Қазақ тіліндегі эмоционалды



Pdf көрінісі
бет75/218
Дата08.11.2023
өлшемі57,39 Mb.
#190142
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   218
Байланысты:
Снимок экрана 2023—10—21 в 15.40.19

Қайғыру
 
Қуану
қайғымен қан жұту екі езуі екі құлағына жету
 
көкірегі шерге толу бөркін аспанға ату
 
шер жұту қуанышы қойнына симау
 
жан дүниесі құлазу жүрегі атша тулау
 
сары уайымға салыну жерден жеті қоян тапқандай болу
 
Қарама
-
қарсы эмоциялық құбылыстарды салыстыруда, оларды бір
-
бірімен қарсы қойып шендестіруде антонимдер айрықша қызмет атқа
-
рады. Олардың ойды ашық, айқын етіп көрсететін мағыналық реңкі
белгілі бір сөздермен тіркесу, тіркесе алмау мүмкіндігі контексте ғана 
көрінеді. Ғ. Мұсабаев қазақ тіліндегі антонимдік контекстің төрт түрін 
атап көрсетеді. Олар:
1. Антонимдердің бір сөйлем ішінде қатар қолданылуы.
2. Антонимдердің іргелес сөздерде қолданылуы.
3. Бірнеше антоним сөздердің бір сыңары одан кейін берілуі.
4. Антонимдерді аралас қолдану [14, 35]. 
Айтылатын ойдың эмоциялық бояуын күшейту мақсатында 
антонимдер бір сөйлемнің ішінде қатар да қолданыла береді Мысалы,

 
Ия, тақсыр жеңеше, не бұйырасыз?
 

Сені бастық ауылға келсін деді.
 

Не шаруасы бар екен?
 

Білмедім.
 

Е, онда кейін өзі келгенде айта жатар. 
 

Жоқ, Ырысбек қарағым, бүгін жетсін деді.
 

Неге шақырғанын айтыңыз, бәлкім, көңіліме қонса жүріп те 
кетермін.
 

Өкіл екеуінің сөзіне қарағанда сені сайламақ.
 

Мына мені ме?
 

Иә сені.
 

Ырысбек ысқырып жіберді.
 

Жоқ, жеңеше, басқасына көнсем де онысына көне алмаспын.
 
Бригадирлігін желкемнің шұңқыры көрсін... Апырымай, а, мына 
мен, Ырысбек бригадирмін, ха
-
ха
-
ха... 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   218




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет