Арғынбай бекбосын фәнилік драма (2500 рубаят)
ЕКІНШІ ДӘПТЕР …Я не рожден царей забавить
жүктеу/скачать 4,25 Mb.
|
ЕКІНШІ ДӘПТЕР…Я не рожден царей забавитьСтыдливой музою моей… А. С. Пушкин501 Дей алмаймын: дарынсызсың, кемері тар, кем есің. Сенің сорың – іштарлықтан ішқұса боп келесің! Ал ел соры - өлсең де өзің кезіп жүрер Жалғанды Ібіліске іні болып алған сенің елесің! 502
Қараңғы тұрмаса да тұтылып Күн: бетіне оңбағанның түкірместен, Киелім, саған, - кешір!? - түкіріппін… 503
Жолыңнан алдым әбден соныңды ұғып. Далмын тек: сен туғанда туған анаң, Алды екен қандай суға шомылдырып?.. 504
Дос дегенің ағыңды қараласа – Жаһан – саған құбыжық! Ал ондағы тау да, аспан да, адам да... – бәрі аласа! 505
Тіс жарма, дос… Емі жоқ емшінің де. Сырым-сорым: кеудем бос, жүрегім жоқ!.. Ол қазір... бір тасжүрек меншігінде… 506
Көзің сал шыққан Күннің батарына. Көсемін көрден сүйреп жатқан да бар, Бұл Жалған мәңгі сөйтіп жатады да!.. 507
Дүйім жұрт түршіксе де төзім етті. Байғұсты қайтер екен анау жақта? Көтеріп өз шашбауын өзі кетті… 508
Бітті енді!.. Атпас таңды атыр демен… Бәрі шын! Жалған айтсам оны да өшір, Ант етем алғаш сүйген сәтімменен! 509
Деуші едің: «бір пайдама жарасаңшы!» Бақида аянбас па ем аярдан да, Кете алмай жүргенімді қарасаңшы!.. 510
Мейлі, жұрт қайыршы боп жүрсін кілең!..» Осындай жоспар жасап қойды ма екен, Дейтіндер «мұрным барда бір сіңбірем!» 511
Сен сыйлаған ләззаттың қызығында бір түйгенім: О, неткен сүйкімді іс – Болу сенің, тек сенің құзырыңда!.. 512
Ол – менің мәңгі өмірлік түрге енгенім… Дегенмен… өлер болсам… тілеймін тек, Сендегі махаббаттың бірге өлгенін! 513
Әлде енді сен… басқаның жарымысың?.. Әлде ойын ба… тағы бір сынау үшін Менің атом – жанымның жарылысын?! 514
Боп соған басың түгіл бөркің дардай Жүргенде жастық та мерт бопты-ау, шіркін, Жартасқа соғып өлген толқындардай… 515
Онда керек, о, бізге қамшы мықты!.. Қой, бауырым, одан да ақ ниетпен кел, Мен де іштегі құртайын қарсылықты!.. 516
Тірлігі анау… Тұнып тұр түйткілдігі!.. - Оны «пәлен» дегенше демеймісің, «Балақтан басқа шыққан биттің бірі!» 517
Бір азамат шығуын бақ та білер… Ал ол Бақты қондырмай үркітуге, Жарап жатыр бір ашкөз атқамінер! 518 «Ә, Құдай, елімізді, әй, сақтады!..» - Деп қап ек, жұрт қайтадан тайсақтады: бірі ұрлап, бірі зорлап шыға келді, Заманның өң антұрған найсаптары! 519
Болайын сенің зекетің, Жас ару, жаным, алданба… Алдандың, айым! Алдырдың қанды ауыз нәпсі - арланға… Бір сұлу ұрпақ қалдырдың… қош айтып бетсіз жалғанға!… 520
Сан жылдар сағынумен қажып талған - Тауыппын!.. Түсімді осы өңім етші, Жалынам жан болсам да жазықты, Аллам! 521
Мен үшін алдан қара жолақты ашып. Амал не, азаптаса махаббатың, Тоңмойын тағдырыңмен одақтасып?.. 522
Жаманменен алысып, жасып өтсе бір жақсы,- Бәрі жазмыш ісі ғой. Шіркін, сол бір Жазуды, Жазса-ау қайта жүрер ғып, кіл жақсымен кіл жақсы!.. 523
Салса шалқып құпия «ойында» өрнек, Ол – жұмақ сәт!.. Тек, әттең ол өткен соң… «Ақылың – ашыған у, ойың кермек…» 524 Қолпаштап жатыр біреу ақшалыны… Барлар да мақталады бақ, шалымы… Ал бірақ қоқым-соқым соның бәрі, Төлқұжат бермесе Рух патшалығы! 525
Әлге зар қарттық жеңген ғұламасы… Адамды әлде осылай жарата ма, Боп жатсын деп Өмірдің драмасы? 526
Дегбір кетті, халді айтпа әрі-сәрі: Сағынышты қанат қып Ой мен Сезім, Менен бұрын жетердей жарысады… 527
Бір кеткен соң бір жылпос тым ішке еніп. Жақсылығын Жаратқан үйсін, мейлі, Улы жылан етпейді жіңішкелік! 528 Құс қонды әне жер сызып, құйрығымен… Мен… құс болсам Алланың бұйрығымен - қонбаспын-ау… жалғызбын құйрығы жоқ… Ұша беру… - Сен де Алла сыйлығы ма ең?.. 529
Жаздағаның қалай бұл жылап қала? Қабағыңды аш, қалқашым… Кәне, күлші?.. Сен – Күн болсаң, ол – түнгі шырақ қана… 530
Қуанып ем – «Мәз болдың неге?» деді… Ерсі ме әлде қуаныш сирек келген? Сирек болса ол шіркін не береді?.. 531
Жыламашы!? Сен жыласаң мен қалайша шыдармын?! Жұбанбасаң – Құдай куә, шарт сынармын, ал өлсем, Шаң-шаң болған кебініммен көрімнен де шығармын!.. 532
Зарлық әні қайғым боп жаңғырады. Менің шерім от алса, о, қасірет, Жан ғана емес, суды да жандырады! 533
Сорлы Адамның соңында қалды үйінді… Ал сені Жан қанша енді мекендейді? Жұмбақ… Жұмбақ өмірде хал қиын-ды… 534
Өлгенде жуытпапты ел мазаратқа. Бәрібір жер баспайды ол көмбесе де, Тек, әттең, ұрпағына азап-ақ та!.. 535
«Енді екеуің біргесің, бірсің!» дейді. Онда неге бір жүрек лүп етпестен, Жалғыз жүрек жастықта дүрсілдейді?.. 536
Көкжиек бұлдыр, мұнарға мұнар ұласып… Баяғы сүрлеу жүлгесін жүрек таныды!.. Аулында болса-ау!.. Көрісерміз бе жыласып?.. 537
Қайда да адалдығың тапталады!.. Ал, енді Ақыр заман болу үшін, Шарт па өзі Топан судың қаптағаны? 538
Ерегістің жақсымен түк емеске! Ойлап көрші, о бейбақ, бәлең-жалаң – Жүрегіңе жүз жылдық жүк емес пе?! 539
Тек неліктен қор қылдың залымдарға? Өтеуіне өтінем: жанымды ал да, Айналдырып жіберші сағымдарға!.. 540
Шашылған көктен жұлдыз табанына Талант та табынған соң қалталыға… О Алла, не болды бұл Адамыңа?!. 541
Бір күн тыныш жүрмейміз – егесеміз! «Тату бол!» деп неге айтқан бұрынғылар? Ақылды кім: олар ма, немесе біз?.. 542
Бір жылы сөз сел-сел қып ерітіпті! Еруменен жүремін енді қанша?.. Бір қоштасу бір жасты кемітіпті… 543
Көнесің Пірден тілеп таянышты. Тек қана арман – ару ажарының тозғанын көру неткен аянышты! 544
неткен сұмдық пенделік пейілдері!.. Әлде адамзат о баста-ақ құлқыменен Пейіш емес, тозаққа бейім бе еді?.. 545
Жаныңды не қиямет тосып алда тұрса егер не істеу керек?.. Аямау ма?.. Адамда аяусыздық осыдан ба?.. 546
Кім нені олай ұқты, былай ұқты… Бірақ та бір ақиқат: ұлтын сатқан, Тозақтың төріне әбден ылайықты! 547
«Азаттық - өлсек те!» – Осы ұғынарың. Қай патша қай күні ашып айтар екен, Жеріңде қай әкесі құны барын? 548
Мен сені ойша талай… шешіндірдім!.. «Қияли ләззат» деген азапты аттап, Ақыры бәрінің де кешін білдім… 549
Қарағым-ай, неге ерте жолықпадың?! Жанарыңда бір жұмбақ сыр тұр ма өзі?.. Өзің айтшы?.. Мен жөндеп оны ұқпадым… 550
Екеуміз еншілеп нұр талай таңнан жүргенбіз талай-талай!… Әйтпегенде қос жүрек бір жүрек боп, жан айтар ма ән?! 551
Қимас достар сыйлас боп алыстады. Сүю, күю…бәрі жоқ…бәрінің де Ескерткіші – ой мен ой алысқаны… 552 Бір күш бар талғамы жоқ, аты – Байлық, Қаншама қарабетті жатыр Ай ғып! Жарлылық – жанға азап, қолға кісен, Ал бірақ жексұрыны – жақыбайлық. 553
мөрі ме екен пәк жаны жаралының?.. Әлде Фәни рәмізі?.. Мүмкін… бірақ, Ол іздері – Уақыт қаламының!.. 554
Жар-жұрқ етіп шыққанда бір белеске, Шалса аяқтан бір мәстек – ол заңды де, Жарық пенен Көлеңке бірге емес пе… 555
Жексұрыннан жиреніп, жерінеміз. Ойладық па мынаны: жазығы жоқ хайуанға біз кім боп көрінеміз?… 556
Жылқының түсіп есек өрісіне, Шығарды айғырларға ақыруды, Сыймай ғап өзі өзінің терісіне… 557
Не айтар Алла ендігі жарлығында?.. Менде енді бір-ақ арман: рухыңды Сақтасам жырдың алтын сандығында!.. 558
Енді арманды жүргем жоқ аңсап оңды. Керегі жоқ түктің де! Жалғыз тілек: Таза жүрек, шыншыл тіл қалса болды!.. 559
