Қазақ тіліндегі эмоционалды
Сөніп бара жатса да шоқта
жүктеу/скачать 57,39 Mb. Pdf көрінісі
|
Снимок экрана 2023—10—21 в 15.40.19
- Бұл бет үшін навигация:
- Сөніп бара жатса да шоқта жылу болушы еді, ал мынада жылу да жоқ, тек жексұрын сәулесі бар, иә, жексұрын сәуле!
| Сөніп бара жатса да шоқта
жылу болушы еді, ал мынада жылу да жоқ, тек жексұрын сәулесі бар, иә, жексұрын сәуле! Бірінші рет Дәнешке күннің сәулесі жексұрын көрінді. Жексұрын емей не, ең болмаса шоқ құрлы жылуы жоқ дәт қылар. Қайроштың зымиян күлкісіндей ғана алдамшы (С. Мұратбеков). О. Бальзак: «Адам туралы айту үшін оның барша құпиясын: ойын, қайғысын, толқынысын танып - білген жөн», – деп жазған болатын [1 10, 12]. С. Мұратбековтың әңгімесіндегі сыртқы дүние жеке - дара сипат иеленбеген, ол ішкі болмыспен үндесіп, жаңа бір мағынаға ие болған. 200 Мұнда жазушы сезім күйлерін жалаң бермей, ойдың бейнелілігімен астастыра берген. Жазушы қолданған көркемдік тәсіл оқырманның кейіпкердің эмоциялық жағдайына терең бойлауына күшті ықпал етіп тұр. Тіл адамның ойын ғана емес, эмоциясын да білдіреді. Экспрес - сивтік қызмет қоғамда қабылданған этикет аясында сөйлеудің эмоцио - налдылығының айқындығын қамтамасыз етеді. Эстетикалық қызмет адресаттың эстетикалық сезімін қанағаттандыруына бағытталады. Эстетикалық қызмет ең алдымен поэтикалық стильге (фольклор, көр - кем әдебиет) тән, алайда мұнымен шектелмейді. Эстетикалық қызмет тіл байлығын, сөйлеудің оралымдылығын, адамның эстетикалық талғамына сәйкес келуін көздейді. Қазақ тіл білімі мен әдебиеттану ғылымында сөздің эмоционалды бояуы, экспрессивті - стилистикалық бояуы, тілдік мағынаның экспрессивті - бағалауыштық компоненті мәселелері негізінен көркем мәтінге қатысты қарастырылып жүр. Зерттеу жұмысына тілдік фактілер алынған Ш. Айтматов әдебиет әлеміне адам жанын толқытып баурайтын, ой құдіреті мен құпияларын ашудың шебері ретінде танылған жазушы. Жазушы өмір шындығын, адамның жан сырын, тазалығын өзгеше бір эмоциялық күш - қуатпен өріп, көркемдігін арттыра білген. Көркем шығармада тiлдiк құрал - дарды дұрыс, ұтымды қолдана бiлудiң үлкен мәнi бар. Жазушы үшін айтылатын ойдың мазмұнына байланысты тiлдiк құралдарды сұрыптап қолдану заңдылықтарының, сөз арқылы жеткiзiлетiн ой мен оның мазмұнының арасында тығыз байланыстылықтың мәні зор. Ішкі эмоцияны сөзбен берудің жазушы үшін табиғи қасиет екендігін Ш. Айтматовтың көркем шығармаларынан ғана емес тіпті өмірбаянынан да аңғаруға болады. Ол өзінің өмірбаянында: жүктеу/скачать 57,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|