Абулкасова Д. Б

Адамзат қоғамының әлеуметтік сапалық жүйесін ашып биологиялық жүйеден айырмашылығын бейнелеу. К.Маркстің қоғамдық-формациялық ілімінің мәнін ашу және адамзат қоғамының даму кезеңдеріне байланысты түсіндіру. Қоғамның өндірістік мәнінің ролін сипаттау.

Әлеуметтік философия тек әлеуметтік және индивидуалданған адам болмысы мәселелерімен айналысады. Адамдардың әлеуметтік және индивуалды болмысының мәселелерімен айналысады.

Құндылықтар әлемі – сөздің кең мағынасында мәдениет әлемі, адамның рухани әрекетінің саласы, тұлғаның рухани байлығы өлшемін білдіретін , оның адамгершілік санасының, басымдылықтарының саласы. Әрбір мәдениеттің өз құндылықтар кешені бар. Құндылықтар адам болмысының әр түрлі формаларына деген қатынасты білдіретін адамзат мәдениеті болып табылады. Құндылықтар-өмірге еңбекке, шығармашылыққ, адамгершілік натсхаттарға, еркек пен әйел арасындағы байланысқа, адам өмірінің мәніне деген бағалаушы қатынас. Құндылықтар- материалдық және рухани қажеттіліктерді өтеу үдерісіндегі қалыпты нәрселер. Қалыпты мәнге қайырымдылық, сұлулық, әділеттілік идеалдары ие болуы мүмкін.

Құндылықтар дүниетаным ықпалымен қалыптасады, өйткені адам әрқашан өзінің әлеуметтік тәжірибесі барысында әр алуан көзқарастарды біріктіруге ұмтылады. Біз құндылықтық бағдарлардың қайта бағаланып жатқан өзгерістер дәуірінде өмір сүріп отырмыз. Құндылықтардың алмасу үдерісі әдетте ұзаққа созылады. Құндылықтық бағдарлар, идеалдар жаңа мәнге ие бола отырып, қайта түлеуі мүмкін. Бұл тұрғыдан алғанда мәдениеттің өз нормалар, рәміздер, стандарттар қоры бар. Алайда мұнан адамзаттың рухани тарихында тек бір идеалдар ғана үнемі қайталанып келіп отырады деген ой туындамауы тиіс. Мәдениет, әрине, өркениетті, өйткені ол үнемі белгілі бір құндылықтықбағдарларды өндіріп отырады. Құндылықтар қоғам үшін ең маңызды деген әдет-ғұрыптар, нормалар мен мағыналар қызметін өзінң бағындыра отырып, оны реттейді. Құндылықтар адамға қоршаған шындықты тануға мүмкіндік беретін мағыналар жүйесін толығымен қайта құрып отырады. Әлемнің барлық алуан түрлілігінің құндылық сипаттамаларының бастаулары қайырымдылық, өмір, сұлулық болып табылады.

Құндылықтар проблематикасы ежелгі Шығыс және антик философияларында қарастырылғанымен, «аксиология» терминін тұңғыш рет Э.Гартман қолданды. Ойшылдар үнемі сұлулық, береке, қайырымдылық және т.б түсініктердің мәнін ұғынуға ұмтылды, кейінірек мұның бәрі «құндылық» ұғымына біріктірілді. Философия тарихында «игілік деген не?» деген сұрақтарды алғаш қойғандардың бірі Платон. Ол болмысты «заттар әлеміне» және «идеялар әлеміне» бөле отырып, заттар әлемінде ақиқат, әсемдік, әділеттілік және т.б. сияқты жоғары игіліктерге сәйкес келетіндей ешнәрсе жоқ деп есептейді. Және сыртқы әлемнің өткіншілігі мен салыстырмалылығын ескере отырып, адамдардағы ақиқат, әсемдік т.б. ұғымдарды уақыттан тыс, мәңгі идеялар кеңістігіне орналастырады. «Егер кім әсемдікті дұрыс пайымдаса, ол бұл жолдың ақырына жетіп, тосыннан жаратылысы жағынан таңқаларлықтай әсем нәрсені көреді... бұл нәрсе, ең алдымен, мәңгі,яғни ол туылуды да, күйреуді де, өсуді де, шөгуді де білмейді, екіншіден, ол ешбір жағынан тұрпайы әдемі, ал басқа уақытта, басқа жерде де өзгелермен салыстырғанда әдемі, ал басқа уақытта, басқа жерде, басқалар үшін өзгелермен тұрпайы. Әсемдік – бұл бас, қол немесе қандай да бір дене бөлігі түрінде емес, қандай да бір сөз немесе білім түрінде емес, өзінен-өзі, әрқашан да өз болмысында тұтас бейне ретінде көрінеді; әсемдіктің өзге түрлерінің барлығы оған қатысында туылатын және күйрейтін болса, ал ол артып та, кеміп те кетпейді, ешқандай ықпалды да сезінбейді» (Платон.Соч.в 3-х.т.М.,1970.,142-бет).