Дегенде демесең де «бекер мұның», Ұқпадың… Енді қалай ұқтырайын, Жалғанның мүлде жалған екендігін?.. 560
Қиратсын тіпті Нұхтың кемесін де!… Бәрібір сүйем сені, сүйе берем, Өйткені Жан мәңгілік! Сенесің бе?! 561
«Көсегемді көгертер» деп біліпті. Тұлғасың ба?… Онда еш ұсақтама. Ұсақ-ұлаң сенсіз де жеткілікті! 562
Онша асықпа, ойланып тұр шамалы: баурыңа сап қаншама жылытсаң да, Жылан түбі өзіңді бір шағады. 563
Нұр құйшы, шипа тапсын әз жүрек те!?. Тағы да: пендем десең, өз қолымды өзімнің кесуіме мәжбүр етпе?.. 564
Астарында ал оның ұрлық, пара… Асыл ерді айқындар асыл мақсат! Онсыз өмір өмір ме?! Тірлік қана. 565
Сұм ба?.. Мұны ойлайды ел батса лаңға. Онда емес, меніңше, пән ғып оны, Алу керек емтихан патшадан да! 566
Тіріңде-ақ көрінсе ғой бар айналаң!.. Ақыл-ой жетер-жетпес бір қиырда, Тұрса Ұлы шындық шіркін!.. Қалай барам!? 567
Алғандаймын Айды да қыршып, күнім! Ширықтырды бір аяр сүйрең тілмен… Тіліңді әкел, табайын тыншып тыным… 568
Қарап тұрсаң – дау-дамай, жүгіністер… Періштеге ит қосып сахнада, Періште боп ойнаған Ібілістер… 569
Тағы да жетері бар, жеткені бар… Санасы - қазына толы ұлы мұхит… Асылын ақыл тап та теп-тегін ал. 570
Әлде анада… тұнығың шайқалды ма?.. Аумаған сен!.. Кеш, жаным!.. Бірақ шыным: Сен боп тұрса сүйем-ау… шайтанды да!.. 571
Жылдан асты бергелі мұңға басты… Мен жай табар жер бар ма, жарығым-ау?!. Қайда барсам – қайғым «мен-мұнда» ласты… 572 -Сағындым… көзімде жас жамыраған… Ұшып жүр қайда сенің жаның, Анам?.. О дүние бұ дүниемен ұштаса ма?.. Ұшайын – ұштасса, айтшы, кәні маған!.. 573
Сен салған ән, мен тартқан күй де есімде… Сағынтты-ау сол алыс түн, сол түндегі перде ашқан жан мен тәндік үйлесім де!.. 574
Біреу жүр боп жалғанның бүлдірері. Бәрі де жансақтаудың амалы ма?.. Ал, жанды сақтағанда… кім біледі… 575
Жан жарасын жазам деп жаласты ма?! Жігіт болсаң – жігерді міне шауып, Қайғы-мұңды қамшының ал астына! 576
Бар амал – ащы ойдан жыр есетін. Қойылар оған қашан соңғы нүкте?.. Ал өмір біресе күн, біресе түн… 577
Жай таппады жан сорлы тұрақтарлық! Бір жақсылық бар ма алда, кетсем мына күндерімнен күйдіргі бір-ақ қарғып? 578
Онда тағдыр жасайтын бұла күш бар!.. Қастық туар зор шаттық тілемей ін, Кеп тұрсыншы кішкентай қуаныштар!.. 579
Сенбесең, серт те берем, қара да тұр: өз тілін өзге тілмен буындырып, Қарашы, мына ел қайда бара жатыр?! 580
Өмірден кеш немесе ерте кету… Кейде осы жарыңа да қатысты ма?.. Ал оған ең керегі – еркелету! 581
Қазан ұрып, ажардың солатынын. Білесің бе мынаны: сені сұлу еткен мендік махаббат болатұғын! 582
Не дейін оны ең басты сорым демей! Алмадым жарылқай да жарлыларды: көзім – бай, көпті көрген, қолым – кедей… 583
Азанның сөзі қандай ұғынарға! Босайды жүйе-жүйең мақамынан… Онда не… Пайғамбардың үні бар ма? 584
Қанша бейбақ бар өмірін, бар ақылын сарқыды! Бақ емес ол – жын-шайтанның жанарының жарқылы! Сол жарқылдан Жаһан күйген!.. Әне, тағы шарпыды!.. 585
Құтылмадым мұңнан мың күрсініп те… Кім езіп тұр еңсемді!.. Ой, енесін!.. Әлде… әлде мына қу тіршілік пе? 586
Түндер-ай тұрған сүйіс… жалыныштан!... Бір белгі біреуінен қалса нетті?! Қапты тек көкіректе сағынышты ән… 587
Саналының кімі бар жай таба алған? Тұнған тұйық домалақ Жер-мекенде! Амал қанша… бәрі де қайталанған… 588
Жоқ, болмапты! Лаулап тұр оты қатты. Енді қайттік?.. Өртеніп өлеміз бе, Қайта өлтіріп қарт хакім Сократты? 589
Деп қарама оны оған тиді мүлде. Бекіту не бекітпеу марапатты, Уақыт пен Ұрпақтың билігінде! 590
Сені еске алсам көзіме жас өзі-өзінен тұнады… Сені қайдам… Мені тағдыр сұққылайды сұрағы: Жұлдызымыз жуықтамай, неге қашық тұрады? 591
Ойлар келсе тулайды күнде жүрек… Ой шайқасы жарқылдап басылғанда, Алып-ұшар не қалар мүлде жүдеп… 592
Өгіз өлмей қалса да арба сынар. Жалпы, қандай болса да бар маңдайдың, «Тағдыр» дейтін тапжылмас таңбасы бар… 593
Сен мені жер-жебір ғып сөкпе. Деме. Күнәдан өзіңді пәк деп жүрмісің?.. Ұқтың ба?.. Ұқсаң болды, өкпелеме. 594
Жарқырай ма? Әлде боз тамшы ма анау?.. Ағып түссе бүгін түн?.. Жоқ, ақпасын… Қой! Мынауың – Тәңірге қарсы қалау. 595
Мың жылдай келмей күту керек пе еді?.. Онда да оңалар ма?.. Әй, мейлі, енді, Шамасы, осы шығар мені өпкені… 596
Көңіл елсіз жайлаудай құлазиды… «Кеткен көштен қайыр жоқ!» деу мұң екен, Ескі елестің бұрқ етіп бұлағы иді! 597
Қалтаны қалыңдаған соққан аз ба. Адамдық кейіптері кетіп бітіп, Аз емес айналғаны көк қағазға… 598
Түспек емес қолымнан алмасым – Ар! Қиянатқа қиғаш боп туғам баста, Шайқастардың, о, әлі жалғасы бар! 599
Жүрсең де бақа-шаян ұрыстан тыс – Маза жоқ!… Көргенше өңде қияметті, Шіркін-ай, көрсем ғой бір гүлстан–түс! 600
Бір пұл екен бір келер сауығың да! Туырлықсыз киіз үй кетті елестеп, Ол … ол менің, жаным-ау, ауылым ба?.. 601
Алтын Ай рас па алдан туғаны шын?! Сөз емес – сену, сенбеу!.. Сен бәрібір Жанымның бір-ақ болар думанысың! 602
Елемейтін ешқашан да обал-сауап, парқыңды Алтын дейтін – Салтанат пен Зұлымдықтың құймасы! Не деу керек ашқан жанға алғаш рет алтынды?.. 603
ешкімді етпес ешқашанда Адамдықтың шың басы. Жалпы, Шыңның басында да толы тозақ, қасірет! Одан гөрі сайда жүр де өз Арыңды тыңдашы? 604
Құдірет пе берген елге жаһұт жырдан бақ құрап?.. Солай шығар… Бірақ менің көз алдымнан кетпей тұр, Алатаудан ағын-төгін ақтарылған ақ бұлақ! 605
О Тәңір, құдіретпен өзіңдегі оқуды үйрете гөр іңкәр еткен Арудың сыр-сезімін көзіндегі! 606
Көктем жылдар өтті, рас, қыз деуменен. Сары күзден не іздеп сарсыласың?.. Жетермісің мұратқа іздеуменен? 607
Ал тонаушы сөйлесе, серісінсе - Не айтарсың?.. Туады арам ақша арам сөзді. Немесе керісінше. 608
Мен Өмірге кімдер боп тіл қатпадым?! Түсінбейтін түкті де түлей ме еді, Енді өзіме құрғалы тұр қақпанын… 609 «Қараңғы боп соншама кеткен, - деп, - ел», зар қағамыз мақшарға жеткенде өнер. Бәдік боп па Платон мынаны айтқан: «Элладаны Эллада еткен – Гомер!» 610
Қақ жарып қара түнді жүріп келем… Ол жоқ қой! Жолда ес бар ма?!. Сорғала жас! Сорлым-ау, қалып еді үмітте нең?!. 611
Ұрысса – бір-бірінен жан алады. Не деген шәлкем-шәліс жуәрмектер - Адам мен Хауа Ананың балалары! 612
Қор болды-ау көктей солып есіл арман! Тоң қабақ, бітеу жота көрсетердей, Білмеймін мына өмірдің несін алғам? 613
Неге іштің, інім-ау?.. Күйіктен бе? Бір күйігі жоқ бір жан бар ма өмірде?.. Күйіп жүріп шыққан бар биіктерге. 614
Саған ұшып келемін тағы асыға. Жұлқынады жүрек те қысылып қап, Үміт пенен Күдіктің арасына… 615
Осы рас қой?! Неге онда құтың қашты? Өмір – құмар ойын да, сен - ойыншы. Ойыншыда көріп пе ең ұтылмасты?! 616
Уақытқа ен сап, айла асырдым деп Адамзат несіне мәз?.. Таңба арқылы бірдеме білсе, тек өз жасын білмек. 617
Тұншығайын… Ал сен, дос, сыр сұрама. Сыр айтам деп бір «досқа» алып қойғам, Өміріме жетерлік бір «сыбаға». 618
деп келгем риза боп ел «бәсе!» десін. Тек қана сен ұсақпен улай көрме, Алдыма тарт Мәңгілік мәселесін! 619
Келсе егер рухани жуылғысы – Құран ғана – ем! Өйткені жанның емес, Құран – Құдай тағланың туындысы! 620
Дұрыс берген мешітке сыйлығың да. Арыл, арыл… Ал пиғыл түзелді ме?.. Барлық күнә кісінің пиғылында. 621
