Қазақ тіліндегі эмоционалды
жүктеу/скачать 57,39 Mb. Pdf көрінісі
|
Снимок экрана 2023—10—21 в 15.40.19
| ойбай
- ау, артына қарамай, жаман шірік - тер бірліктері арқылы беріліп тұр. Яғни, стеникалық эмоция адамның жүйке жүйесіндегі қозуды күшейтеді. Бұл процестердің барлығы тілде өз көрінісін тауып, тіл арқылы бейнеленіп отырады. Адам бойындағы күшті эмоция әдетте әлсіз эмоцияға үстемдік етеді. Мәселен, өз парызын, борышын ұғу сезімі қажет жағдайда қорқыныш эмоциясын басып тастай алады. Сондықтан адам кейбір жағдайда өлімге де бас тігеді. Күшті эмоцияның атап көрсететін тағы бір ерекшелігі қатты қуаныш, булыққан ашу кезінде адам немесе адам - дар тобы сол күшті эмоция әсерінен түрлі қимыл - қозғалыстар жасай - ды. Ашу әсерінен жасалатын қимыл - қозғалыстар адамды шапалақпен тартып жіберу, қолындағы затпен жіберіп ұру, қолындағы затты лақтырып жіберу, сындыру, теуіп жіберу, тепкінің астына алу, ұру, 45 төбелесу, қашу т.с.с. түрінде көрініс береді. Бұл қимыл - қозғалыстар ғылымда эмоцияны тілсіз - ақ жеткізетін ақпараттың түрі болып есепте - леді. И. Леонтъев бұл жөнінде: «У высших животных, и особенно у человека, выразительные движения стали тонко дифференцированным языком, с помощью которого живые существа обмениваются информа - цией о своих состояниях и о том, что происходит вокруг. Это – экспрессивная и коммуникативная функции эмоций. Они же являются важнейшим фактором регуляции процессов познания », – деп жазады [24, 118]. Төмендегі мысалдардан адамның ашу үстіндегі қимыл - қозғалыстарын, атап айтқанда, отыра қап жер төмпештеу, столды ұру, тепкілеу, бастан ұру, тұра қашу, көкпарша сүйреу т.б. да байқауға болады. ...осы үйге қарай бұрқылдап келе жатқан Торқа кемпірдің дауысы естілді. «Адыраң қалғыр, тоқтай тұр, бандит! Үскен тау асырмасам ба сені! Торқа атым құрысын!» – деп келеді. Шойнаңдап келіп табалдырықтан аттады... – Әй! – деді қып - қызыл боп шайды сораптай берген Шәріпке Торқа кемпір. – Ана бандиттің табасы әбден батты! Өкімет екенің рас болса... Аяқ - қолын байлап әкеліп бер алдыма, тақа! Торқа жүктеу/скачать 57,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|