Құндылықтар өмір сүріп қана қоймайды, сонымен қатар бір-бірімен салыстырыла отырып, өзіндік құндылықтық қатарды, құндылықтық сатыны құрайды. Бізге белгілі барлық құндылықтар адамға бағытталған және, шындығында, кез келген құндылық өзінің нақты тарихи пайымдалуы өмір сүретін адамдар мен әлеуметтік топтар қажеттіліктері мен мүдделерін өтейтін игіліктер ғана құнды және барлық өзге құндылықтар өлшемі болып табылатындай, адам алдында категориялық талап ретінде қойылатын құндылықтар – мақсаттар жоқ деген пікір туындамайды.

Белгілі поляк философы және эстетигі Р.Ингартен құндылықтарды витальды (өмірлік) және мәдени деп бөледі. Алғашқылары – бұл утилитарлық құндылықтар, пайдалылық құндылықтары. Екіншілері – бұл таным құндылықтары, эстетикалық құндылықтар, әлеуметтік қасиеттер мен адамгершілік құндылықтары (Ингартен Р.исследования по эстетике.М.,1962). Н.Ресчер өзінің құндылықтар типологиясында оларды әр түрлі адамзаттық қажеттіліктермен, мүдделермен, талап-тілектермен байланыстырады. Н.Ресчер бойынша құндылықтардың мынадай категориялары бар: материалдық, экологиялық, моральдық, әлеуметтік, саяси, эстетикалық, діни, интеллектуалдық, кәсіби сезімдік.
5.2 ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Абузяров Р.А. Истоки. Ислам: вероучение, мораль, культура.-Уфа. Кн.1.-1996.-136с. -1экз/ан.

2.Алексеев П.В. История философии:Учеб .-М:Проспект, 2005.-240с. – 1/чз1, 1/чз6.

3.Бердяев Н. Философия свободы.-Харьков:Фолио,2002.-732с.-1/кх, 1-чз2

4.Бессонов Б.Н. Философия: Курс лекций.-М.:АСТ,2002.-318с.- 1-чз1.

5.Всемирная энциклопедия: Философия.-М.:Современный литератор,2001.-1311с.– 1-кх, 1-чз1

5. Голубинцев В.О. Философия для технических вузов:Учеб. пособ.-Р.наД.:Феникс,2003.-640с. – 1-кх, 7-чз2, 3-чз3, 3-ии, 6-иэ.

6. Гулыга А.В. Кант.-4-е изд./испр. и доп.-М:Мол.гвардия, 2005.-280с.-(Жизнь замечательных людей). -1-ан.

7.Ермакова Е.Е. Философия:Учеб.для тех.вузов.-М.:ВЫсшая школа,2000.-272с. -1-чз2.

8. Злобин Д.Ф. Основы философии:Учеб.пособ.-2-е изд .-А. :Ғылым,2004.-272с. - 2-чз2, 2-чз3, 2-чз4, 2-чз5.