Жүрекпенен етеді Адам арлы іс. Қаһарланса қалтырар қара жер де, Бұл құдірет тек неге жараланғыш?.. 622
Қызғаныштан қанша отқа түсті жаның… Біттің, бейбақ! Өлгенше сені өртейді, Махаббаттан кейінгі ең күшті жалын! 623
Жасқа шылап жастықты көрем кей түн… -Тағдыр, тарлық еттің-ау!.. –Жалғыз медеу- Ғашығым бар бүгінде… Өлең дейтін… 624
артыңда тым құрыса арман қалсын. Өтеусіз ешнәрсе жоқ дүниеде, Жанды да бір Алладан жалға алғансың… 625
Бірі-бірінің рас па құны деген? Неге екеуін Тәңірім қосақтаған? Не білдірмек болды екен мұныменен?.. 626
Жүрмес ең жексұрын боп есімде сен… Әттең-ай, әдетім жоқ кешірмейтін, Әйтпесе сені ешқашан кешірмес ем! 627
сол жас сұлу қалпың, гүлім! Жүрісің де, күлкің де! Қайтсем екен? Мен – фәниден, сен – бақидан қашсақ ше? Сөйтіп жұмбақ бір ғаламда жұпты жазбау… мүмкін бе? 628
Қолым созсам?… Жоқ! бергін тағат, Алла?.. Тәтті нәпсі неге ерсі? Нені ойладың алғашқы ару – Хауаны жаратарда? 629
ұлығын ұқсатты әне Пайғамбарға!.. Пайғамбар ойыншық па осы иттерге, Шығатын жарбалаңдап қайдан да алға?! 630
Қалайша бұл екі ұғым теп-тең еді? Тең емес! Жақсылық… ол – шексіз ғарыш, Жамандық жауыздықпен шектеледі. 631
Сыйлауға тек «мықтыны» күтініпті… Ескерткіш ете ме әлде қайтер екен, Бетіне ел түкірген түкірікті? 632
Ал енді қара: қалай зекіреді! Амал не, көнеміз де тулай-тулай, Біз – оның жетелеген жетімегі… 633
Сенеді деп «Жақсылық таңы да атар». Тек тірлік тізгін бермей әзиз басы Қатқан ғой, қатып та жүр, тағы қатар… 634
Ғасырлар адамзатты асыл еткен. Санасын сан биікке самғатса да, Не пайда, құтқармапты қасіреттен! 635
Сыртыңыздан соны айтып тіл табысам. Мына жүрек жүрістен жаңылмаса, Мен Сізбенен, іңкәрім, бір танысам! 636
Тағы қалдым айта алмай сырды бүгіп. Не деп ойлап кетті ол?.. Ой, дүние-ай, Бірді білмей өтерміз, бірді біліп. 637
Жасып қалам сен кетсең, жасытпашы. Жұлдызымыз жараспай тұрса шыннан, Жұлдыздарша білдіртпей қашықташы? 638
Шошыма еш азаптан алда ашылар. Ал Бақыт не екенін білмесең де, Бақытты болған кезің бар да шығар… 639
Сондығыңнан қанша иттің есі кірді. Сен мені де бір жолға кешермісің, «Данагөй» деп ұзартсам есіміңді? 640
сенен безгем!.. О, сұмдық әңгүдік пе ем? Безу қайда?! Ғаламға айналып ап, Сыбырласып жатсаң сен Мәңгілікпен! 641
Айналдырып ақ толқын – ақ селіне алған Шабыт алдай сап, көзден ұшты… -Бір келерсің осыдан!.. Қап, сені ме!.. 642
Жетті әне жетіскеннен тайтаңдыққа! Осылай Адамзатты мазақ етер, Бір қыры бұ Жалғанның – сайқалдық па? 643
Болдырдым жалын сөніп, қажыды арман! Тек Үміт жетелеп жүр шағымда да Өмірдің көбі кетіп, азы қалған… 644
Деме одан. Барлық бәле - мінездерден! Ал мінез өзгермеген Адамзатта. Өзгерсе тек киімнің түрі өзгерген. 645
Сен жоқсың!.. Мен үшін таң енді атпасын! Түкірдім сұм тағдырдың бет-жүзіне, Ашса ашсын енді Бақи кең қақпасын!.. 646
Жарық қылшы бәрін де қалтарыстың! Адастырды бітпейтін бал-маскарад, Көрсетші өңін таныстың, сәл таныстың. 647
Кек алсам деп те кейде түнерерсің! Күншілдің күні де – түн, түні де – түн, Қайтесің, түндерінде жүре берсін… 648
Адам деп мені ұқпап ең бірде мүлде… Ал қазір сені қалай әлпештермін?.. Осылай қинарыңды білмедің бе? 649
Тек Болашақ – бар себеп алақтарға… Соған бұрып қойған ба бетімізді, Бізді адам ғып ең алғаш жаратқанда? 650
Сен неге осы жиі тарынасың?.. Елеме ештеңені майда-шүйде! Жалғанның жағымсыздау жағы басым. 651
Осылай әр таңыңды қарсы ал, жаным. Жасыма! Жер мен Аспан екеумізге Салған жоқ, салмайды да бар салмағын. 652
Болғанмен тіпті өзіңнен реңді де – Елес ол естен шығар… Сен де ұмыт, Санай сал түсіне бір гүл ендіге… 653
Мәңгілікке түспейтін жүгі масыл. Ал Қазаққа қайта алған азаттығын, Жағасынан гөрі оның жұлығы асыл! 654
Ал оған ой жетпесе… бұл айып па?.. Күнәһар құлымыз ғой, ей, хазірет, Құлшылық қылумен-ақ тынайық та? 655
Оллаһи, ығыр болдым ызғарынан!.. Кенеттен жетсе-ау, шіркін, ып-ыстық дем, Жас күннің өзі ап қалған қыздарынан… 656
Бүгін ұры боп алды басынатын. Бұл да мына заманның толқыны ма, Бір жартастан таяқ жеп басылатын?.. 657
Адыра қап арманы – алдағы ісі, Ыстық жүрек, отты үміт арандаған… Орта жастың осы ма дағдарысы? 658
Бәдік сөзбен аузыңды былғап алма. Айшықты сөз – анасы ақыл-ойдың, Сондай сөзден туады Тұлғалар да! 659
көзді жаспен мен кетсем малшымағын. Бейуақытта бейітке жалғыз келіп, «Толқыманы»… ақырын салшы, жаным!.. 660
Қаңғырып қанша өлкені шиырладым. Жетпедім, жеткізбеді елес–арман!.. Көрем де енді амалсыз бұйырғанын. 661
Бірі ақымақ айтқанның, біреу – дана. Бірақ көбі өкпелеп өтеді екен, Риза болса – ілуде біреу ғана. 662
Тапсаң оған жалған сөз жапсыр, інім… О, мынадан тым күшті жала шықты!.. Ал енді айтшы: бар ма бір жақсылығың? 663
Өрлей түс,өрте, мейлің! Шалқы да тұр! Түлейін, түгендейін жан-жүректі, Жүдеткен жүкке айналып салқын ақыл! 664
«Ғасырлар бөліп тұр» деп айта ала ма? Айтпайды!.. Ұлы һәйям – шайыр жезде, Жүріңіз, кеттік ана мәйханаға!.. 665
Достық – дәрі жанның да жарасына. -Қу Жалған-ай, бұ да бір шындығың ба: «Дос азайса артады бағасы да»?! 666
Өткен бе әлде ертеңгі жол асыл ма?.. -Ес жиғанша, ей, Уақыт, толасташы, Сен де демал сол тапқан толасыңда… 667
Көлденең көкаттымен солық басқан бикештер қаптап кетті-ау!.. Пәк аруды, Құдай-ай, жасаймыз ба жонып тастан? 668
Асыл арман жас күнгі «келші!» дейді. Үлгірем бе Құдай-ау, білмеймін ғой: қай жыл мені мәңгіге еншілейді? 669
Бірақ білмей дал болам: үрей неден? Заманнан ба әлде ол адамнан ба?.. Адам болса «Бұл сонша кім-ей?!» дер ем… 670
Ар-намыс, Арман, Азап… бәрі қалған. Ақырып Ақырет күн кеп қалмаса, Тоймассың, о тойымсыз кәрі Жалған! 671
Бұл нарық қылады әлі нарықтығын. Балқытып бас – қазанда айла қорыт, Айласыз қашан, қайда жарыпты кім?! 672
Жеңілер емнен ауру жағаласқан. Ал санаң сауығар ма улап қойса, Жалғанмен аздап шындық араласқан? 673
Біреулер ар-ұятты ақша ғыпты. Не болды ақырлары?.. Ал, Тарихтың Басын тек арлы арқылы Бақ шалыпты… 674 -О Алла, қарашы өмір ағысына: тиым қайда адамның тағысына?! Адам жанын алады неге адам? Бұл – Сенімен жауыздың жарысы ма?.. 675
Қара түн қамалына жапты асқарды… Ғарыштық геометрия сабағы ма, Жұлдыздар сызғылайды тақта–аспанды… 676
Сен емессің кер заман кемеңгері! Әлде өзіңе өзгеше өлшем беріп, Ібілісің бірдеңе деген бе еді?.. 677
Итшілеу?.. О, неткен көп жұмбақ, сұрау!.. -Күлсек те, жыласақ та біз бейбақтар, Бәрібір, сен бәтшағар, қымбатсың-ау! 678
Бастайды ертең баба қорымына. Тірлігін тірідегі сарапқа сап, Жайғайды ең лайық орынына… 679
Жазықсыз да кейде, әттең, көндіріпті… Ал намысқа, қанеки, тиіп көрсін, Онда, оллаһи, көрсетем көргілікті! 680
алуға болатынның алып бәрін - Есіру!.. Ал неліктен төлемейсің, Өмірге келу кеден салықтарын?! 681
деп бірде бір имансыз тым желікті… Келмейді! Күнәһарлар Тозақта отыр, Пейіштен есі болса, кім жеріпті?! 682
Жарар мүмкін кейінге ат қалу да. Ат шықпаса – оқа емес, Атышулы Замандаспен болады мақтануға! 683
бай біткен мақтамайды, тілмелейді. Даналық құнын білмеу – қандай ғажап! Дананы дарақылар күндемейді. 684
