ген ж әдігер л ік ж азбаларда (осы кезге дейін д әл ел д ен б еген , алайда ү зіл д і-к есіл ді ж оққа шығарылмаған) Отырар қаласында к езін де үлкен кітапхана болғандығы айтылады. “Тархан” деген есіміне ой жіберіп қарасак, Ә бу Насырдың билік тізгінін ұстаған әлеуетті әулеттен шыққандығын аңғарамыз. Араб халифатының дәуірлеп, гүлденген шағында араб тілінің маңызы ерекше болғандығы анық. Әсіресе, іс-қағаздарын жүргізуде бірден- бір үстемдік құрған тіл болатын. Сондай-ақ бұл тілмен қатар парсы, түркі тілдері де қолданылды. Ғылым-біліммен, мемлекеттік мәселелермен айна- лысқан адам бұл тілдерді білуге міндетті еді. Мысыр (Каир), Бағдат, Шам (Дамаск) секілді саяси орталықтарда әскери іс-қимылдарды үйымдастыру- мен шұғылданған адамдар негізінен, тұрандық түркілер болатын. Ә бу-Н асы р білім жолын жалғастыру үшін бозбал а шағында туған жерімен қош айтысып, Бағдатқа қарай сапар шекті. Сөйтіп, ол Бағдатта, Шамда, Алеппода (Халеб) болып, білім алды. Бұл Әл-Машыннан іпыккан Харун-ар-Рашидтің дәуірі болатын. Бұл уақыт тарихта “Алтын ғасыр” ата- нған еді. Бүл дәуір ғылым-білімнің гүлденген шағы.
Ұлы Тұранның Үлдары 27 М іне, осы бір таңғажайып дүниеге Әл-Фараби бар ынты-шынтысымен берілген еді. Ол бірнеше тілді білді. Платонның, Аристотельдің еңбектерін араб тіліне аударды. Оның дүние-жаратылысқа деген көзқарасы Аристотельдің көзқарасымен үндесіп жатушы еді. Бұл екі тұлғаның арасын 12 ғасыр бөліп жатқандығына қарамай-ақ, өзара ұқсастық, жалғастық тапқ- анына таңқалмау мүмкін емес-ті. Әл-Фараби жүзден астам іргелі-түбегейлі еңбектер жазды.і Олардың 50-ден астамы осы күнге дейін басқа тілдерден қазақ тіліне аударылған жоқ.
