Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі 3 кредит (135 сағат) алматы, 2012
Жаттығу: «Тегін қол жетімді 20 қуаныш»
жүктеу/скачать 1,75 Mb.
|
УÐÐÐ. ӨзÑн Ó©Ð·Ñ ÑанÑ.ТеоÑÐ¸Ñ Ð¶Óне пÑакÑика
| Жаттығу: «Тегін қол жетімді 20 қуаныш».
Мақсаты: студенттердің жағымды көңіл-күйін қалыптастыру. Нұсқау: дәптерге қол жетімді жеңіл 20 қуанышты жазып шығу. Студенттер жеке-дара тізімдерін құрастырып болған соң, педагог оларды үш адамнан бірігіп, талдап, дербес тізімдерін толықтыруды ұсынады. Оқытушы. Әр адам өзінің жанжалдасу қырын басқара алуы тиіс: өзінің қиындықтарын өзге құралдармен шешу мүмкін болмаған жағдайларда ғана қолдану; даулы белсенділігін қажет арнаға, қажет уақытта және адекватты пропорцияда бағыттау; өзінің «мқлшерден тыс» даукестігін тежеп, оны өзінің және айналасындағы адамдардың пайдасына қолдану. Сонымен қатар, дау-дамайға сәйкес орын арнап (драмаламай), даулы жағдайдан нақты пайда алу. Индивид тап болған жағдайдың адекватты бағалануы тұлғаішілік дау-дамайлардан шығудың негізгі тәсілдерінің бірі болып табылады. Ол индивидтің өзін-өзі бағалауын және орын алған қиындықтар күрделілігінің бағасын қамтиды. Әлеуметтік психологияда рефлексия деген ұғым бар – адамның өзінің жағдайына сыртқы бақылаушының тарапынан көз тастауы, сонымен қатар ол жағдайда өзін және өзінің басқа адамдармен қалай қабылданатынын ұғынуы. Рефлексия адамның ішкі кысымының, күцзелістері мен мазасыздануларының шынайы себептерін анықтауға, қалыптасқан жағдайды дұрыс бағалауға және дау-дамайдан шығудың есті жолын тубыда көмектеседі. Танымал психотерапевт Максуэлл Мольц өзінің «Мен бұл – Мен немесе Қалай бақытты болуға болады» кітабында адамға жеке-дара дай-дамайларын шешуге көмектесуі мүмкін бірқатар пайдалы кеңестерді ұсынады. Ол кеңестердің көбісі өзіндік рефлексия феноменіне негізделеді. Олардың кейбіреулерін қарастырып көрелік: дербес «Менінің» орынды бейнесін қалыптастыру. Өзі жайында барлық шындықты білу. Ақиқатқа тура қарай алу; деректер жайындағы түсініктерге емес, деректердің өзіне жауап беру; адамдардың сіз жайлы не ойлайтынддарына, қалай бағалайтындарына баса назар аударудың ұажеті жоқ; сыртқы қоздырғыштарға тым эмоциялы жауап бермеу, оларға деген реакцияңды біршама тежеу («мен ол жайында тек ертең ойланамын»); өз-өзіңе деген жанашырлық, реніш сезімдерін әдетке айналдырмау; өзіңді және өзгелерді кешіре алу, кешірім сауықтырады; агрессияны қажет арнасына бағыттай алу. Эмоциялы жүктеменің артықшылығын шығару үшін, адамның қорғаушы клапаны (дене жүктемелері, шығармашылық, жаяу дүру және т.б.) болуы тиіс: «жел диірмендерімен күреспеу». Шынайы орын алған дүниелерге ғана эмоциялы жауап беру; «түймедейден түйедейді етпеу», жағдайды, барлық салдарымен шынайы бағалау; Нақты айқындалған мақсатты діттеп, оған қол жеткізуге тайсалмай ұмтылу. Мүмкіндігінше қол жетімді мақсаттарды көздеу; Батыл да мақсатты әрекет ету, қорғанбай, шабуылдау. Дау-жанжал кезінде адамның эмоциялары оның ақылға қонымды әрекет етуіне кедергі келтіреді. Қажетсіз әрі ауыр жүктен арылу үшін адам өзінің эмоцияларын басқарып, өзінің реніш, ашу, қорқыныш, жек көру және т.б. сезімдерінің артық мөлшерінен жүйелі «тазартылып» отыруы тиіс. Ол үшін әрқилы амал, тәсілдерді қолдануға болады, мысалы: достардың арасында шер тарқатуға, спроттық ойындарда «жеңілдеуге», оңашада есіруге (өзгелер естімейтіндей), ескі журналдарды жыртуға, матрацты жұдырықтауға және т.б. жасауға болады. Эмоциларының жүгінен арылған адам өзінің қиындықтарын шешу үшін қосымша қоларға ие болады. жүктеу/скачать 1,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|