Бар тағдырым тіліндей таразының қалтылдауы дұрыс па?! Кім өйткізген?.. Кім болса да айта бар: на-ра-зы-мын! 685 -Бір жанған жоқ, сенсеңіз, бағым әлі!.. Неден осы адамның жарымағы? -Дұрыс жолды тауып па ең?.. Дұрыс жолға Шындық, Болмыс… бәрі де бағынады! 686
Сағынсаң, сәулем, сабыр… алағызба… Құшар ем сені армансыз… амал бар ма, Бір мұхит, үш құрлық тұр арамызда! 687
Тағы өксіп сағыныш солқылдады!.. Жүректе - Өзің!.. Құлақта шуылдайды Атланттың ақ сабын толқындары… 688
Жұлыстырар енені келінімен – Жын ба?.. Ойбай, ұстасты момынның да астыңғы ерні үстіңгі ерінімен!.. 689
Келеді, келе жатыр еркем күліп!.. Түс екен… ортамызда отыз бес жыл… Аһ, дүние!.. Лап етті де өртенді үміт… 690
Қаншама халық, ұлыс, ел екшеліп, Ішінде Қазақ қапты жылы жүзді… Қалғай да мәңгі боп сол ерекшелік! 691
Бір жас түлек жөнелсе тасқа шаба - Көрге тыға жаздайды жазғаныңды… Бұл солай ғой?.. Әлде енді басқаша ма? 692
Өңшең бір өрімталдай үзік арман. Біреуі әлі күнге елеуретсе, Бірінің мәңгі мұң боп ізі қалған… 693
Көңіліңе титтей дақ түсірмедім. Айтшы, айтшы, жаным-ау, жазығым не?.. Жақпай ма әлде мен сені… түсінгенім? 694
«Уақыт аз!» деседі тегіс бүгін. Адамға, Алла, билеуге бере көрме, Уақыттың, Ғаламның кеңістігін?! 695
Болсын думан, бір жақсы ән бастаңдаршы!.. Ал мен тосын тост-тілек айтам енді: -Қойындағы тастарды тастаңдаршы?! 696
«Әулиеата» десін бе бекерге елеп. Бір имансыз «Тараздық» десе өзін, Қорқам суып Тараздан кетем бе деп… 697
Есейгем аспанында жүзіп арман. Екінші Меккем де сол өлгенімше, Анамның ең ақырғы ізі қалған… 698
Жүргендей Ажал мені төңіректеп… Жалғанға жаутаңдауда қала ма мән, Көрісер жан қалмаса еңіреп кеп? 699
Кетсе ұмытып ертең-ақ елегенді - Кім болғаны? Кісі емес кім болса да!.. Кісі болып қалуға не кедергі? 700
Фәниде ізгілікті барға санап, Келем, дос!.. Әйтсе де сен шыныңды айтшы: мен осы жүргем жоқ па далбасалап? 701
Көрмеппін. Түсімде де жай құс көрем. Жетеді маған фәни мұхитында, Құс емес, қылт етсе де байғұс төбем. 702
Дермісің «бұл не деген төзімді адам?!» Тірегім – бір үмітім тірі қалған, Ол өлсе, оллаһи, мен өзім барам!.. 703
Шырылдап дүниеге мен енгем де. Қалдырсам титтей сәуле өтеуіне?.. Өйтуге бола ма өзі өлеңмен де? 704
Бебеулейді, боздайды шерлі көңіл… Несіне енді соғады сорлы жүрек, Несі мәнді Ол жоқта ендігі өмір?! 705
Бір шындықты айтар ем көнермеген: өле-өлгенше ізгілік ізін қалдыр, Басқа жолмен көсеге көгермеген. 706
Сыр ашу, білмей тұрмын, жараса ма?.. Сенде ерік жер ғылсаң да, қалқам, мені мамырын іздеп жүрген қарашада… 707
бу болып ұшып кетті сорым қалың! Енді тек тілерім сол – ертелі–кеш көңліме көл-дария шомыл, жаным! 708
Дұрыс емес!.. Ал қалай түзетеміз? Күн өтпейді! Күн керек кейінгіге, Жерге мініп, жер болып біз өтеміз. 709
Алса алғыс – сол ғой нағыз бақ-ырысы!.. Жоқ! Одан мың есе артық ол кеткен соң, Елінің салқындамас сағынышы! 710
Өртелді жүрек жастық қызығында. Өтті ғой бастан бәрі!.. Бәрінен соң саймыз ба Адам деген біз ұғымға? 711
Жетпейсің арманға оны жая сап та. Шын сезім – Алла берген бір асыл сый, Салынбас сауда менен саясатқа! 712
Қалып-ақ замандардан асырды арман. «Сана» атты жалғыз үйді жабылумен қалапты-ау тастан емес, ғасырлардан… 713
Дәріптеу жат адамдық әліппеге. Ұлыда да ұсақтық жоқ деймісің, Кейде ұқсаған шығар-ау ғаріпке де… 714
Аңсағанын алғаусыз тағы құшсын!.. -Бірақ, кімсің, қайдасың, о Періштем?.. Мүмкін мәңгі жолықпас Сағынышсың?.. 715
Әзілде, мазақта, тек көкімегін. Сәлем айт балалыққа: келіп кетсін!.. Келмейді-ау… сен де алыссың… өкінемін… 716
Құдаша, қалай-қалай дейді әніңіз?! Тым құрса, қиыңызшы қайырмасын, Өмірдің сіз де, біз де мейманымыз! 717
Мен бір бейбақ адаммын бұл шағымда. Көңіл күпті тағы да не жатыр деп, Алақолдау тағдырдың құрсағында… 718
Жан тұрмақ тарылып та кетті тері… -Қиналма, кет олардан. Сен кеткен соң өздері-ақ бірін-бірі жеп бітеді… 719
Қан сора беремісің бұдан да ары?! Есіңде болсын бірақ көзіңді ояр, «Әділет» дейтін де бір қыран бары! 720
Кейінге кетсем десем бірдеме деп, Жалғыз ой жалғыз оқтай қадалады: «Жазған-ау, жазғандарың кімге керек?!» 721
ұшты қанша жүректер, өртенді отқа! Мейлі Жаһан сол оттан жанып кетсін, Махаббатсыз көктем де көктем боп па! 722
Мен қалай шақ өмірде шаттана алам?! Күлмесхан боп өтуге тағым жоқ қой, Бір ақыл айта гөрші, Хақтағалам?.. 723
Өз түсін сақал-мұрт та алды ағартып. Ажармен қоса ұрланса пейіш көңіл, Амал не?.. Жоқ па шыннан алданар түк?.. 724
Ойласаңшы: түннен соң күн келеді. Ол аз болса тағат қып тағы да ойла: болады да Алланың бір дегені!.. 725
Толық достық ешкім де жасамаған. «Өзім!» дейтін рия бар бәрінде. Жалпы, «өзімнен» зәуеде аса ма Адам? 726
Қажыдың-ау, қайран дос, байқағаным. Шығармас па ем ұшпаққа!..Бар тапқаным – Сен айтқанды мен де іштей қайталадым… 727
«Мәңгілік» дейтіндерді… ал, бағала… Күн де өшіп, Ай да ғайып болар бір кез, Мәңгілік болса, тек ол – Алла ғана! 728
Қадірін білмей қаңғыған бейбақ екенмін! Амалым қайсы?.. Өкінсем неге жетермін? Бұлт болып шөгіп, жел болып ұшып кетермін… 729
Жүрсем де қу жалғанда ілдебайлап, «Сол асау бастықпас-ау!» деп қорқамын, Әзрейіл әкеткенше «жүр!» деп айдап… 730
Ал сонда не ғибарат естімек ел? Көк қағаз көкейіңді тескендей-ау?… О, онда адыра қалсын ескі бедел! 731
Өзі де сол соққыдан шаршап талған менен не күттің, еркем?.. Білмеймін ғой өзім де дәметуді қанша ақ таңнан… 732
Былғанбай бар ойыма қожа-санам, Өтті күн өкінішсіз. Тәубе, тәубе… -Рахымың бұл да сенің, о Жасаған! 733
Жаса тойды, мына өмір сонда ұғымды. Ал мен білсем сәл бұрын өткерер ем, Бір керемет думан ғып соңғы күнді! 734
Жалында, бетке ұста да жел беткейді. Махаббат балын жұтып, уын да іш, Еш сезім сені мәңгі тербетпейді! 735
Неге кейде ол көзді жас қамайды?.. Сиқыр болса Сұлулық өз жендеті - Уақытты неге тас қып тастамайды?.. 736
Аман қап мына халық өріпті өрден! Ел Ерге борышты ма?.. Бұл да шындық: бір Адам бір Халыққа көрік берген! 737
Байлаған кім күйкілік қазығына?.. -О, Жаратқан, жалын бер, жанайын бір, Айналғанша Ажалдың азығына!.. 738
Жерде туып, Аспанға ұмтыламыз. Ию-қию күн кешіп, Көкті ұмытып, Жерге кіріп, жай тауып, бір тынамыз… 739
Айын тапқан, айнам-ай, асыл бар ма?.. Таба алмасам мен сені, ал сен мені - Түкірермін жыл тұрмақ ғасырларға!.. 740
Талай өмір өрілген күреспенен. Баянсызға базар боп өткен күннің, Бодауына қалса етті бір есті өлең!.. 741
Басы қалса, басылып жасып өтті… Несі дәрі?.. Әлде ол Алла таңар қасиет пе адами қасіретті? 742
Мына Өмір бір күн мұнар, бір күн ашық. Мұнарда мұңға көзді толтырсам да, Ашықта нұрға жанды жүрмін ашып… 743
қанша обал, сауап жүр мойынында? Ойласа онда неге көп қасіреттер, «Өмір» дейтін ғаламат қойылымда? 744
Әйтеуір, бір ауыр жүк – сүйрегенім. Жас жеткенде «Рахат кеш!» десе Аллам, Оны қалай мен байғұс үйренемін?.. 745
бар күндер-ай, қайдасың?!.. Сұрамашы! Бір жаулықты бір үміт жағып кетсе, Елту ме еді егделік сыбағасы? 746
Жоқ та емес «дені сау ма?» деген күдік… -Ол рас, шабыт келсе Жер түгілі, Көсілтем көк Аспанда өлең мініп… 747
кей шындығың не деген қорқынышты!.. Ақыры алдап жүрсің ғой, алдай берші, Екеумізге енді, Өмір, сол тыныш-ты. 748
