11-жаттығу. Жұмбақты оқып шығып, шешуін жазыңдар.
Жұмбақ.
Бір қаланың ішінде бірнеше шар,
Әрбір шардың өзіндік ұясы бар.
(Асбұршақ.)
12-жаттығу. Берілген сөздерді оқы. Оларды сөз құрамына талда. Әр сөз неше түбірден құралған.
Бұлақ –(Айна, Жар, Кер, Талды)
Көл-(Ала, Жалаңаш, Сексен, Сасық)
Дәулет-(нұр, Бақ, Жан, Ес)
Аққу, ақбөкен, шаңсорғыш, балмұздақ, қосаяқ, тасбақа.
Қос сөздер.
1-жаттығу. Сөздерді жазып, оларды құрамына қарай ажыратып айтыңдар.
От, жазушы, үлкен-үлкен, құрт-құмырсқа, жұмыс, жұмысшы, қызмет, қызметкер, ата-ана, бала-шаға, қонақүй, асхана, өте-мөте, мейрамхана, биік-биік, жалт-жұлт, жақсы-жақсы.
2-жаттығу. Сөйлемдерді оқып, қос сөздер кездессе, белгілеп жазыңдар.
1. Бізге киім-кешек сатып алу керек. 2. Ол өз мекен-жайын көрсетіпті. 3. Іскер адамдар күні-түні жұмыс істейді. 4. Олар молекулалық биологияны таңдапты. 5. Мен қыпшақ-оғыз тілдерін зерттеймін.
3-жаттығу. 1.Жұмбақты және оның шешуін оқып, көшіріп жазыңдар.
Жұмбақ.
Тұрып-тұрып тербелеп,
Бәрін берер теңгеріп.
(Таразы.)
2. Қос сөздің астын сызып, оның қалай жасалғаның айтындар.
4-жаттығу. Өлеңді оқып, қос сөзді табыңдар. Оның қалай жасалып тұрғанын айтыңдар.
Бірге ренжіп, құанған,
Бір үйдегі ұл-қызша.
Бес баладан құралған,
Топиын аты «Жұлдызша»
(«Балдырған» журналынан.)
5-жаттығу. Сөйлемдерді оқып, қос сөздердің арасына дефис қойып, сөйлемдерді көшіріңдер.
Біз «Алатау» ауылында тұрамыз. Ол сыңсыған бау-бақша аясында. Алма өрік ағаштары мен тал теректер, жасыл скафандр киіп алғандай, көрікті.
6-жаттығу. Өлеңді оқып, мазмұның түсіндіріңдер. Қос сөздерді тауып, қос сөздері бар өлең жолын көшіріңдер.
Үлгілі Гүлсім.
Үйінде де, түзде де,
Туысына, бізге
Гүлсім үлгі береді.
Аға менен жеңгецін
Ата-анадай көреді.
Сіңлісіңе сыпайы,
Інісіне ыңғайлы,
Түрлі өнер үйретіп,
Жәбірлемей, жылатпай,
Үсті-басын былғатпай,
Ойнатады билетіп.
(С.Сауытбеков.)
Достарыңызбен бөлісу: |
