil literatür (дил литератүр)
Қытайша
文学语言 (wénxué yǔyán)
Термин
әдеби түрлер (әдеб.) (1971-1981), әдебиет түрлері (2003)
Анықтамасы
әдебиеттің түрлері мәтіннің мазмұнына және олардың
мақсатына қарай бөлінеді, сай бөлінуі мүмкін және
әдебиеттерді жіктеу кезінде бірлік қағидатын толық сақтау
қиын
Қолданыстағы
баламалары
әдеби түрлер әдебиет түрлері
Орысша
виды литературы
Ағылшынша
kinds of literature
Түрікше
edebiyat türleri (едебиат түрлери)
Қытайша
文学类型(wénxué lèixíng)
Термин
әдеби тілден тыс лексика (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
әдеби тілден тыс қолданылатын сөздер мен сөз тіркестері,
сол сияқты олардың кейбір мағыналары
Қолданыстағы
баламалары
әдеби тілден тыс лексика, бейәдеби лексика
Орысша
внелитературная лексика
Ағылшынша
non-literary vocabulary
Түрікше
dış edebi kelime (дыш едеби келиме)
Қытайша
文学
词汇 (wénxué cíhuì)
Термин
әдеби үйірмелер (әдеб.) (2003)
162
Анықтамасы
көзқарастар, мүдделер, шығармашылық бағыттар бірлігі
негізіндегі әдебиетшілердің шығармашылық бірлестіктері
Қолданыстағы
баламалары
әдеби үйірмелер, әдебиет үйірмелері
Орысша
литературные кружки
Ағылшынша
literary societies
Түрікше
edebiyat çevrelerinde (едебиат чеврелеринде)
Қытайша
文学界 (wénxué jiè)
Термин
әдеби характер (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
көркем шығармадағы кейіпкердің мінез бітімі, ой-сезім
дүниесіне
тән
психологиялық,
моралдік
сипат-
ерекшеліктері
Қолданыстағы
баламалары
әдеби характер, әдеби мінез, әдеби сипат
Орысша
литературный характер
Ағылшынша
literary character
Түрікше
edebi karakter (едеби карактер)
Қытайша
文学性格 (wénxué xìnggé)
Термин
әдеби шарж (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
бейнеленетін
адамның
немесе
құбылыстың
жеке
ерекшеліктері карикатура түрінде айқын көрсетілген
көркем бейне
Қолданыстағы
баламалары
әдеби шарж, әдеби әжуа-сықақ
Орысша
литературный шарж
Ағылшынша
literary caricature
Түрікше
edebi karikatür (едеби карикатүр)
Қытайша
文学卡通 (wénxué kǎtōng)
Термин
әдеби ықпал, әсер (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
әдіснамалық тұрғыдан әдебиет тарихы мен шығармашылық
психологиясының күрделі мәселесі
Қолданыстағы
баламалары
әдеби ықпал, әсер
Орысша
влияние литературное
Ағылшынша
literary influence
Түрікше
edebi etki (едеби етки)
Қытайша
影响 (yǐngxiǎn)g 势力 (shìli); 权威 (quánwēi)
Термин
әдебиет жанрлары (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
формалді белгілерге негізделген формалді және мағыналы
қасиеттер жиынтығын біріктіретін әдеби шығармалардың
тарихи дамып келе жатқан топтары
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет жанрлары
Орысша
жанры литературы
163
Ағылшынша
genres of literature
Түрікше
edebiyat türleri(едебиат түрлери)
Қытайша
类型文学 (lèixíng wénxué)
Термин
әдебиет зерттеуші (әдеб.) (1971-1981; 2003)
Анықтамасы
әдебиеттану саласының маманы; көркем әдебиетті, оның
шығу тегін, мәні мен дамуын зерттеуші
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет зерттеуші, әдебиет зерттеушісі
Орысша
литературовед
Ағылшынша
literary critic
Түрікше
literatürde uzmanı (литератүрде узманы)
Қытайша
文学
评论家 (wénxué pínglùn jiā)
Термин
әдебиет пәні ( әдеб.) (2003)
Анықтамасы
әдебиет пәнінде оқытылатынның барлығы: бүкіл әлем және
жеке адам
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет пәні, әдебиеттану пәні
Орысша
предмет литературы
Ағылшынша
subject of literature
Түрікше
edebiyat konu (едебиат кону)
Қытайша
文学主
题 (wénxué zhǔtí)
Термин
әдебиет тарихы (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
әдебиеттану ғылымының даму процесiн, ұлттық әдебиеттiң