Қапаланба. Тағы айтам, қапаланба! Қиянаттың қиюы ашылар да, Қиянатшыл өртенер шатақ – алда! 749
Қолдан күнә қосымша жасап алма. Пенде пейіш, тозаққа шыдар ма екен?.. Сынау керек шығар да Жасағанға… 750
Дерегің жоқ, қайдасың?.. Түсінбедім. Түсініксіз сарғайтып, темір тордай тәуліктерге тұтқын ғып түсіргенің… 751
Сыр ашуға ынтықса да үндемеуді қалаған Әйел заты неткен берік! Сол беріктік бар Адам бас иетін Махаббат боп мәңгілікке тараған! 752
Әлде құлап бара ма бір тіреуі? Жарқылдата от жақса - өз тілінде мүмкін түнек Жалғанға нұр тілеуі? 753
Батыр байдың алдында қатынсынған Заман ба бұл?.. Әйтеуір, талай мықтың тоңқалаң асып құлап жатыр сыннан! 754
Үздігуді алмайсың жасыра да. Ләззат шөлін жастықта баспап па едің, Басылмаса ол енді басыла ма?.. 755
Өн бойың ләззат – толқын, аққан ағын! Тек, әттең, неге жәннат жан-тәніңді, Сипатпай сиқыршыға сақтамадың? 756
Жасты көзбен қараймын жан-жағыма… Әппақ арман, жас көңіл қайда, қайда? Алтын күндер алыста қалғаны ма? 757
Балама бар қызықты тарқамасқа»,- десең де есер көңіл көнер емес. Сонда бұл… жастық үшін жанталас па? 758
сондықтан сары уайымды салма жайып. Болдырсаң болмашыға – бор кеміксің! Жүрміз ғой тағдырмен-ақ алмағайып! 759
Тек түрлі боп келеді түрі неге?.. Құлым десең, Құдайым, сақта жалғыз күле кіріп, шыққаннан күңірене. 760
Мұң-шерің… бәрі де оған ұнамады. Ұқпайды сені есірген ергежейлі, Мұңлықты мұңлық қана ұға алады! 761
Тағы біреу аяқтан шалып жатса - Шира, шырақ!.. Сөйттің ғой, енді көрші: Мың кісілік күш бітті! Халың жақсы,ә?!. 762
Таппаған соң, о, қанша күйіп піскем!.. -Күйіп піспе, қадірлім. Тілімді алсаң, Күйдіргіні күйдіргін сүйікті іспен! 763
Арманға жеткізер-ау сендер деп ем. Жетпедім… енді ең құрса демеңдерші, Көңілді дұрыстап бір демделмеген?.. 764
Сандалтып мені қайда бастамадың?! Жан сорлы жай табатын бір жер болса, Біржола неге апарып тастамадың? 765
Ентелейміз жолды да салып тыңнан. Жалаңтөстер үмітті үкілесе, Жалмауыздар аларын алып тынған… 766
Не көрсек те – бәрін де «бақыт» дедік. Білмеппіз ғой! Сұр жылан – бақытсыздық, Ортамызды орда ғып жатыпты еніп! 767
Жаппайық екеуара жаланы жүз. Бар себеп: семсерлесер кейде, тіпті, Екеуміз екі Заман адамымыз. 768
Дариға-ай, тағы оянды-ау осалдығым! Сұлу ән, Жас келіншек ерке назды – Неліктен сонша ыстық бұл қосарлы ұғым?.. 769
Әй, бәрібір бермессің өлшеп кемін. Енді айналып алдың-ау сағынышқа, Ап қалсаң да өмірдің бөлшектерін. 770
Зұлымдықтың жайнайды түрі неге?.. Осындай ой қамаған бір байғұспын, Ой жететін секілді түбіме де… 771
Күнді күтсем – түнеріп түн шығарын. Саған ғана керекпін… рас па осы? Рас қой,ә?!. О, енді тыншығамын! 772
Заңдары теріс жазылған Фәни–тұрақта. Сен де істе кері: Фәнидің өзін ұнат та, Күлкіңді естірт сыңғыры ұқсас бұлаққа! 773
Жүзгендерге жүлде бар! Кел, тегін ал!»- Дей қалса да Ертеңің – ентікпегін. Елде жалғыз сенбісің Ертеңі бар?! 774
таба алмасаң – құрметте! Ол бағалар. Қорлама тек, аз ба оның қасіреті?! Бір шыбын жан сендегі онда да бар. 775
Аша алмай көзін жүрекке тұнған бұлақтың, Сансырап жүрген сорлыңның соры аз ба еді, Тәңір-ау, неге оны алып, мені жылаттың?.. 776
Қайдағы… өмір – құса кілкілдеген! Жарығым, жәннатта өзің қарсы ала гөр, Жалғаннан жолға шықсам бір түнде мен! 777
Көңіл күйді бір құдырет күресінге бастайды. Жанымдағы жауқазындар жау тигендей жайпалса, Желкілдейді жас топырақ – жас қабырда жас қайғы… 778
Бейнетіме берілген сый да мәлім. Бәрін қойшы… тек аздап түсінбеймін, Титтей бақыт Тәңірдің қимағанын… 779
Жанашыр деп жалпылдап жауызды ұқты. Кейінде не боларын итім білсін, Ал қазір жеп үйренген ауыз мықты! 780
«Бұл бізден асып кетті неге?!» дейді. Сүрінсең сүдігерде жолың болмай, Оллаһи, ел дегенің елемейді! 781
Ақыры алдап соқты алдамшы Үміт. Енді де еремін бе?.. Амал қанша… Қайтем тек Сенімімді қалған шіріп? 782
Қарақшы, қайтарып кет елге өтемін! Есепсіз ештеңе жоқ дүниеде, Еспейді ең ақыры жел де тегін. 783
Түзуді қыңыр қылған тіземенен Зұлымдар – шын құдырет, бір де бірін мың жылда мың хакімің түземеген! 784
Парықсыз жан салса да, он жарасын – Сауап саған, о Жүрек! Тапқан өзің. Болды, жетер!.. Сен бекер долданасың. 785
Амалым не, мендегі көнеді ұстам… Ал, Бақыт-құс қонып жүр, сәулем, сәтте сені құшқан және де өлең ұшқан! 786
Жіберер емес жұмбақ тылсым, тіптен! Тәңір-ау, жазығым не?.. Әлде қырсық ағайын айтпай істер күншілдіктен?.. 787
Белгісіз не күтеді алдан әлі… Не күтсе о күтсін, тек өкінішті – Аяйтын бір адамның қалмағаны! 788
«Махаббат» деп жүргені – алданышы. Шын махаббат – алауы асқақтықтың, Самғап ұшқан екеудің жан жарысы! 789
Ойын-пойын қойсақ та алысқан ғып?.. Мінез жоқ қой, бауырым, мінез жоқ қой, Ақырусыз болар ма арыстандық?! 790
Бас иді басқа елдің сұлтаны да… -О, Баба – билер, әлі бабында екен, Қалдырған жалғыз мұраң ұрпағыңа! 791
Сен соқтырдың арам сөз – ызғырықты. Бір жақсысы – ертең-ақ жоқпыз біздер: бәрі жаңа, бәрі де бізді ұмытты… 792
«Сонда, – деген шығар-ау, - азбас адам». Міселі бол. Қасың да қызығарлық Өзің барсың!.. Ал осы аз ба саған? 793
Бақ қуып бойлап кетпе бос елеске. Денің сау, жарың сұлу, жаның жарқын… Бақыттың бір сипаты осы емес пе?! 794
Түк те емес жындылардың жиылысы. Көктегі көңіл құлар ең сұмдық жер – Шындықтың Қиялменен қиылысы! 795
Мен байғұс қалай қатты қателескем?! -Ей, Жалған, сендегінің бәрі жалған!.. Жел екеш жел де неткен жат еді ескен… 796
Сендер боп тұрсыңдар ғой бұл күн ері. «Келешек» дейтін де бір қызық жұмбақ: Кім білсін – кім жылайды, кім күледі? 797
Жапырақсыз дарақтай құр сүлдемін. Мұң шағатын жаһанда жан табылмай, Тұншығады кеудеде күрсінгенім… 798
Өлгем жоқ!.. Енді тіпті өршеленем! Тағы да қателестің сен нақұрыс, Мендегі ішкі күшті өлшемеген. 799
Салынба сары уайым – сергелдеңге. Осы ғой Өмір деген. Есіңе алшы: Ол ұйықтап жатыр ма еді сен келгенде?! 800
Жалпы, Өмір туралы көп айту – азап… Шын азап – қорланғаны ғазиз жанның. Қорлаушы… тағы да сол сайқымазақ! 801
Кетпесін ителгіге есіл есің. Албырттық аз шыдасаң өте шығар, Сұңқардың өзіне қи несібесін… 802
Пенде бірден мына бір жайды аңдаса: -Өз қамыңды сен өзің ойламасаң, «Ел ойлайды» дегенің – жәй далбаса!.. 803
Тындырары – тынымсыз, күн-түн егес боп жатса да жұртыңнан безу бекер. Бір мың болғыр болмауы мүмкін емес! 804
Тауып берер, Тәңір-ау, бір емін кім? Жүрек-шер мен шаттықтың ұясы дер, Ал неліктен болады жігерім құм? 805
Жалаңды мың жерден жап тасқындаған- Шындықпен – Жай отымен жайратармын!.. Намысты мен ешкімге бастырмағам! 806
Соққанда сорлы Тағдыр солқылдады! Інжу боп кешегінің Кейіпкері, Жөнелді тұңғиыққа… ол – тынғаны… 807
Сүю-күю, пенденің соры, мұңы… Ал өлімі жақсының - өз көгіңнен Ағып өткен жұлдыздың жолы-нұры! 808
мұңайма. Мұң–жарақат білеуленген. Тілесең тіле бәрін бір Тәңірден, Мен білсем, бір аты оның – Тілеуберген! 809
Қош айтыссаң ең тәтті сәттеріңмен – «Өмір заңы» дей салғын. Ал ол заңды көшірмеген сенің көк дәптеріңнен. 810
Көк орманды бұлт орап от тілеген!.. Бұл не?.. Ішкі дүлей ме қайта соққан?.. Жаңылдым ба? Жап-жаңа «өтті» деп ем… 811
