Алеуметтик педагогика indd


Бүгінгі отбасының әлеуметтік мәселелері



Pdf көрінісі
бет52/103
Дата26.03.2024
өлшемі3,85 Mb.
#200307
түріОқулық
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   103
Байланысты:
Atemova-Aleumettik-ped

2.3 Бүгінгі отбасының әлеуметтік мәселелері
2.3.1 Бүгінгі отбасындағы әлеуметтік мәселелер, олардың 
түрлері және сипаттамалары
2.3.2 Отбасындағы әлеуметтік мәселелердің туындауының 
негізгі факторлары
2.3.3 Бүгінгі қоғамдағы отбасының әлеуметтік факторларының 
жалпы жағдайы
Бүгінгі отбасы өзінің дамуында әлеуметтік мәртебесінің 
төмендеуімен, ұрпақты өсірудегі мүмкіндігінің шектелуімен, ажыра-
су фактілерінің артуымен, отбасылық өмірдің қысқалығымен, яғни 
жастардың тез ажырасып кету санының артып отыруымен сипат-
талатын қиын кезеңді басынан кешіруде. Еліміздің экономикасында 
болып жатқан өзгерістер мен қоғамдық құбылыстар отбасы өміріне 
өзіндік ықпал етпей қоймайды. Бұл тек қана біздің елде ғана емес 
барлық мемлекеттердегі проблема ретінде көпшілікті алаңдатып 
отыр. Осы тұста ғалым Н. М. Римашевскиий мына төмендегідей 
факторларды бүгінгі отбасыларының әлеуметтік-демографиялық 
себептері ретінде көрсетеді:
– халықтың өсімінің төмендеуі, табиғи емес жолдармен жастар-
дың (халық санын өсіруге үлес қосатын жастағы) өмірден кетуі 
салдары, яғни СУИЦИД, өлтіріп кету, жол қаупі, ішімдік пен 
нашақорлық себептерінен бала туылуының азаюы;
– жұмыссыздықтың артуы;
– жалақының төмендігі, әлеуметтік төлемдердің жетімсіздігі 
мен инфляцияға байланысты тұтыну бағаларының артуы арасындағы 
қарама-қайшылықтың болуы;
– адамдардың қоғамдағы әлеуметтік-экономикалық топтарға 
бөліну салдары;
– халықтың көп бөлігінің тұрғын үй мәселесін шешуде 
дәрменсіздігі;
– адамдардың дене және психологиялық денсаулығының бір-


143
ден төмендеп кетуі, әсіресе, балалардың, жұқпалы аурулардың 
көбейе түсуі мен мүгедектер санының артуы, денсаулық сақтау 
жүйесіндегі тәртіпсіздіктің артуы;

еңбек потенциалы сапасының төмендеуі;

қоғамның, әсіресе жастар арасында қылмыстың артуы;

мемлекеттік бюджеттің үнемі тапшылығы мен ауыр жағ-
дайдағы отбасыларына әлеуметтік қорғаудың мүмкін еместігі, – деп 
көрсетеді.
Қазіргі қоғамдық жағдайда көптеген отбасылары бұрынғы 
мемлекеттік кепілділіктерден айырылып отыр. Атап айтқанда, 
өндіріс орындарының тоқтауы, соның салдарынан мекемелердің 
жұмысшылар жалақыларын төлеуге қабілетсіздіктері, әйел 
азаматтардың жұмыс табудағы қиындығы, тегін қызмет көрсету 
орындарының барған сайын қысқартылып отырғандығы және т.б. 
Осылайша бүгінгі отбасы экономикалық реформалардың құрбаны 
болып келеді.
Қазіргі отбасыларының анағұрлым өзекті мәселелері ретінде мы-
наларды атап көрсетуге болады:
1. Тұрғын үй мәселесі.
Жас отау иелерінің тұрғын үй мәселесімен 
қамтамасыз етілу жағдайлары қай кезде болсын ең өзекті мәселе 
болып келген, бүгінгі нарық заманында да өзекті болып отыр. 
Сондықтан жастардың үйленуге асықпауы, үйленгендердің балалы 
болуды жоспарламауы немесе шектеуі, бәрі де отбасылық тұрғын үй 
мәселесінің шешілмеуінен болып отыр. Жастар арасындағы пәтер 
жалдап тұру және отбасы қызметтерін жүзеге асыру олардың от-
басы міндеттерін шешуде едәуір қиындықтар туғызуда. Уақыт өте 
келе жастардың сұранысы мен отбасында тәрбиеленіп отырған бала 
тәрбиесінің шығындары бұл мәселені барған сайын қиындата түсері 
анық. Сондықтан тұрғын үй мәселесінің жағдайы қаншалықты 
қиын болған сайын отбасындағы кикілжің мен түсінбеушіліктің 
деңгейі де соншалықты күрделі болмақ.
Осы бағытта жастар саясаты мен демографиялық мәселені ше-
шуде Қазақстандық ғалым М. Тәтімов өз ұсыныстарын да берген 
болатын. Онда жастарға арналған бағдарламалар негізінде тұрғын 
үй алуға жұмсалатын несиелердің құнын отбасында дүниеге кел-
ген сәбидің санымен біртіндеп шегеріп отыру арқылы жастардың 
отбасылық өмірін біршама жеңілдету мәселесін алға тартқан бола-
тын. Осылайша демографиялық жағдайды да біршама түзеуге үлес


144
қосуды қарастырған болатын. Әйтсе де, мұндай ұсыныстар бүгінге 
дейін мемлекетіміз тарапынан қолдау таппай отыр.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   103




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет