Қарағанды облысы білім басқармасы

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

72 

ІІ нҧсқа 

 

1.  [4  балл]  Тең  ҥшбҧрыштары  бар  суретті  кӛрсетіңіз.  Ҥшбҧрыштар  теңдігінің  қа 

белгісімен тең екенін кӛрсетіңіз  

 

  

А)                         Б)                                           В)                          Г)                  

 

 

 

 

 

2. 

[2 балл]   АВД мен СДВ ҥшбҧрыштарының тең екенін дәлелдеңіз 

 

 

3. 

[2  балл]  Тең  бҥйірлі  ҥшбҧрыштың  екі  қабырғасы  7  см  және  11  см.  Осы 

ҥшбҧрыштың периметрі қалай болады? 

 

4. 

[3 балл] Суретте 



М =



N, 

МО=ОN. ВОС ҥшбҧрышының тең бҥйірлі екенін 

дәлелдеңіз. 

 

 

 

 

 

 

5. 

[4 балл] Тең бҥйірлі АВС ҥшбҧрышының табаны АС. 



С = 50

о

, 



В = 80

о

. ВД 

медианасы жҥргізілген. АВД ҥшбҧрышының бҧрыштарын табыңыз. 

 

6.

[5 балл] Тең бҥйірлі ҥшбҧрыштың бҥйір қабырғасына қарағанда табаны 11 см-

ге қысқа, ал периметрі 28 см. Ҥшбҧрыштың қабырғаларын табыңыз. 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

73 

Балл қою кестесі 

№  жауаптар 

Балл 

 

 

1 

Бірінші белгі бойынша ҥшбҧрыштар тең 

1 

Ҥшінші белгі бойынша ҥшбҧрыштар тең 

1 

Екінші белгі бойынша ҥшбҧрыштар тең 

1 

Ҥшбҧрыштар тең емес 

1 

 

2 

Ҥшбҧрыштың ортақ қабырғасы бар 

1 

Бірінші белгі бойынша ҥшбҧрыштар тең 

1 

3 

1-

жағдай: Р табады 

1 

2-

жағдай: Р табады 

1 

4 



В   = 



С ,ВО=СО 



АОВ=



Д OC(вертикаль бҧрыштар) 

1 

∆ АОВ=∆ДOC 

1 

АO=OД.∆АОД- тең бҥйірлі 

1 

 

 

 

5 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

1 

АВС  ҥшбҧрышы  тең  бҥйірлі,сондықтан    ВД  –  медиана  және 

биіктік; 



АВД= 90

о

 

1 

ВД медиана және биссектриса,



ДВC= 50

о

 

1 



BCД=



BАД= 40

о

  

1 

 

 

 

6 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

Р = a + b + c 

a = x;   b = c = x + 4 

1 

х+ х + х + 4 = 41 

1 

х = 11 

1 

a = 11; b = c =11 + 4= 15 

1 

Барлық балл 

20 

 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

74 

ІІІ тоқсанға арналған ТЖБ 

 

І нҧсқа 

 

1.[2балл] Сурет бойынша егер а || b және 

∠

2 бҧыш 

∠

1 бҧрышқа қарағанда 8 есе 

кӛп болса, 1 мен 2 бҧрыштарды табыңыз 

 

а 

         2  

 

   b          1 

                          

с 

 

2.  [2балл]    АВС  ҥшбҧрышында   

∠

А=  53

о

,   

∠

С=  46

о

.  В  тӛбесіндегі  сыртқы 

бҧрышты табыңыз.  

 

3. 

[2балл]   СDE ҥшбҧрышында  М  нҥктесі СЕ қабырғасында жатыр,ал  

СМD



 

- 

сҥйір болса,   

   

 

DE>DM 

екенін дәлелдеңіз 

 

4. [3 балл] АВС ҥшбҧрышында ВД биссектрисасы жҥргізілген. 

∠

А = 75

о

, 

∠

С = 35

о

.  

   

 

ВДС ҥшбҧрышының тең бҥйірлі екенін дәлелдеңіз 

 

5. 

[3  балл]  Екі  қабырғасы    9  см  және  4  см  болатын  тең  бҥйірлі  ҥшбҧрыштың 

қабырғасын табыңыз.  

 

6.[3  балл]  ДЕМ  ҥшбҧрышында 

∠

Е  =  90

о

, 

∠

М  =  30

о

,  ал    гипотенуза  мен  кіші 

катетінің айырмасы 12,3 см. Гипотенузаны табыңыз. 

 

7

.[5  балл]  Суретте 

∠

СВЕ  бҧрышы 

∠

АВЕ  бҧрышынан  79

о

 

кіші.  АВС 

ҥшбҧрышының бҧрыштарын табыңыз. 

 

    

К              В               Е 

             55

о 

 

 

 

               55

о 

          

А                                С 

 

 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

75 

ІІ нҧсқа 

 

1.[2балл] Егер а || b және 

∠

1 бҧрышы 

∠

2 бҧышынан екі есе кіші болса, 1 мен 2 

бҧрыштарды табыңыз 

 

   

а 

            2  

 

  b             1 

                          

с 

 

2.  [2балл]    АВС  ҥшбҧырышында   

∠

А  =49

о

,     

∠

С=67

о

.  В  тӛбесіндегі  сыртқы 

бҧрышты табыңыз. 

 

3. 

[2балл] МКN ҥшбҧрышында  Е  нҥктесі MN қабырғасында жатыр, ал

КЕМ



 - 

сҥйір бҧрыш.  

   

 

KN>KE 

екенін дәлелдеңіз 

 

4. [3 балл] АВС ҥшбҧрышында ВД биссектрисасы жҥргізілген. 

∠

А = 60

о

, 

∠

С = 40

о

.  

   

 

ВДС тең бҥйірлі ҥшбҧрыш екенін дәлелдеңіз. 

 

5. 

[3  балл]  Екі  қабырғасы    11  см  және  5  см  болатын  тең  бҥйірлі  ҥшбҧрыштың 

қабырғасын табыңыз  

 

6.[3  балл]  ДЕМ  ҥшбҧрышында   

∠

Е  =  90

о

, 

∠

М  =  30

о

,  ал  гипотенуза  мен  кіші 

катетінің айырмасы 13,4 см. Гипотенузаны табыңыз. 

 

7

.[5  балл]  Суретте 

∠

СВЕ  бҧрышы   

∠

АВЕ  бҧрышынан  68

о 

 

кіші.  АВС. 

ҥшбҧрышының бҧрыштарын табыңыз. 

 

    

К              В               Е 

             75

о 

 

 

 

               75

о 

          

А                                С 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

76 

Балл қою кестесі 

Бағалау критерийлері 

№  Дескриптор 

Балл 

Білім алушы 

Екі  параллель  тҥзуді  ҥшінші 

тҥзу 

қиғандағы 

бҧрыштар 

қасиетін қолданады 

 

1 

Есеп 

шартына 

сәйкес 

ӛрнек 

қҧрастырады 

1 

∠

1 бҧрышын табады 

1 

∠

2 

бҧрышын табады 

1 

Ҥшбҧрыштың 

тӛбесіндегі 

сыртқы бҧрышты табады 

 

2 

Ҥшбҧрыштың 

тӛбесіндегі 

сыртқы 

бҧрыш қасиетін қолданады 

1 

Ҥшбҧрыштың  ҥшінші  ішкі  бҧрышын 

тауып,  содан  кейін  сыртқы  бҧрышты 

табады 

1 

Дәлелдейді  

 

3 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

Деректер келтіріп дәлелдейді 

1 

Тең 

бҥйірлі 

ҥшбҧрыш 

болатынын дәлелдейді 

 

4 

Ҥшбҧрыштың ҥшінші бҧрышын табады 

1 

Биссектриса қасиетін қолданады 

1 

ВДС  ҥшбҧрышының  тең  бҥйірлі  екенін 

негіздейді 

1 

тең 

бҥйірлі 

ҥшбҧрыштың 

қабырғасын табады 

 

5 

 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

1-

ші  жағдаймен  ҥшінші  қабырғаны 

табады 

1 

2-

ші  жағдаймен  ҥшінші  қабырғаны 

табады 

1 

Тік 

бҧрышты 

ҥшбҧрыш 

қасиеттерін 

қолданып 

гипотенузаны табады 

 

6 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

30

0

-

қа  қарсы  жатқан  катеттің  қасиетін 

қолданып теңдеу қҧрады 

1 

гипотенузаны табады 

1 

Ҥшбҧрыш 

бҧрыштарын 

табады 

 

 

7 

Есеп 

шартына 

сәйкес 

ӛрнек 

қҧрастырады 

1 

∠

АВЕ бҧрышын табады 

1 

∠

СВЕ бҧрышын табады

 

1 

Ҥшбҧрыштың  белгісіз    бҧрыштарын 

табады

 

1 

Барлық балл 

20 

 

 

Геометрия 7 сынып 

77 

ІV тоқсанға арналған ТЖБ 

 

І нҧсқа 

 

1. [3 

балл]  СА  –  шеңберге  жанама. 

∠ВАС  бҧрышының  градустық  шамасын 

табыңыз.  

 

 

2. [4 

балл]  Тең  бҥйірлі  АВС  ҥшбҧрышы  шеңберге  іштей  сызылған.ВС  табан 

қабырғасы шеңбер радиусына тең. АС, АВ және ВС доғаларының шамасын табыңыз.   

 

3. [4 

балл]  Центрі  О  болатын  шеңбердің  радиусына  тең  АВ  хордасына  СД 

диаметрі  перпендикуляр  жҥргізілген.  СД  диаметрі  мен  АВ  хордасы  Е  нҥктесінде 

қиылысады. АЕ кесіндісінің ҧзындығы 10 см. 

а)  Есеп шартына сәйкес суретін салыңыз 

б)  AB хордасының ҧзындығын анықтаңыз 

в)  СД диаметрінің ҧзындығын анықтаңыз 

г)   ОAB  ҥшбҧрышының периметрін табыңыз?                             

 

4. [4 балл] ABC тік бҧрышты ҥшбҧрышында (

∠С =  

 

),  АВ=20 см, 

∠АВС =  

 

. А 

нҥктесі  центр  болатындай  шеңбер  жҥргізілсе  ол  шеңбердің  радиусы  қандай  болар 

еді:  

а) шеңбер ВС тҥзуін жанаса; 

б)  шеңбер ВС тҥзуімен ортақ нҥктелері болмаса; 

с)  шеңбер ВС тҥзуімен екі нҥктеде қиылысса. 

                    

5. [5 балл] Салу есебі: берілген бҧрыштың биссетрисасын салыңыз. 

 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

78 

ІІ нҧсқа 

 

1. 

[3  балл]  СА  –  шеңберге  жанама. 

∠ВАС  бҧрышының  градустық  шамасын 

табыңыз. 

  

 

2. 

[4  балл]  Тең  бҥйірлі  КЕР  ҥшбҧрышы  шеңберге  іштей  сызылған.КР  табан 

қабырғасы шеңбер радиусына тең.КР, КЕ және ЕР доғаларының шамасын табыңыз.   

 

3.  

[4  балл]  Центрі  О  болатын  шеңбердің  радиусына  тең  СД  хордасына  АВ 

диаметрі  перпендикуляр  жҥргізілген.  АВ  диаметрі  мен  СД  хордасы  Е  нҥктесінде 

қиылысады. СЕ кесіндісінің ҧзындығы 10 см. 

а)  Есеп шартына сәйкес суретін салыңыз 

б)  СД хордасының ҧзындығын анықтаңыз 

в)  АВ диаметрінің ҧзындығын анықтаңыз 

г)   ОСД  ҥшбҧрышының периметрін табыңыз? 

 

4.  [4 балл] ABC тік бҧрышты ҥшбҧрышында (

∠С =  

 

),  АВ=10 см, 

∠BAС =  

 

. В 

нҥктесі  центр  болатындай  шеңбер  жҥргізілсе  ол  шеңбердің  радиусы  қандай  болар 

еді:  

а) шеңбер АС тҥзуін жанаса; 

б)  шеңбер АС тҥзуімен ортақ нҥктелері болмаса; 

с)  шеңбер АС тҥзуімен екі нҥктеде қиылысса. 

 

5.[5 балл] Салу есебі: берілген бҧрыштың биссетрисасын салыңыз. 

 

 

 

 

Геометрия 7 сынып 

79 

Балл қою кестесі 

Бағалау критерийлері 

№  Дескриптор 

Балл 

Білім алушы 

Шеңберге 

жҥргізілген 

жанамаға 

қатысты 

бҧрыш 

шамасын анықтайды 

 

1 

АОВ ҥшбҧрышының тҥрін анықтайды 

1 

Жанама  мен  радиустың  қасиетін 

біледі 

1 

∠ВАС 

бҧрышының 

градустық 

шамасын табыңыз 

1 

Шеңбер 

доғаларының 

шамасын табады 

 

2 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

Центрлік бҧрыштың шамасын табады 

1 

Шеңберге  іштей  сызылған  бҧрыш 

шамасын табады 

1 

Шеңбер 

доғаларының 

шамасын 

табады 

1 

шеңбер 

диаметрі 

мен 

хордасының 

перпендикулярлығы 

туралы 

теоремаларды қолданады 

 

3 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

Хорда ҧзындығын табады 

1 

Диаметр ҧзындығын табады 

1 

ҥшбҧрышының периметрін табады 

1 

Шеңбер  мен  тҥзудің  ӛзара 

орналасу 

қасиеттерін 

қолданады 

 

 

 

 

4 

Есеп шартына сәйкес чертеж салады 

1 

Шеңбердің 

тҥзумен 

жанасу 

жағдайындағы радиусын табады 

1 

Шеңбердің  тҥзумен  ортақ  нҥктелері 

болмайтын  жағдайындағы  радиусын 

анықтайды 

1 

Шеңбердің 

тҥзумен 

екі 

нҥктеде 

қиылысқан  жағдайындағы  радиусын 

анықтайды 

1 

 

Салу есебін орындайды 

 

 

 

5 

 

Берілген бҧрыштың тӛбесін центр етіп 

алып  кез  келген  радиуста  шеңбер 

сызады 

1 

Шеңбердің  бҧрыш  қабырғаларымен 

қиылысу нҥктелерін белгілейді 

1 

Белгілеген нҥктелерін центр етіп алып 

радиустары  дәл  сондай  екі  шеңбер 

сызады 

1 

Шеңберлердің 

қиылысу 

нҥктесін 

бегілеп оны бҧрыш тӛбесімен қосады 

1 

Бҧрыш  биссектрисасы  жҥргізілгенін 

тҥсіндіреді 

1 

Барлық балл 

20