сырды шашу – емес ол сахилық та! Қызығымыз қалса да бұл фәниде, Құпиямыз кетеді бақилыққа!.. 812
не таппақ? Қай күні бар алданбаған… Әлде үрей мұхитынан Уақыттың?.. Әйтеуір әрекет көп тал қармаған. 813
Бақтар да біз екеуміз аралаған… Сағынсаң жарық дүние сыр-сипатын, Сабыр ет… мен өзіммен ала барам… 814
Күлімдеп келіп, көзіңді жасқа малыдың… Түсінбей қалдым, келесі түсте тіл қатшы: сағынып па едің немесе неге налыдың? 815
Сол баста жатсын мына астарлы ұғым: Еліңнің жақсысына қастық қылсаң - Ол сенің өз еліңе қастандығың!.. 816
Біреуді атаң деп пе ең, енең деп пе ең?.. Жауыздың жаласы не, бәлесі не?! «Пішту!» де… Оның бәрі менен де өткен. 817
Енді ешкімнен түспейсің жырдан басым. -Басымдық та мақсат па?!.. Айту - мақсат, Жүріп тұрған жүректе кір қалмасын!.. 818
Ақынның асау жаны жөнге көніп, Жай табар… Шын тәңірлік сәтте мұндай көзде-нұр, көңіл-пейіш, өңде-көрік!.. 819
«Кет» дей қалса Өмірден не деп кетем?.. Мәулет берсе Тәңірім рахым ғып, Бәрін қайта ойлану керек пе екен?.. 820
Керек пе енді «неге жүрдім?» деуім?.. Тағы да жанталасам, амал қанша, Әйтпесе әбден мүмкін үлгірмеуім. 821
Керек десе айырсын сүйген істен, Шүкір қылам жұпыны тірлігіме, Келе сала Өмірге үйреніскен! 822
Тірлікте тура, яки кері ағыс та, Керемет орнай қалып адам білмес, Ап кетсе-ау мезі болған мені алысқа! 823
Асық жүрек сыр ашқан қызып тұрып. Үндемедің… Тұр ма әлде жауабыңды Сендегі жаз, мендегі күз ұқтырып?.. 824
көніппіз. Не істер едік көнбегенде?.. Неге ащы болады енді Өмір дәмі, Бір ұрттап тұзын Тәңір көрмеген бе? 825
Өтті ме өмірім деп күдіктенем. Күдіктің күрсінуі күшейсе де, Әйтеуір сәлемді елге күліп берем… 826
Көзалдым – топырлаған нелер елес. Елестен туған ойлар алысты, әне! Бітеді мына түнде немен егес?.. 827
Тілекті тый бикешке құр емінген. Сабыр қыл да, сабазым, сабаңа түс, Жасың құрдас емес қой тілегіңмен! 828
Қоймайды ешкім Жалғанға алданғанды. Біле тұра алдарын мен де келем, Жолсерік қып шаршаған армандарды. 829
Сүйіктісін әкетті ел биіктетіп. Биіктеген оны сен күндей-күндей, Күннен күнге барасың күйіп кетіп!.. 830
Сананы сынау үшін басым етті. Саналы Рух атты ұлы күшпен, Сан рет қасыретті басып өтті! 831
Болар мәлім данышпан дара бары. Дарада да, әй, бірақ жоқ деймісің, Ар-ұяттың жазылмас жаралары. 832
Боп кетсе де көгілдір көңіл түнек, Түнерместен Ақын жүр бір Тәңірден, Өзіне емес өлеңге өмір тілеп… 833
Қосып жібер, бар шығар уың қалған… Есесіне менің тек тілейтінім: кезің келсін кезіме буырқанған! 834
Нелерді санайтынын қыздардың сән. Сондықтан сыйлығым жоқ, кешір, қалқам, Қайтеді жүрегіммен із қалдырсам?.. 835
Бейнет етсем бәрі сен үшін дедім. «Қош!» деп тұрсам – кінәлі мен шығармын, Бірақ мені сен неге түсінбедің?.. 836
Дейдімау көкірекке «күрсін, күрсін…» -Гүлі ең ғой бұл даланың, айналайын, Бар болсаң, қай қиырда жүрсің, Гүлсім?!. 837
Тарқамай қызыл арай тұрып алды? Ғарыш жақ әлде осылай құрметтей ме, Бақиға аттанатын ұлыларды? 838
Санасам – о, қаншама жыл тосқанмын?! Жә, жетер!.. Енді бетке күлкі жамап, Тойларын тойлап жүрміз жылпостардың!.. 839
Жұбатқансып, о, қанша алдарқатты! Жас балаша, шіркін-ай, жұбансам ғой, Жұбанып ап жыр жазсам балдан тәтті! 840
Есептессе табылар берешек те. Берешекті берместен кете ала ма? Кетем десе кедергі – Келешек пе?.. 841
Қиялданып басқамен жиі алдандым. Таптым, жаным!.. Бұл күннен айналайын, Жүрегіме ең ұлы сый алған күн!.. 842
Ғашық па шыннан, машығы ма әлде бұрынғы?.. Қойныңда жатыр… Ал сені сұрақ қинайды: «Күнә ма осы?»… тарқата бердің бұрымды… 843
Кетер ме еді кешегі ғасырларға?! Бірақ онда кім кепіл тұрмасына, Заманаға сыймаған басың дарда? 844
Сау дейсің қателіктен – кеселден кім. Сол кесел кейде кісі кейпіне еніп, Серігі болған, тіпті, көсемдердің. 845
Ал жастық жалт берді ғой алдан шыға. Егделік ерте келді емеурінін… О, Өмір, сен шыннан-ақ жалғансың, ә?.. 846
Тап-таза күйде одан кім шығыпты?! Бір күнде он күйдірсе отына орап, Селінде сан періште тұншығыпты… 847
Көрдім талай тозақты, гүл бағын да… Бұл қазіргі ой. Ал нені ойлар екем, Тұрғанымда Ажалдың тырнағында? 848
Ұялдым да кетердей жерге сіңіп… Жиі айырып екіге жалғыз жанды, Ит қылдың ғой, әй, сен-ақ Пендешілік!.. 849
Санаға не берсе де ала саппын… О, сұмдық! Мұнша қоқыс… Тоғышарлық… О да тұр бөркін киіп Парасаттың! 850
Жанұшырдың… не тек жүрдің қос алақан күстенбей… Өтеуі не? Өлімің бе? Әлде өтесі Өмір ме, Тұңғиықта ғайып болар ғажайып бір түстердей! 851
Ол жүрекпен мен мәңгі жүремін бе… Кетем ертең. Кеткенше жыр жазамын, Сен қалсаң деп, жарығым, Жыр Елінде. 852
Жандайшапты туса ғой құрықтар күн! Бір кісіге тиісте бір көлеңке, Көлеңкесі неге көп ұлықтардың?! 853
Келеді бәлелінің әлегі елге. Күнәңді кешу, кешпеу – Құдай ісі, Ал Халық кешеді деп дәмеленбе! 854
Адамның боп кетті ме тиын ары?.. Қайтемін жүрегімді? Күн-түн оған запыран қан орнына құйылады… 855
-О, жалған! Онда қызық аз ғана да… -Құйынын қу нәпсінің қайтпек керек?! -Күз бар ғой… ал, ар жағын қазбалама… 856
әпсәтте-ақ жазды қысқа айналдырдың. Бұлбұлдың үні өшіп, гүл үсіді… Айтшы, айнам, сиқырды осы қайдан білдің? 857
Ызаны да жүзімен тасалаған, Ізгілікті іздеусіз үлестірген Жаның көп пе?.. О, онда жаса, Ғалам! 858
«Құдайы» деп сойса да жеті малын – Құдайсыз ол!.. Әншейін ел көзінде бүтіндеу ғой мақсаты кетік арын!.. 859
Тепе-тең мұнда оң мен терістік те. Тек теріс келмейікші біз екеуміз... Осыған, ей, пірәдар, келістік пе? 860
болса, онда бұл күнің – тек құлға ылайық! Ал Шындық аспанға атып шығу үшін, Қанеки, қай Каспийді бұрғылайық?.. 861
Көп бейбақ өз көңілін демеген-ді. Ал Алла өмір үшін жан берді ғой, Сол жанмен жалындауға не кедергі? 862
Қайта оған «Ой-санада көсіл!» деші. Жабайы жалғаннан ол өзі безсе, Қалсыншы, тым құрса, дәл көшірмесі? 863
Өле-өлгенше пір тұтып жүресің де… Жүз жыл, мың жыл шыңына шыға ала ма ол? Шықпаса – кім ақымақ? Білесің бе?.. 864
Алдыңа кеп бәрі де пенделердің, Жалбарынар, Жасаған, жасын төгіп… Күнәһар ем… япырай, мен не дермін? 865
Тән түгіл шыбын жанын ауырлаған. Жаутаңдар жан-жағына жасты көзбен, «Неге жат, мейрімсіз, - деп, - қауым маған?!» 866
Көзімді ашсам – ол ғайып… тұншығамын! Өт дейсің бе көз жұмып енді, Тәңір, Жүруі үшін жанымда гүл шырағым?!.. 867
Алыспастан қай бетпен қарап қалам?! Алысуға керегі жүрек болса, Мені де Алла жүрексіз жаратпаған! 868
Ол азап қой!... Осынша төзімді ме ең? -Ой берген соң көрем де. Ал аясаң - Ойдан арылт. Ар жағын өзім білем… 869
Әпсәтте-ақ алқымыңнан алады азап. Ермек қып бізді біреу ойнай ма осы, Әйтпесе неге тірлік алабажақ?.. 870
О Жастық, отың басым басқа шақтан!.. Әттең-ай, бізден мына не шығады, Десе де «Серпіл, мұңды таста, шаттан!» 871
Неге көзден жамырап жас тамады? Ойладың ба осыны?.. Тағы ары ойла: Топан су да тамшыдан басталады. 872
қаншалардың жіберді жанын сыз ғып. Жалын жоқта дарынның орнына ойнап, Жатыр әне дарылдап дарынсыздық! 873
Жан жарасы қинады!.. Бүтіндеп бер?.. Сұрақ та бар, кеш Тәңір; неліктен жоқ Сұңқар түгіл қанаты бүтін кептер?.. 874
Қалтасыз-ақ қалың жұрт түлегі еткен. Тек, Тәңірім, ойды азат қылсаң болды, Күйкі күйден ұстаған түпетектен. 875