9.Зотов А.Ф. Современная западная философия:Учеб .-2-е изд./испр.-М:Высш.шк.,2005.-781с. – 1-чз3, 1-чз6.

10.Ильин В.В. Философия.В 2-х т.:Учеб.для вузов .-Р н/Д:Феникс.-(Высшее образование). Т.1:Метафизиология. Онтология.Гносеология.Эпистемология.-2006.-832с.-1-чз1, 1-чз6.

11. Ильин В.В. Философия.В 2-х т.:Учеб.для вузов .-Р н/Д: Феникс.-(Высшее образование). Т.2:Социальная философия.Философская антропология.Аксиология. Философия истории .-2006.-784с. -1-чз1, 1-чз6.

12.История философии:В 4-х т./Под ред. М.А. Дынника и др.-М.:Изд. АН СССР. т.1.-1957.-718с. -1-чз1.

13.История философии:Запад-Россия-Восток:Учебник/Под ред.Н.В.Мотрошиловой,А.М. Руткевича .-М. :Греко-латинский кабинет Ю.А.Шичалина. Кн. 3:Философия XIX-XX в .-1998.-448с. -1-чз1.

14.История философии:Учеб.-Р.на Д.:Феникс,2002.-576с. -3-чз2.

15. Канке В.А. Основные философские направления и концепции науки:Учеб.пособ.-М.:Логос,2004.-328с. -2-чз2, 2-чз3.

16.Кириленко Г.К. Философия:Учеб.-М.:Эксмо,2003.-672с.-4-иэ,2-чз3.

17.Кирилленко Г.Г. Философия высшее образование.-М.:Слово,2004.-672с. -5-чз1, 2-чз3, 2-чз5, 1-чз6

18.Конт О. Дух позитивной философии.-Р. наД. :Феникс, 2003.-256с. – 1-кх, 1-ан.

19.Лосев А.Ф. Платон. Аристотель.-3-е изд./испр. и доп.-М.:Мол.гвардия,2005.-392с.-(Жизнь замечательных людей). -1-ан.

20.Лукашевич В.К. Философия и методология науки:Учеб.пособие.-Минск:Соврем.шк., 2006.-320с.-2-чз1, 2-чз3, 1-кх.

21.Мальцева С.А. Западная философия от истоков до наших дней:Античность и Средневековье.-СПб:Изд-во "Пневма",2006.-704с:ил. -1-чз3, 1-чз6.

22. Мамардашвили М. Кантианские вариации/Под ред.Ю.П. Сенокосова.-М.:Аграф,1997.-312 с. -1-ан, 2-чз1.

23.Методические рекомендации по теме:"Философия Древней Индии и Древнего Китая:для студентов нефилософских факультетов/Сост.:З.А.Абдуллина,Л.М.Ким.-Алматы. :АЭИ,

1996.-32с. – 5экз-чз3

24.Моисеева Н.А. Философия:Краткий курс .-Спб:Питер, 2006.-352с. Ау-1экз.

25.Никифоров А.Л. Философия науки: История и теория:Учеб.пособие.-М:Идея-Пресс,2006.-264с. Чз1-2,чз3-2,чз6-1

26.Ницше Ф. Так говорил Заратустра:Книга для всех и ни для кого.-Р.н/Д:Феникс,2000.-416с. Чз1-3

27.Новая философская энциклопедия:В 4-х т./Институт философии Российской АН;Национальный общественно-научный фонд.-М.:Мысль. Т.1.:А-Д.-2000.-721 с.Чз1-1

28.Новая философская энциклопедия:В 4-х т./Институт философии Российской АН;Национальный общественно-научный фонд.-М.:Мысль. Т.2.:Е-М.-2001.-634 с.Чз1-1

29.Новая философская энциклопедия:В 4-х т./Институт философии Российской АН;Национальный общественно-научный фонд.-М.:Мысль. Т.3.:Н-С.-2001.-692 с.Чз1-1

