Қазақстан Республикасында 2011-2020 жылдарға арналған білім беруді дамытудың мемлекеттік бағдарламасын іске асыру туралы есеп

ЖАО

Барлық деңгейдегі мәслихаттардағы 30 жасқа дейінгі депутаттардың саны 53 адамды (1,6%), 35 жасқа дейінгілер – 105 адамды (3,1%) құрады. Барлық депутаттар – 3334 адам.

Сонымен бірге, Қазақстан Республикасы Конституциясының 86-бабының 2-тармағына сәйкес мәслихаттарды халық 5 жыл мерзімге сайлайды. Конституциясының 50-бабының 5-тармағына сәйкес, Парламент Мәжілісінің депутаттары өкілеттіктерінің мерзімі – 5 жыл, Сенат депутаттары өкілеттіктерінің мерзімі – 6 жыл. Тиісінше бұл көрсеткіш келесі сайлау өткізілгенге дейін өзгеріссіз қалады.

Бұл көрсеткішке қол жеткізу ҚР БҒМ ЖСД қызметіне тікелей байланысты емес екенін атап өту қажет. Бұдан басқа, ҚР Конституциясына сәйкес республика азаматтарына сайлануға және:

- жиырма бес жастан бастап Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің депутаты (төменгі палата) (33-бап);

- жиырма жастан бастап Қазақстан Республикасы мәслихатының депутаты (жергілікті өкілдік орган) (86-бап) болып сайлану мүмкіндігі беріледі.

«Мемлекеттік жастар саясаты туралы» ҚРЗ-ға сәйкес, жастар – бұл ҚР-ның 14 жастан 29 жасқа дейінгі азаматтары.

Осыған байланысты, бұл көрсеткіш ұлғаю жағына қарай жыл сайын өзгере алмайды.

Жастар ұйымдарының қызметіне қатысатын жастардың үлесі

ЖАО,

«Жастар» ғылыми-зерттеу орталығы жүргізген социологиялық зерттеу деректері бойынша 2015 жылы жастар ұйымдарының жұмысына қатысқан жастардың үлесі 48%-ды құрады. Жастар көбінесе «Нұр Отан» партиясының «Жас Отан» жастар қанаты (35,3%), «Жасыл ел» (16,2%) және «ЖасҰлан» (15,9 %) сияқты ұйымдардың жұмысына қатысады.

Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асыруға тартылған республикалық жастар ұйымдарының үлесі

ЖАО,

2015 жылы 1 млрд. 094 млн. 072 теңге сомаға 34 әлеуметтік маңызы бар жобаны, олардың ішінде мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс шеңберінде - 225 млн. 410 мың теңге сомаға 16 жобаны іске асыру жоспарланды.

Әлеуметтік маңызы бар жобаларды іске асыруға тартылған республикалық жастар ұйымдарының үлесі 20,6%-ды құрады.

4 бейіндік мектеп базасында жалпы орта білім берудің жан басына шаққандағы қаржыландыру жүйесін кейіннен байқаудан өткізуді бір өңірге қолдану арқылы байқаудан өткізу

2013-2015 жж.

Бейіндік мектептерді («Бейіндік мектеп») жалпы білім беретін пәндерді жоғары білім беру компонентімен интеграциялау шеңберінде 12 жылдық білім беруге көшу кезінде құру жоспарланған.

Сонымен бірге, бұл іс-шара республиканың 5 облысының (Ақтөбе, Алматы, Ақмола, ОҚО және ШҚО) 63 пилоттық мектебінің 10-11 сыныптарында ғана қайта форматталып, іске асырылды.

2015 жылы «Облыстық бюджеттердің 2015 жылға арналған республикалық бюджеттен бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беруді жан басына шаққандағы қаржыландыруды сынамалауға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттерін пайдалану қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 24 сәуірдегі № 282 қаулысы қабылданды (ҚР БҒМ-нің 10-11 сыныптарды оқыту процесіне тартылған орта білім беру ұйымдарының педагог кадрларының және ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасы мен олардың қызмет нәтижелеріне байланысты еңбекақы төлеу шарттарын айқындау құқығы).

Барлық пилоттық өңірлерде ЖҚ-ны сынамалаудың жаңа тәсілдерін түсіндіру үшін педагогтер қауымдастығымен және Білім басқармалары басшылығымен көшпелі консультациялық кездесулер өткізілді.

ЖАО, пилоттық мектептер өкілдерінің және тәуелсіз сарапшылардың қатысуымен 2015 жылғы 24 тамызда білім беру саласындағы педагог кадрлардың Республикалық тамыз кеңесінде «Жан басына қаржыландыру; жетістіктер, проблемалар мен перспективалар» панельді сессиясы ұйымдастырылды.