Жүйе ұнамай тұрғаны үшін адам қарғыс алған. Ал заман аунағанда, Қарғыстар да қарғысқа ұшыраған… 876
Арбап алып алыстап, тағы алдайсың. Алданатын өзіңсің: бір кездері Жер бетінен мені іздеп таба алмайсың! 877
Емінен өлі жан да сауығатын, Ұшырар күйкіліктің күлін көкке, Келсеңші, ей, қарағым, дауыл – ақын?! 878
Алғаш мәз боп, артынан тұнжырадым… Алдай салмай арзанмен, Құдайым-ау, Неге ұсындың мұраттың тым жырағын? 879
Біз еккен гүл – райхан гүлдеді ме?.. Көктем таңы мен болып жетсе саған, Сен болып кеп оятып жүр мені де… 880
Жаңылып ұлуы мен арсылынан, Сап тынды.. Саф таза ауа, ақ дүние!.. Айбатсыз келсе де кім қарсы бұған?! 881
Оқша атылып көзінің теріскені. Көлгірсіп ем – көз күлді, ауыз үнсіз, Үндемеуі… шамасы, келіскені… 882
Тәлімі – таймас Темірқазығыңа, Күйінбе қап қойдым деп көлеңкеде, Дананың дана болу – жазығы ма?! 883
Жалақтап жалғыз жанға кіл қасабы. Талықсып кеткеніңмен сыртың бүтін… Ал ішті неге, неге зіл басады?.. 884
«Хат танып, мен де өнеге жайсам» деген… Ел оны бүгін «хакім, дана» дейді, Мен оны оған қоса «қайсар» дер ем… 885
Намысымды демеймін кім жыртады. Намыс мендік өйткені. Ал Заман ше?.. Осы сұрақ… біртүрлі қынжылтады… 886
ішінде, кетпесе асып таза мінім, Ей, ұрпақ, кешір мені, мен де адаммын, Ішінде Адамзаттың қазағымын. 887
аузы үлкейген, ой-сана аласарып. Таңданба тек бір күні жебірлерің, Жер шарын да жеп жүрсе ала салып… 888
Тіршілік нені сақтап, көмер нені? Аман ба жалпы Адамзат, өз Қазағың?.. Бір келіп мың жылдан соң көрер ме еді! 889
Маржанын ал кегжимей көр де сүңгіп. Жаратарсың кәдеңе, жаратпассың, Көрсоқыр боп әйтеуір өлмесіңді ұқ! 890
Пайымдау қиын ойдың керегі не? -Дананы кеще деп пе ең?! Ең асылын көмеді сананың ең тереңіне! 891
Көзіңде тұр өртеген күн-түн қайғы… Жеткізер ем бәріне жебе сөзбен, Мансабы жоқ байғұсты кім тыңдайды?! 892
Санаға сан бояумен түсіремін!» – деп жүрсем, ол әулекі қиял екен! Мен қазір тек осыны-ақ түсінемін… 893
Тозақта Өмір дейтін бір жанса да, Өлшейді сені әуелі бақпен, тақпен… Міне осы, бүгін би боп тұрған сана! 894
Сапардан келдің, Омар, он ғасырлық!.. Ұлы Ұстаз! Мені де енді ерте кетші, Өзіңе айтарым бар жолда сыр ғып… 895
Жылы сөз айт, жылы сөз – бір күнге азық. Ал өзім жылы сөзден дәрі жасап, Жарасын жүрегімнің жүрмін жазып. 896
Таба алмадым дос іздеп бір сенімді. Әлде оны да орған ба озбыр заман, Қиғаш келсең қиятын тірсегіңді? 897
Жоқ, тәубе, әлі ешкімді жылатқаным. Жыласа ол қайда қашып құтыларсың, Құлақты кессең кетпес құлақтағы үн! 898
Алдында аңқау баспен аласарма. Құдайдың ол да құлы, сен де құлы, Құлшылық құлдан құлға жарасар ма?! 899
қулықтан-ақ құлаған жолбарысқа – Жарбаңдама! Жараға шыдаса да, Жай отындай атылар ол намысқа! 900
«Естімесе бұл зарды Құдай-керең!..» Кеш түсіндім, кеш, Алла? Жарылқадың!.. Енді өртеніп кетсем де шыдай берем! 901
Құлап түстің, мертікті намысың да. Өзіңнен де бар шығар… Ал зор себеп – Заман менен Заманның алысында! 902
Сайқалдай еліктірсең де түршігіп кетем… Әлде көз жұмып салсам ба екен сайранды, Қойныңнан сенің бәрібір бір шығып кетем?! 903
Қалдырғанда сұлбасын Тұлғасында? Ғасыр – қазан қайнаумен суалса да, Бір асыл зат түбіне тұнбасын ба… 904
Өлеңіңде жоқ қой түк ойнақылық? - Жас күндегі тойдан соң бұл дерт пе екен, Қала берем қоймалжың ойға тұнып… 905
Білем ғой… білем жайын ұлықтардың. Өкпе жоқ… Өйткені мен… о қашаннан… Біреуге өкпелеуді ұмытқанмын! 906
Ел дұға оқудан да үрке ме деп – Тосылып тұрмын… Әлде кетсем бе екен, Түбінде түсінердей бүркемелеп? 907
Өмірден алғаның мен төлем тең бе?.. Қарғыс атсын демесең қарызды бер, Қазір қайтар! Ертең жоқ көлеңкең де! 908
Өмірдің балын жұттың, гүлін өптің. Тек ертең не болады? Ит біле ме... Ал мен өз тозағымды жүріп өттім… 909
Өткен өтті. Жыласаң – қайтпас кемің. Құлшылық қыл Құдайға… Ал басқаша?.. Жолын білсем, байғұс-ау, айтпас па едім?! 910
Шыдаса тек бір елден ерек шыдар Фәниге бір түкіру?. Кім біледі… Мүмкін, сәл кідіру де керек шығар?.. 911
Түбінде бұлақ жатыр, жатыр ағын… Жансызға жан бітірген осы үйлесім, Жандының бір ораса-ау атырабын! 912
Адалдық арқалаған, қара, жүгін!.. Көзді көз көк сүңгімен түйреп жатса, Осының ашпаудан ба аражігін? 913
Ол берген азаптан не ұқпақ адам? - Ұқпасын! Сезсін!.. Азап мың есе артсын! Сүюсіз қалай жетпек құтқа Ғалам?! 914
Өткен күннің парағын жаппа асыға. Көкке көз сал… көктегі қызыл арай, Кім біледі… О дүние қақпасы ма?.. 915
Зар болам ғой алуға сүйіп, тіпті? - Бассауға ғой, анашым, жердегінің қаңқу сөзден қаншасы күйіп бітті! 916
Қыс келер, өте шығар күзім де анық… Алладан алған басты бағым шығар, Кінәм жоқ жұрт алдында, жүзім жарық! 917
білсең де рубайыңның бағы барын, білдің бе мың жылдан соң ізің қалған Тараздан бір жоқшыңның табыларын? 918
Жан жайлы мидағы не дейді есіл із? «Адам» деп өзімізді күпінгенмен, Мүмкін, тек Жанның сыртқы бейнесіміз? 919
Тәңірдің Күнінен нұр құйылғанда, Өзіңді патша тұт та нұрға малын!.. Пендеге басқа теңдік бұйырған ба. 920
Ащы үннің ащы ой ма түбі түрлі? Ойы құрсын!.. Одан да үкілейін, Сәл тентектеу сүткенже үмітімді… 921
Қиянатқа қан қайнап, ашып ішің тұру-тамұқ! Әлде… бұл-Алла амалы? Адамдығын Адамның ашу үшін… 922
Семсер сынған деп жүріп «кескілеймін!» Құлақ тұнған Жын-шайтан шуылынан… Ештеңе айтпа. Бәрібір естімеймін… 923
Мұң сыйлар, деп көңілдің шаты тынсын… Мұң түгіл мың тозаққа көнем, қалқам!.. Бәлкім, сен – ең баянды бақытымсың?.. 924
есімді алып, сені ерте іздетпеді. Енді райхан атар ма гүл-шешегін, Суық лептен сезілсе күз жеткені?.. 925
Үркітер ме деп қорқам жүрегіңді… Айтшы: үрку айналса аянышқа, Періште боп жасар ма ең бір еміңді?.. 926
Онда жатқыз жағдайды оңбайдыға! Мың желдеткіш мұндайда орнатсаң да, Ауа таза болмаған. Болмайды да. 927
Мәнді етсең – жатпайды қарап қасың. Несін алдың?!. Қорғар кім?.. Әй, бірақ та, Күніңді Алла ешкімге қаратпасын… 928
Қайтер ең қиқу салса кіл долы ызың? -О, онда ол қиқуға қиқу қосам, Бақиға бастағанша бір жол ұзын! 929
Бақыт, мүмкін, солардан басталады? -Бір жаманы – бір қолда болса олар, Алтын бас та, обал-ай, мастанады! 930
Пірәдар, әр күніңді сыйға сана. Бұл жаққа кейін қайтып келе алмаспыз, Тозған тән асқақ жанды қимаса да. 931
Бәрі жәй сенің әзіл-оспағың ғой! -Өзіңді қаралаған қараулар ше? -О, олар – менің байғұс достарым ғой!.. 932
есің барда сұлуды жауықтырма. Бір жалт қарап жүрекке жүз оқ атса, Пайдасы жоқ сан қабат сауыттың да! 933
-Болған шығар бәрінің себептері… -Себепсіз-ақ ізгілік жасамасаң, Сенің, жалпы, тууың керек пе еді? 934
Сүйіп қал шын асылды тірлігінде. Қызғанба кейінгі оған ғашық болса, Уақыттың «жүз жыл», «мың жыл» бірлігінде! 935
Күншілдің көзін, байқа, қанталатпа. Қызыл ит – қызғаныш та, амалың не, Сыйса егер «Өмір» дейтін жалпақ атқа? 936
Шығара алмас қу Жалған сені есімнен! Ал кездесу үміті тек Бақида, Күн кешермін әзірге… елесіңмен… 937
Армансыз әнге қостық гүлді ұнаған. Ал бүгін қағып қалсаң мұң шығар ғып, Құлағын домбыраның кім бұраған? 938
Онсыз да ол азапты кем кешіп пе?! Бетіне қай бетпенен қарауды ойла, Екеуің тербелгенде жербесікте… 939