30.Новая философская энциклопедия:В 4-х т./Институт философии Российской АН;Национальный общественно-научный фонд.-М.:Мысль. Т.4.:Т-Я.-2001.-605 с. Чз1-1

31.Омельченко Н.В.Опыт философской антропологии. Волгоград:ВолГУ,2005.-216с. Чз3-1

32.Осипов И.Д. Философия права:Конспект лекций.Санкт-Петербург:Изд-во Михайлова,2000.-61с. Чз3-1

33.Основы философии науки:Учеб.пособие для аспирантов .-3-е изд.-Р н/Д:Феникс,2006.-608с.-(Высшее образование).Чз1-2,чз3-2,чз6-1

34.Основы философии:Учеб. пособие/Отв. ред. Е.В.Попов.-М.: ВЛАДОС,1997.-320 с. Чз1-1

35.Основы философии:Учеб. пособ./Сост. Т.Х. Габитов .-А. : Данекер,2002.-302с.Чз1-7,чз3-5,чз6-1,ау-15

36. Пассмор Дж. Сто лет философии=The hundred vears of philosophv.-М.:Прогресс-Традиция,1998.-494 с. Чз1-1

37.Платон. Государство. Законы. Политик/Предисл.Е.И. Темнова.-М.:Мысль,1998.-800 с.-(Из классического наследия) Чз1-2

38. Русская философия:Малый энциклопедический словарь/Отв.ред.А.И. Алешин.-М.:Наука,1995.-624с.Чз1-1

39.Сегизбаев О. История казахской философии:Учебник для вузов.-А.:өылым,2001.-456с. Чз1-4

40.Современная философия: словарь и хрестоматия .-Ростов-на-Дону:Феникс,1995.-511 с. Чз1-1

41.Современные философские проблемы естественных, технических и социально-гуманитарных наук:Учеб.для аспирантов и соискателей ученой степени кандидата наук/Под общ.ред.В.В.Миронова.-М:Гардарики,2007.-639с. Чз1-3,чз3-5,чз6-2

42.Современный философский словарь/Под общ.ред.: В.Е.Кемерова.-М:Акад.Проект,2004.-864с. Чз1-1

43.Томпсон М. Восточная философия.-М.:Гранд,2001.-359с. чз3-1

44.Филосовский словарь Владимира Соловьева/Под.ред. Г. В. Беляев.-Р.на Д.:Феникс,2000.-462с. Чз1-1

45.Философия для аспирантов:Учеб пособ.-Р.наД.:Феникс,2002.-448с. Чз1-4

46.Философия математики и технических наук:Учеб. пособие /Под общ.ред.:Лебедева С.А.-М:Акад.Проект,2006.-779с. Чч-1-1,чз3-1,чз6-1

47.Философия права:Конспект лекции/Отв.ред.:Е.Сукясян .-М: Эксмо,2007.-112с.-(Экзамен в кармане). Чз1-2,чз3-2,чз6-1

48.Философия:Конспект лекций/Под ред.:Н.Р.Джагфарова .-Алматы.:АИЭС,2003.-85с. Чз3-1

49.Философия:Курс лекций/Под общ.ред.: В.Л.Калашникова.-2- е изд.-М:ВЛАДОС,1999.-384с. Ау-1

50.Философия:Учеб. пособ./Под ред.В.П.Кохановского.-Р.наД.:Феникс,2003.-576с. Чз1-10,чз3-3, чз4- 3,чз4-3,

51.Философский словарь/Под ред. И.Т.Фролова.-5-е изд.-М. :Изд-во Политические литературы,1987.-592 с. Ау-5,

52.Философский словарь/Под ред. И.Т.Фролова .-6-е изд. , перераб. и доп.-М.:Политиздат,1991.-560 с. Чз1-1

53.Философский энциклопедический словарь/Ред-сост.: Е. Ф. Губский и др.-М.:ИНФРА-М,2005.-576с.Чз1- 1

54.Философский энциклопедический словарь.-М.:ИНФРА-М, 1999.-576 с. Чз1-1

55.Шапошников Л.Е. История русской религиозной философии: Учеб.пособие.-м:Высш.шк.,2006.-447с. Чз3-2,чз6-1

56. Ясперс К. Всемирная история философии:Введение .-СПб. :Наука,2000.-272с.

