Сабақ тақырыбы: Меншікті капитал, қосымша резервті капиталдар есебі
Меншікті капитал есебі.
Жарғылық капитал серіктестіктегі құрылтайшылардың жарнасы және АҚ-ғы акциялардың сатылу негізінде құрылған ұйымның алғашқы капиталы.
Құрылтайшылар жарғылық капиталға жарна енгізуге құқылы:
ақша қаражаттары түрінде;
негізгі құрал түрінде;
ТМҚ түрінде;
МеА түрінде және т.б.
Ұйым құрылған кезде жарғыда көрсетілетін оның жарғылық капитал мөлшері жарияланады және бұл жарғылық капитал мөлшері өзгеруі мүмкін емес. Егер қандай да бір себептермен (құрылтайшылардың біреуі шықса немесе АҚ өзінің акцияларын сатып алса) жарғылық капиталда өзгерістер жүргізіледі. Ұйым өзінің жарғысын өзгертуі керек және Заң органдарында қайта тіркелу жүргізілуі керек.
АҚ-да акцияның 2 түрі болады:
қарапайым акция;
артықшылығы бар акция – мөлшері жалпы акциялардың көлемінен 25%-нан аспауы керек.
АҚ-да жарғылық капитал мөлшері тек акционерлердің жиналысының шешімімен ғана өзгере алады. АҚ-да басқарудың жоғарғы органы акционерлер жиналысы б.т. Жарғылық капитал есебі 5 бөлімшенің шоттарында жүргізіледі - пассивті, негізгі, қорлық.
№
|
Шаруашылық әрекеттер мазмұны
|
Дебет
|
Кредит
|
Сомасы, теңге
|
1
|
Ұйымның жарғылық капиталы жарияланды
|
|
|
1 000 000
|
2
|
Құрылтайшылармен жарғылық капиталға салым ретінде ақша қаражаттары енгізілді
|
1010, 1012, 1030. 1032
|
|
200 000
|
3
|
Құрылтайшылармен жарғылық капиталға салым ретінде негізгі құралдар енгізілді
|
2410-2427
|
|
300 000
|
4
|
Құрылтайшылармен жарғылық капиталға үлес ретінде МеА енгізілді
|
2730
|
|
300 000
|
5
|
Құрылтайшылармен жарғылық капиталға үлес ретінде ТМҚ енгізілді
|
1310-1330
|
|
200 000
|
Барлық құрылтайшылармен толығымен жарналар енгізілгеннен кейін нақты жарғылық капитал мөлшері анықталады (құрылады). Жарғылық капитал 1 жылдың ішінде құрылуы керек.
Төленбеген капитал есебі.
Төленбеген капитал есебі 5 бөлімшенің шотында жүргізіледі. 5110 – пассивті, негізгі, төленбеген капиталды, негізгі құралдарды, МеА-ді, инвестицияларды, материалдық қорларды қайта бағалау кезінде алады (қолданады). Қайта бағалау ҚР-ң мемлекеттік СТАТ комитетімен есептелген коэффициент негізінде немесе ұйымның өзімен жүргізіледі. Қайта бағаалу өткізбес бұрын қайта бағаланатын активтерге түгендеу жүргізілуі керек.
Достарыңызбен бөлісу: |