- А… а, тоқта, өзім… екенсің сондай қызба… - Шөптің шығы түк етпес… қараңғы, ешкім… - Көрмесе ешкім… күнәһар… болмаймыз ба… 940
Олқы-толқы күн кештім. Аласұрдым. Аласұрып асыл тас іздемедім, Іздегенім: Жалғанда жаны асыл кім?.. 941
-…Дегенмен, сен шындыққа жақын қалдың. Ал, жүрек… әр кеудеде тұрғанымен, Меншігі ол Батырлар мен Ақындардың! 942
Жалғандық сынық белмен қайқалаңдар. Тіріңде тіл-аузы жоқ, сен кеткен соң, Тілінен май тамызар майтабандар!.. 943
Бір сұмдық ой айналар тас қамалға: «Жердің, қойшы, қырсығын!.. Тұншықсын деп, Аспанды да тастан сап тастаған ба?!» 944
Өз атын, затын немен ажарлаған? -Әуелі сөзбен!.. Және сөз болғанда, Сөзбенен бедері ешбір қажалмаған. 945
Бар айтқаны – Бақидың дерегі ме? «Ертеңің…» деп бірдеңе мыңқылдады… Ертеңі жоқ Өмірдің керегі не?! 946
Ұлыққа айтсам болмас па халіме сеп? - Барғын. Бірақ, түгел ме ішкі есебің? Күлу, мақтау, әзілдеу… - бәрі де есеп! 947
Жан ем ғой өзі өзімен тұйықталған! Неге сен кенет кез боп, өшің бар ма, Жүректі жұлқып кеттің ұйып қалған?.. 948
Қинамашы?! Қинама. «Сен» деп тойғам… Мүмкін дұрыс емес те шығар мұным: көп ауырған көңілді жерлеп қойғам… 949
Қу тағдыр талай итке талатқан-ды. Мың тәубе, қайсар жаным жасыр емес, Медеу ғып жалғыз ғана Жаратқанды! 950
Сөзіме бақ мағнасын сәл түсін де: Батқан Күнді, әнеки, көрмеймісің, Ешкім тұрып қалмайды талтүсінде!.. 951
Сенің өткен шағымызға жұтылғаның үшін, Жаннан артық көрген жаннан опа таппай менің, Сұм Жалғаннан тағы да бір ұтылғаным үшін!.. 952
Алаңда алмасам деп жаман баға. Адамның Алла үшін өлгені жоқ, Санайды өлдіге оны адам ғана! 953
Сөйтіп соны мекен ғып тұрсам деген, қайран Арман!.. Қайтейін, қажыдың-ау, Күнде алысып күн бермес мұршамменен! 954
Кішкене үйден ақ арай тарайды әлі!.. Тамұқтанса таң қалма бір күні анау, Арамдық пен сұлулық сарайлары… 955
Ол – тұңғыш жар… сен бекер өшігесің. Алғашқы сүйіс – мөр ғой жүректегі, Ал оны қалай, немен өшіресің?.. 956
Сұңқылдайды сұрқия үні байғыздың… Көрші бөлме сықыр… сықыр көшердей… Соры ма әлде бағы ма екен… қай қыздың? 957
Басылып асқақтаған аспанға арын, Алыстап өз өзіңнен бара жатсаң – Басқаның емес пе Ажал баспалдағын? 958
Жеткіземін жанымның зарын немен? Әлде мен… мен – сорлының сотанағы?.. …Түні бой тілдестім арымменен… 959
Жүре-жүре жан шаршап, мәңгіріппін. Мазақ сөз бе: жанды да мәңгі дейді, Белгісі не сол шіркін Мәңгіліктің? 960
Шынмен түйреу – түк емес ары барға. Ал тек шынмен күн кешу?.. Қапас орнар, Кең дүние пендеге тарылар да. 961
Айтшы, бірақ: өмірде өкпек ескен, Бар көргенім бір ұзақ қыс секілді, Ұлы көктем кете ме көктеместен?.. 962
Келістің ғой?.. Берсе атақ аламысың? - Ойыншық та керек қой ойын үшін, Өмір-ойын… ұқпайтын баламысың… 963
Даттама бәрін оның күнәсі ғып. Өйткені өзін толық білмейді ешкім. Ал сенің білем деуің?.. Бұл – асылық! 964
Жоқ, ол емес бөктірген арам шаңға! Біз ылайық болмадық!.. О, Жаратқан, Айдау да еркің басқа бір Ғаламшарға… 965
Сөзіңді «бауырым» деген мұраға аппын. Жасаудың тар заманда кең әлемді тәсілін, әттең, сонда сұрамаппын!.. 966
ақ жүрекпен тұта алам асылды аға. Аяқ-табақ айлаға айналмайды!.. Пейіл берем. Сөйткенмен басында да. 967
Тұрса да келмей бастан сөзді асырғым - Мен кештім!.. Кешпеуге енді амалым не, Дәмі өртеп кетті, жаным, көз жасыңның. 968
Арлы алдында әрқашан – құлыпты есік. - Олжасы оның сол болсын, қорға, Құдай, Тым болмаса жүрегін шұрық тесік?! 969
Күндіз-түні қу дүние – айтатының. Сәл демалшы… әлде, дос, шықты ма естен, Жалаңаш кеп, жалаңаш қайтатының? 970
Ақтық – пәктік! Теңерсің аққа нені. Алатауым секілді-ау десем Өмір, Көп жері оның неткен ми батпақ еді! 971
Қайғыңды естіп құп-қу боп қуармаса, Дос дегенің дос па өзі? Әлде… әлде… Әй, дегенмен мән берме бұған да аса… 972
Дос болса ғой сырыңды сол ғана аңдар!.. Болмаса да жақынды жамандама, Одан да өткен, өйткені, оңбаған бар! 973
Содан қорқам! Тағдыр да соны ұқтырған. Аяр ма енді сол Тағдыр жалбарынсам, Түс ауғанда сені, еркем, жолықтырған? 974
тек Рух қана Ертеңді қарсы ала алмақ. Күйретсе күйкіні Өмір, өршіл Жанның алдынан шығар иттей арсалаңдап! 975
Қайрат қып, күт жақсылық күнді асыға… Ал, жалпы, қайғы-уайым пақыр түгіл, Жетеді патшаның да бір басына. 976
Жалынайын – кешіріп, келемісің?.. Баяғыдай бақытты ете гөрші, Сен – бақытты етудің шеберісің!.. 977
Өмірді мәңгілік не бір күндік дер. Жарты күн боп кетсе де, ей, Уақыт, Айтайын айтарымды – мүмкіндік бер! 978
Табылмас мына жұрттан жоқшың анық! Жұқсыздың бар мұраты – келу, кету, Бетінен бекзаттықтың от шығарып. 979
Тамұқ қой – Жаныңа Арың салса қармақ! Ал қалай шыр-пыр Жанды жұбатасың, Бақилық жолдастыққа қалсаң Арды ап?.. 980
Қарашы ойындағы нұрлы ағынға!.. - Саған да Алла разы – дәл танысаң, Аңыз боп кетпей әлі ол тұрғанында. 981
сағым боп саумал көктем, жазым қапты. Күз мынау… енді қайттім, Тағдырымның бірталай беті дұрыс жазылмапты?! 982
Кебіс тұрар орыннан орын берген, Тойға «рахмет» айттағы қайт үйіңе!.. Адаспайсың. Жатыр ғой жолың келген… 983
Атойлайды Уақыт алға қарай. Сол шіркінің бір мезет кері айналса-ау, Бір жарқ ету үшін-ақ ардақ Абай!.. 984
Өткізу ме қызықпен не шуменен? Әлде өлгенше түйінді түйдек-түйдек, Жүруі ме пенденің шешуменен? 985
Мың жылдар жатыр оның қоймасында. Безбендеп әрбіреуін көрер ме еді: Тағылық әлде Адамдық ой басым ба? 986
Ешуақытта ешкімге көрінбеген – Ол не?.. Әлде мезеті жеткен кезде, Қоштасу ма өзіңмен - Өлім деген? 987
Келген Уақыт кетеді тоқтамастан. Қайдан келді Ол? Кетеді және қайда?.. Әлде оның мекені жоқ па бастан?.. 988
Адамға айдап салған шырғалаңын! Шырғалаң шырылдатпау үшін Жанға қорған ғып төрттағаннан жыр қаладым… 989
Ат-шапан үшін жүрме сақтап ілік. Ал, жалпы, атта тұрған не бар, тәйір, Бақиға аттанбайсың атқа мініп. 990
Махаббат ше – мөп-мөлдір моншақ тұнған?.. Бәрі өткінші болса, онда несі өкініш?.. - Жалғыздығым жасасын қоршап тұрған! 991
Сағынып мені еске алар кімді білем?.. Тып-тыныш қиса ұйқыны – сол да жетер, Тірілер жүре берсін тірлігімен… 992
Барады жүйке өртеніп, жұлын күйіп!.. - Қолыңда жақсылығың аз ба, Тәңір, Біреуін қимауың не, бірін қиып? 993
- Бір көкірек мені ылғи басынады… - Тастан Тәңір көкірек жасамаған, Аз шыдасаң өзі ит боп басылады! 994
Сүйікті ісі – сұрқия тілге ерері, Жұмақ болар Жаһанды Тамұқ етер – Қайдан келген Фәнидің кірмелері? 995
Тұратын жанның, тәннің құрап түрін. Неге онда ит қыласың бір байғұсты, Сен оның білесің ғой бір-ақ қырын?! 996
Жүз шарпыған сыйлады бірі лебін. Ал сен болсаң лүп етіп, тулап кеттің, О, Жүрегім, әлі де тірі ме едің?! 997
Жылдағыдай гүлін де жұлғызбады. Айы адасса, барады бұлтқа сүңгіп, Жас жеңгедей жұмбақкөз жұлдыздары… 998
Тағдыр тіккен шоқай ма бүріп, тар ғып?.. Шоқай болса, шоқаймен жүріп келем, өзге түгіл өзімді… күліп таң ғып… 999
Әркімдердің әртүрлі күңкілдері: «Саған ғашық еді!» деп бір сыр ашса- Сен сене гөр! Басқаша мүмкін бе еді?! 1000
Жұмбақ – Жалған шаршатты, сансыратты. Ал бәріне себеп Ой, Сана болса, Сөндірерсің қайтіп ол шамшырақты?!.. жүктеу/скачать 4,25 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|