6. Семинар (практикалық) сабақтардың жоспары.

№	Тақырыбы	Семинар сабағының мазмұны	Апта	Әдебиеттер
1.	Философия пәні және міндеттері.	1.Философия пәні, объектісі және қызметі. 2.Көзқарас ұғымы, оның құрылымы. Философиялық көзқарастың ерекшелігі. 3.Философияның негізгі мәселесі, оның шешімі. Философия пәнінің саналуандылығы, оның құрылымы және философияның ерекшеліктері. Философияның міндеті (функциясы).	1	1.Д.Кішібеков,Ұ.Сыдықов. Философия. Оқулық. Алматы «Эверо» 2004ж. 2.Ә.Х.Тұрғынбаев. Философия. Алматы «Білім» 2001ж. 3.Абишев Қ.Философия (жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған).-Алматы, 2003. 4.Рысқалиев Т.Х.Даналық пен түсініктің үлгілері. (Философия тарихына шолу). Алматы, 1999. 5.Философиялық сөздік. Алматы,1996. 6.Ғ.Есім Философия «Раритет»2005. 7.Ж.Алтаев, Ғ.Есім, Т.Ғабитов, Н.Байтенова. Ғылым тарихы мен философиясы. Алматы.»Қазақ университеті». 2006.
2.	Шығыс мәдениетіндегі философия феномені.	Көне Грек философиясының өзіндік ерекшелігі. Философияның негізгі категориялары. Көне Қытай философиясының қайталанбас өзіндік ерекшеліктері. Философиялық мектептердің дәстүрлі классификациясы.	2	1.Д. Кішібеков, Ұ.Сыдықов. Философия. Оқулық. Алматы «Эверо» 2004ж. 2.Ә.Х.Тұрғынбаев. Философия. Алматы «Білім» 2001ж. 3.Абишев Қ.Философия (жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арнлаған).-Алматы, 2003. 4.Рысқалиев Т.Х.Даналық пен түсініктің үлгілері. (Философия тарихына шолу). Алматы, 1999.
3.	Антика мәдениетіндегі философия.	Сократқа дейінгі антикалық философия. Софистер және Сократ. Платон философиясы. Аристотель философиясы.	3	Васильев Л.С.История религии Востока, 3-70 беттер. Майданов А.С. Тайны Веикой Ригведы, 29-63беттер
4.	Ортағасыр мәдениетіндегі философия феномені.	Ортағасырлық христиандық философиясының қағидалары.(принциптері). Универсалий мәселесі. Араб елдеріндегі дін және мәдениет.	4	Васильев Л.С.История религии Востока, 10-70 беттер. Валиханов Ч. О мусульманстве в степи,11-21 беттер
5.	Қайта Өрлеу мен Қайта Құру мәдениетіндегі философия. Батыс Европа мәдениетіндегі Жаңа Заман философиясы.	Қайта Өрлеу дәуірінің философиялық негізгі белгілері. Қайта Өрлеу философиясындағы ғылым	5	Кочетов А.Н.Буддизм. Кимелев Ю.А.,Полякова Н.Л. Наука и религия. Ахмедов А. Социальная доктрина ислама
6.	Батыс Европа мәдениетіндегі Жаңа Заман философиясы.	Жаңа Заман философия әдісінің мәселесі. Рационалистік және эмпирикалық тенденциялар (Ф.Бэкон, Р.Декарт, Б.Спиноза). Д.Локк, Т.Гоббс философиясының концепциялары. Д.Беркли мен Д.Юмның субъективтік философиясы. 18ғ. Француз материализмі.	6	Кочетов А.Н. Буддизм. Майданов А.С.Тайны Великой Ригведы. Васильев Л.С.История религии Востока
7.	ХІХғ.мәдениетіндегі Батыс философия. Классикалық неміс философиясы, жалпы сипаттамасы.	И.Канттың таным теориясы және оның адам туралы ілімі. Г.В.Ф.Гегельдің объективтік-философиялық, идеалистік жүйесі және оның диалектикалық әдісі. Л.Фейербахтың антропологиялық философиясының қағидалары (принциптері), Г.Фихтенің субъективтік философиясы. И.Кант этикасындағы еркіндік мәселесі.	7	Богута И.И. История философии в кратком изложении. М., 1991г. Вольтер В.Ф.М.А. Философские сочинения. М., 1988 г. Гольбах П. Избранные произведения в 2-х томах, т.1. М., 1963 г. Ламметри Ж.О. Сочинения. М., 1993 г.
