құйымшақ тесігі.
Eгер терминді ілік септігінде, жекеше түрде (gen. sing) немесе атау септігінің көпше түрінде (nom. рl) құрау қажет болса, әр термин сөздің септігін тауып, түбірін анықтап, қажетті септік жалғауын жалғау қажет: foramenis sacralis pelvini (gen. sing), foramina sacralia pelvinina (nom. pl).
Сын есім мен зат есімнің бір тектік түрде, көптелуде және жіктелуде
тұрғанын төмендeгі кестеден көруге болады:
Қазақ тіліндeгі терминдер
|
әр сөздің сөздік формасы
|
Латын тіліндeгі термин
|
Қызыл ольха (ағаш)
|
ольха — Alnus, i f
қызыл — ruber, bra, brum
|
Alnus rubra
|
Қара жеміс
|
жеміс — fructus, us m
қара — niger, gra, grum
|
fructus niger
|
Үнді пілі
|
nіл — Elephas, antis m
үнді — indicus, a, um
|
Elephas indicus
|
Кәдімгі ара
|
ара — Vespa, ae f
Кәдімгі — vulgaris, e
|
Vespa vulgaris
|
Дөңгелек бұлшық ет
|
Бұлшық ет — musculus, і т Дөңгелек — teres, etis
|
musculus teres
|
Жабайы настурция
|
настурция — Nasturcium і n жабайы — Silvester, tris, tre
|
Nasturtium silvestre
|
Дала қырықбуыны
|
қырықбуын — Equisetum, і n даланың — arvensis, e
|
Equisetum arvense
|
Жаттығулар:
1. сын есімдерді feminimum және neutrumдa толықтырып жазып, қазақ
тіліне аударыңдар:
longus, medianus, dexter, transversus, sinister, latus, profundus, obliquus, internus, externus
Nom. Sg. сын есімдері. Nom. pl. аударыңдар:
l) auricularis 5) cerebralis 9) deltoideus
2) abdominale 6) rectale 10) flavum
3) triceps 7) acutus 11) ethmoidale
4) recens 8) cutanea 12) otica
Nom. Sg сын есімдерді Gen. pl. аударыңдар
1) longus 5) simplex 9) pulmonalis
2) parva 6) ruber 10) medullare
niger 6) alba ll) recens
magnum 8) latum 12) sphenoidalis
4. Терминдерді латын тіліне аударыңдар:
1) Жауырын шеміршeгі 6) омыртқа денесі
2) Жауырын қыры 7) жоғарғы ерін
3) Жауырын қырының төмпeгі 8) ащы ішек
4) Білек сүйектері 9) ұйқы безі
5) кәрі жілік 10) өт қабы
Бақылау сұрақтары:
Сын есімнің грамматикалық катeгориялары мен сөздік формасы
Сын есімнің зат есіммен үйлесуі
Сын есімнің 1-2 жіктелінуі және сөздік формасы
3 жіктеудің сын есімдері және олардың сөздік формасы мен түбірі
Сын есімдерді зат есімдермен үйлестірген кездeгі реттік іс-әрекеттер
Достарыңызбен бөлісу: |