2014-2015 оқу жылында пилоттық мектептерде ЖҚ сынақтан өткізудің аралық нәтижелерін талдау мынаны көрсетті:

1. өз біліктіліктерін арттырған педагог қызметкерлер санының ұлғаюы (қызметкерлердің жалпы орташа жылдық санының 28,5%-ы, 2013-2014 оқу жылы – 26,3%),

2. жоғары, бірінші және екінші санаттары бар педагог қызметкерлер үлесінің өсуі (60%-дан 79%-ға дейін),

3. мектеп үйірмелері мен секцияларына қатысушылар санының өсуі (пилоттық мектептер оқушыларының жалпы санынан 58% (2013-2014-57%), үйірмелер мен секциялар (+244 бірлік), танымдық іс-шаралар (+106 бірлік).

4. оқушылар үлгерімдерін жыл сайын бақылау нәтижелері жақсарды (орташа алғанда жалпы орта білім берудің барлық сатылары бойынша 56-дан 59 балға дейін). Оқу үлгерімінің ең жоғары орташа балын ОҚО пилоттық мектептерінің оқушылары көрсетті – 70.

5. ҰБТ орташа балының 4 балға ұлғаюы (76-дан 80 балға дейін). Ақмола облысы пилоттық мектептерінің оқушылары оқу жылын анағұрлым сәтті аяқтады (ҰБТ орташа балы 82 балл).

6. «Алтын белгі» иелерінің ұлғаюы (+30 адам, барлығы 67 адам).

Бұл ретте, 2014-2015 оқу жылы ынталандыру төлемдері мен сыйақылар есебінен пилоттық мектептердің педагог қызметкерлерінің орташа айлық жалақылары негізінен өзгермеген (құнсыздану деңгейін есептемегенде, 105,0 мың теңгеден 105,3 мың теңгеге дейін). Пилоттық мектептердің педагог қызметкерлерінің орташа айлық жалақыларының ең жоғары мөлшері Ақмола облысында тіркелген (120 мың тг.).

№

Көрсет-кіштің атауы

1

Біліктіліктерін арттырған қызметкерлер

26%

2

Санаттары бар педагог қызметкерлер үлесі

60%

3

Мектептерде бал

ейтін үйірмелер мен секциялар саны

780

953

4

Оқушылар үшін жүргізілген танымдық және өнегелі іс-шаралардың, оқытушылар үшін тренингтердің саны

651

5

Педагог қызметкерлер басып шығарған жарияланымдар (газеттерде, конференция жинақтарында, о

1 251

2 598

Конкурстар мен

арыстардағы жеңімпаз оқушылар үлесі (спорттық, пәндік, ғылыми, зияткерлік)

17%

20,5%

ҰБТ орташа көрсеткіші (балы)

71

76

80

Педагогтердің орташ

айлық жалақылары (мың теңге)

72,0

105,3

ШКМ-дан басқа мектепке дейінгі білім беруден бастап ТжКБ-ға дейінгі барлық білім беру ұйымдарында жан басына шаққандағы қаржыландыру жүйесіне көшуді жүзеге асыру

2015 ж.

Сынақтан өткізу қорытындылары (2013-2014жж.) ЖҚ-ның басты принципі – оқушылар үшін мектептер арасындағы бәсекелестікті дамытуды іске асыруға 1-9 сыныптарға мектепке оқушыларды аумақтық қабылдау нормативтерінің кедергі жасайтынын көрсетті.

Осыған байланысты 2015 жылғы 1 қаңтарда ҚР Үкіметі Алматы, Оңтүстік Қазақстан, Шығыс Қазақстан және Ақмола облыстарының жұмыс істеп тұрған 63 пилоттық мектебінің 10-11 сыныптарында ғана (5 276 оқушы) ЖҚ-ны сынақтан өткізуді жалғастыру туралы шешім қабылдады.

Осы өңірлерге 2015 жылы ЖҚ-ны сынақтан өткізуге РБ-дан жалпы сомасы 1 160 407 мың теңге нысаналы трансферт аударылды («Облыстық бюджеттердің 2015 жылға арналған республикалық бюджеттен бастауыш, негізгі орта және жалпы орта білім беруді жан басына шаққандағы қаржыландыруды сынамалауға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттерді пайдалану қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 24 сәуірдегі № 282 қаулысы).

Мұғалімдердің біліктілігін арттырудың жаңа жүйесін енгізу

2015 ж.

Педагог кадрлардың біліктілігін арттырудың жаңа жүйесі «Назарбаев зияткерлік мектептері» ДББҰ Педагогикалық шеберлік орталығының деңгейлік бағдарламалары шеңберінде іске асырылады («НЗМ» ДББҰ ПШО).

Курстарды «НЗМ» ДББҰ ПШО және оның филиалдары – үшінші (базалық), екінші (негізгі), бірінші (ілгері) деңгей бағдарламалары бойынша, сондай-ақбасшыларға арналған бағдарлама бойынша және «Өрлеу» АҚ БАҰО мен оның филиалдары – үшінші (базалық), екінші (негізгі) деңгей бағдарламалары бойынша өткізеді.

«Бөбек» Ұлттық ғылыми-практикалық білім беру және сауықтыру орталығының Адамның үйлесімді даму институты (бұдан әрі - «Бөбек» ҰҒПББСО) әзірлеген «Өзін өзі тану» рухани-адамгершілік білім беру деңгейлік бағдарламалары бойынша курстарды «Бөбек» ҰҒПББСО екінші (негізгі) деңгей және бірінші (ілгері) деңгей бағдарламалары бойынша және «Өрлеу» БАҰО» АҚ облыстық филиалдары үшінші (негізгі) деңгей бағдарламалары бойынша өткізеді.