8.	ХІХ ғ. -ХХғ. басындағы орыс мәдениетіндегі орыс философиясы.	Соловьев пен Бердяев философиясы. Л.Толстойдың адамгершілік философиясы.	8	Бердяев Н.А. Самопознание. М., 1991 г. Замалеев А.Ф. Курс истории русской философии. М., 1995 г. Зиньковский В.В. История русской философии в 2-х томах. М., 1991 г. Лосский Н.О. История русской философии. М.,
9.	Марксистік философия.	Қоғамдық экономикалық формация ұғымы. Жатсыну мәселесі. Маркстің жатсыну концепциясы және оның әлеуметтік мағынасы. Марксизм қоғамның әлеуметтік құрылымы туралы. Әлеуметтік саяси философияның қалыптасуы. Адамның әлеуметтік концепциясы	9	1.Маркс К. Экономическо-философские рукописи 1944 года. 2.Немировская Л. Философия. Курс лекций. М., 1995 г. 3.Энгельс Ф. Табиғат диалектикасы. Энгельс Анти-Дюринг
10.	Казақ философиясы.	Айтыс – диалогтың көркем философиялық түрі. Адам мәселесі. Абай дүниетанымы. Шәкәрім Кұдайбердиевтің философиялық діни көзқарасы.Қазақ ағарту философиясы. Оның ерекшеліктері.	10	1.Абай. 2 томдық шығармалары Алматы, 1970 г.2.Абай. Книга слов. Алматы, 1985 г.3.Алтынсарин Ы. Шығармалар. 3 томдық. Алматы, 1985 4.Есим Г. Хаким Абай. Алматы, 1994 г.5.Орынбеков М. Предфилософия протоказахов. Алматы. 1994 г. Сегізбаев О.А. Казахская философия XV – начала ХХ века. Алматы, 1998 г
11.	ХХ ғасырдағы Батыс философиясы.	Классикалық философияның дағдарысы және жалпыфилософиялық мәселенің жеке тәуелсіз бағыттарға ыдырауы. Экзистенциализм. Феноменология. Герменевтика.	11	1.Витгенштейн Л. Логикофилософский трактат.2.Поппер К. Открытое общество и его враги. Т.1,2. Алматы. 1996 г.3.Рассель Б. Мудрость Запада. М., 1998 г.4.Сумерки богов. М., 1992 г.5.Хайдеггер М. Бытие и время. 6.Ясперс К. Смысл и назначение истории.
12.	Болмыс философиясы.	Болмыс категориясы. Мәні және ерекшелігі. Онтология категориясы. Материя қозғалысының түрлері.Кеңістік және уақыт. Монизм, дуализм, плюрализм. Философия тарихындағы болмыс мәселелері.Материяның философиялық жаратылыстанушылық-ғылыми түсінігі	12	1.Сознание как условие форм жизнедеятельности. Сборник АГУ. Алматы, 1996 г.2.Фрейд З. Введение в психоанализ. М., 1989 г.3.Фрейд З. Психология бессознательного. М., 1989г.
13.	.Гносеология: жалпы мәселесі.	Таным – философиялық талдаудың пәні.Танымның негізгі түсініктері, мәселелері. Сезімдік және рационалды таным, формалары, ерекшеліктері. Танымның субъектісі мен объектісі. Ақиқат түсінігі. Ақиқат критерийлері. Танымның формалары.	13	1.Ильин В.В. Теория познания. М., 1994 г. 2.Косяченко А.Г. Философия и методология науки. Алматы, 1997г. 3.Философия и методология науки. Учебник для аспирантов. Алматы, 1999 г. Методы научного познания. Алматы, 1996 г.
14.	Сана.	Қоғам әлеуметтік философия пәні ретінде. Қоғам мәні. Қоғам құрылымы.	14	1.Всемирная энциклопедия: Философия.-М.:Современный литератор,2001.-1311с.– 1-кх, 1-чз1 2.Голубинцев В.О. Философия для технических вузов:Учеб. пособ.-Р.наД.:Феникс,2003.-640с. – 1-кх, 7-чз2, 3-чз3, 3-ии, 6-иэ. 3.Гулыга А.В. Кант.-4-е изд./испр. и доп.-М:Мол.гвардия, 2005.-280с.-(Жизнь замечательных людей). -1-ан. 4.Ермакова Е.Е. Философия:Учеб.для тех.вузов.-М.:ВЫсшая школа,2000.-272с. -1-чз2.
15	Қоғам: философиялық талдау пәні ретінде.	Қоғам - әлеуметтік философия пәні. Қоғамның мәні және құрылымы.	15	1. Абузяров Р.А. Истоки. Ислам: вероучение, мораль, культура.-Уфа. Кн.1.-1996.-136с. -1экз/ан. 2.Алексеев П.В. История философии:Учеб .-М:Проспект, 2005.-240с. – 1/чз1, 1/чз6. 3.Бердяев Н. Философия свободы.-Харьков:Фолио,2002.-732с.-1/кх, 1-чз2 4.Бессонов Б.Н. Философия: Курс лекций.-М.:АСТ,2002.-318с.- 1-чз1.