өткен кезеңдерi мен жекелеген ақын, жазушылардың
шығармашылығын зерттейтiн негiзгi саласы
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет тарихы, әдебиеттік тарих
Орысша
история литературы
Ағылшынша
history of literature
Түрікше
edebiyat tarihi(едебиат тарихи)
Қытайша
文学史 (wénxué shǐ)
Термин
әдебиет тектері (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
сөйлеушінің («сөз иесінің») көркемдік тұтастыққа деген
көзқарасы бойынша ауызша және көркем шығармалардың
ірі бірлестіктері
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет тектері, әдебиет тегі, әдебиет түрі
Орысша
литературные роды
Ағылшынша
literary genres
Түрікше
edebi doğum (едеби догум)
Қытайша
文学
诞生 (wénxué dànshēng)
164
Термин
әдебиет теориясы (әдеб.) (1971-1981, 2003)
Анықтамасы
әдебиеттану ғылымының сөз өнерінің табиғатын, оның
әдістері мен методологиясын, әдебипроцесті, рухани-
эстетикалық құндылықтар заңдылықтарын зерттейтін
саласы
Қолданыстағы
баламалары
әдебиет теориясы
Орысша
теория литературы
Ағылшынша
theory of literature
Түрікше
literatürde teorisi (литератүрде теориси)
Қытайша
文学理
论 (wénxué lǐlùn)
Термин
әдебиеттану (әдеб.) (1971-1981)
Анықтамасы
көркем әдебиетті адам мәдениетінің құбылысы ретінде
зерттейтін ғылым
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттану
Орысша
литературоведение
Ағылшынша
literary criticism
Түрікше
edebieleştiri (едебиелештири)
Қытайша
文学科学 (wénxué kēxué)
Термин
әдебиеттану библиографиясы (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
ғылыми және практикалық қызмет саласы, негізгі мақсаты
– көркем әдебиет, еңбектер, әдебиеттану және әдеби сын
туралы ақпарат болып табылады
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттану
библиографиясы,
әдебиеттанушылық
библиография
Орысша
литературоведческая библиография
Ағылшынша
bibliography of literary criticism
Түрікше
edebi kaynakça (едеби кайнакча)
Қытайша
文 (wén)
Термин
әдебиеттану термині (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
жалпы қабылданған вербалді өрнекте бекітілген әдебиет
туралы ұғым
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттану термині, әдебиет термині
Орысша
литературоведческий термин
Ағылшынша
term of literary criticism
Түрікше
edebiyat terimi (едебиат терими)
Қытайша
文学
术语 (wénxué shùyǔ)
Термин
әдебиеттану терминологиясы (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
әдебиеттану ғылымында қолданылатын терминдерінің
жиынтығы
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттану терминологиясы
165
Орысша
терминология литературоведения
Ағылшынша
terminology of literary criticism
Түрікше
terminoloji (терминолоджи)
Қытайша
术语 (shùyǔ)
Термин
әдебиеттанушы (әдеб.) (1971-1981; 2003)
Анықтамасы
әдебиеттану саласының маманы; көркем әдебиетті, оның
шығу тегін, мәні мен дамуын зерттеуші
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттанушы, әдебиетші
Орысша
литературовед
Ағылшынша
literary critic
Түрікше
edebiyatçı (едебиатчы)
Қытайша
文学家 (wénxué jiā)
Термин
әдебиеттегі тарихилық (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
белгілі бір тарихи дәуірдің кескін-келбетін жанды
картиналарда, нақты адами тағдарлар мен мінез-
құлықтарда беру қабілетін білдіретін әдебиеттану ұғымы
Қолданыстағы
баламалары
әдебиеттегі тарихилық, әдебиеттегі тарихи ағым
Орысша
историзм в литературе
Ағылшынша
historical method in literature
Түрікше
tarihçilik edebiyat(тарихчилик едебиат)
Қытайша
文学史上的
历史主义 (wénxué shǐshàng de lìshǐ zhǔyì)
Термин
әдебиеттегі уақыт (әдеб.) (2003)
Анықтамасы
сюжеттерді орналастырудың негізгі және міндетті
алғышарты
Қолданыстағы
баламалары
Достарыңызбен бөлісу: |