7.Пәнді оқытуға байланысты әдістемелік нұсқаулар.

Семинар № 1

Тақырыбы: Философия пәні және міндеттері.

Мақсаты: Философия – дүниетанымның ядросы екендігін және адамның өзіндік санасы мен әлемнің тарихи тұжырымдалған-тұжырымдалатын формасын ұсынатынын көрсету.

Негізгі сұрақтары:

1.Философия пәні, объектісі және қызметі.

2.Көзқарас ұғымы, оның құрылымы. Философиялық көзқарастың ерекшелігі. 3.Философияның негізгі мәселесі, оның шешімі. 4.Философия пәнінің саналуандылығы, оның құрылымы және философияның ерекшеліктері. Философияның міндеті (функциясы).

Әдістемелік нұсқаулар.

1.Дөңгелек үстел. Дәріс, семинар материалдары негізінде әңгіме, пікір талас өткізу. Күнделікті өмірде, қоғамда болып жатқан оқиғаларға сараптама жасау.

2.Семинар формаларының кеңінен таралғаны: кеңейтілген әңгіме, семинарлық баяндамалар жүйесі, рефераттарды талдау, дөңгелек үстел, семинар-диспут, теориялық конференция.

Семинар № 2 .

Тақырыбы: Шығыс мәдениетіндегі философия феномені.

Мақсаты: Дүниетанымның қалыптасуының тарихи сатыларын, яғни мифология мен діннен философияға өтудің табиғи-тарихи кезеңін ашып көрсету, Ежелгі Қытайда, Грецияда, Үндістанда философия пайда болғанға дейін өмір сүрген ағымдарды анықтау, олардың өкілдерінің дүниенің негізін анықтау барысында ұстанған бағыттарын ашу.

Негізгі сұрақтары:

1.Көне Грек философиясының өзіндік ерекшелігі. Философияның негізгі категориялары. 2.Көне Қытай философиясының қайталанбас өзіндік ерекшеліктері. 3.Философиялық мектептердің дәстүрлі классификациясы.

1.Дөңгелек үстел. Дәріс, семинар материалдары негізінде әңгіме, пікір талас өткізу. Күнделікті өмірде, қоғамда болып жатқан оқиғаларға сараптама жасау.

2.Семинар формаларының кеңінен таралғаны: кеңейтілген әңгіме, семинарлық баяндамалар жүйесі, рефераттарды талдау, дөңгелек үстел, семинар-диспут, теориялық конференция.

Семинар № 3

Тақырыбы: Антика мәдениетіндегі философия.

Мақсаты: Софистердің философияға қосқан үлесін және Сократтың философияға жаңа мән-мағына бергенін түсіндіру, Платонның философиясының мәнін , Аристотельдің дүниенің бастамасын қандай тұрғыдан түсіндіргендігін ашып көрсету.

Негізгі сұрақтары: 1.Сократқа дейінгі антикалық философия. 2.Софистер және Сократ. 3.Платон философиясы. 4.Аристотель философиясы.

Әдістемелік нұсқаулар

Пікір-талас түрінде әрбір студент өз ойын нақты түрде айтып, өз ойын жеткізе алуы керек. Пікір-сайыс түрінде. Пікір сайыс дәріс материалына және студенттің өзіндік жеке семинар сұрақтарына байланысты тапқан жауаптарына байланысты өткізіледі. Топ екіге бөлініп, екі түрлі көзқарасты ұстанады. Біреулері жақтайды, екіншілері қарсы шығады. Бұл сабақта студенттер нақты фактіге сүйеніп, өз позицияларын жан-жақты талқылап, дәлейді. Және соны шешу жолдарын көрсете білуі тиіс.

1.Ортағасырлық христиандық философиясының қағидалары.(принциптері).

2.Универсалий мәселесі. Араб елдеріндегі дін және мәдениет.

Әдістемелік нұсқаулар:

1.Дөңгелек үстел. Дәріс, семинар материалдары негізінде әңгіме, пікір талас өткізу. Күнделікті өмірде, қоғамда болып жатқан оқиғаларға сараптама жасау.

2.Семинар формаларының кеңінен таралғаны: кеңейтілген әңгіме, семинарлық баяндамалар жүйесі, рефераттарды талдау, дөңгелек үстел, семинар-диспут, теориялық конференция.

Семинар № 5

Тақырыбы: Қайта Өрлеу мен Қайта Құру мәдениетіндегі философия.

Мақсаты:. Қайта Өрлеу дәуірінің ерекшеліктерін анықтай отырып, тақырыптың мәнін ашу

Негізгі сұрақтар: 1.Қайта Өрлеу дәуірінің философиялық негізгі белгілері.

2.Қайта Өрлеу философиясындағы ғылым.

1.Дөңгелек үстел. Дәріс, семинар материалдары негізінде әңгіме, пікір талас өткізу. Күнделікті өмірде, қоғамда болып жатқан оқиғадарға сараптама жасау.

2.Семинар формаларының кеңінен таралғаны: кеңейтілген әңгіме, семинарлық баяндамалар жүйесі, рефераттарды талдау, дөңгелек үстел, семинар-диспут, теориялық конференция.

Семинар № 6

Тақырыбы:. Батыс Европа мәдениетіндегі Жаңа Заман философиясы.

Мақсаты: Жаңа Дәуір философиясының даму бағыттарын анықтай отырып, әрбір осы заман өкілінің философиясын талдау.

Негізгі сұрақтар: 1.Жаңа Заман философия әдісінің мәселесі. 2.Эмпирикалық және рационалистік тенденциялар (Ф.Бэкон, Р.Декарт, Б.Спиноза). Д.Локк, Т.Гоббс философиясының концепциялары.3. Д.Беркли мен Д.Юмның субъективтік философиясы. 4.18ғ. Француз материализмі. (Ф.Вольтер, Ж.Ж.Руссо, П.Гольбах, Ж.Ламетри).