Тақырып мазмұны жеті жаңа модульді қамтиды (сыни ойлау технологиялары, оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалау, оқытуда АКТ пайдалану, талантты және дарынды оқушыларды оқыту, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес сабақ беру және оқыту, оқытудағы көшбасшылық, басқару).

Педагог қызметкерлердің біліктілік санаты үшін лауазымдық жалақысының мөлшерін есептеу үшін пайдаланылатын саралау коэффициенттерін енгізуді көздейтін педагог қызметкерлерге еңбекақы төлеудің жаңа моделіне ұсыныстар, нәтижеге бағдарланған еңбекақы төлеу тетігін әзірлеу, педагог қызметкерлердің орташа жалақысын экономиканың жеке секторындағы жалақыға жақындату

III тоқсан – 2015 жж.

2011-2015 жж.

2015 жылы 1 276 педагог инклюзивті білім беру мамандарына арналған біліктілікті арттырудан өтті.

Оның ішінде «Өрлеу» БАҰО» АҚ базасында - 955 маман, Түзету педагогикасы ұлттық ғылыми-практикалық орталығы базасында – 321 маман.

БА курстарының тақырыптары:

- «Жалпы білім беретін мектептерде ерекше білім беруге қажеттілігі бар балаларды сүйемелдеу және қолдау (дарынды балалар, мигрант балалар, көшпенді балалар, оралмандар, аз ұлттар отбасыларынан шыққан балалар)» (144с.);

- «Инклюзивті білім беру – шағын жинақталған мектептер жағдайларында жалпы білім беру қызметтеріне тең құқықтылықты және қолжетімдікті қамтамасыз ету факторы» (144с.);

- «Инклюзивиі білім беруді дамыту жағдайларындағы білім беру ортасының мазмұны» (144с.);

- «Мүмкіндіктері шектеулі балалармен түзету-тәрбиелеу жұмыстарын ұйымдастырудағы жаңа тәсілдер» (144с).

Бұдан басқа, мынадай тақырыптар боынша 72 сағат көлемінде біліктілікті арттыру курстары жүргізіледі:

- «Психикалық дамуында кедергісі бар балаларды түзету-дамытып оқыту құрылымының жүйелі тәсілі»;

- «Арнайы (түзету) мектеп-интернаттарын дамыту шарты ретінде білім беру процесінің сапасын арттырудың инновациялық технологиялары»;

- «Мектепке дейінгі ұйымдарда инклюзивті білім беруді психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу»;

- «Жалпы білім беретін мектептер жағдайларында даму мүмкіндіктері шектеулі (ДМШ) балалармен психологиялық түзету-дамыту жұмыстарын ұйымдастыру».

2011, 2013-2015 жж.

2015 жылы мектепке дейінгі ұйымдардың 7 541 педагог қызметкерлері үшін «Баланың ерте дамуы жағдайларында мектепке дейінгі білім беру» бағыты бойынша біліктілікті арттыру курстары жүргізілді.

«Дамуында білім беруге қажеттілігі бар балаларға көмек көрсетудің заманауи тәсілдері мен әдістері», дефектологтар мен логопедтер үшін «Логопед пункттері жағдайларында мектепке дейінгі жастағы балалардың сөйлеу кемшіліктерін жеңу» тақырыптарының жаңа циклы енгізілуде.

Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарының меңгерушілері мен әдіскерлері үшін «Балабақшалар жағдайларында аутизмі бар балаларды оқыту мен тәрбиелеудің ұйымдық және мазмұндық аспектілері» біліктілікті арттыру курстарының тақырыптық оқыту жоспарлары әзірленді.

(«Өрлеу» ҰБАО» АҚ, «Өрлеу» ҰБАО» АҚ-ның 16 өңірлік БАИ, 8 ЖОО)

«Өрлеу» БАҰО» АҚ (келісу бойынша),

ЖАО

2011, 2014-2015 жж.

2011 жылы 046 «Облыстық бюджеттерге, Астана және Алматы қалаларының бюджеттеріне педагог кадрлардың біліктілігін арттыру үшін оқу жабдығын сатып алуға берілетін ағымдағы нысаналы трансферттер» бағдарламасы бойынша оқу жабдығын сатып алу үшін Конкурс өткізілді және біліктілікті арттыру институттарына (БАИ) оқу жабдығын жеткізу жұмыстары жүргізілді.

БАИ үшін химия, физика, биология пәндерінің әмбебап кабинеттері және әмбебап интерактивті кабинеттер алынды (ҚР Үкіметіне берілген 2011 жылғы 24 желтоқсандағы №1-01-309-Д-1/П-02-4 ақпарат).

2012-2013 жылдар аралығындағы кезеңде «Өрлеу» БАҰО» АҚ филиалдарының өтінімдері бойынша жабдық (жиһаз, кеңсе техникасы және т.б.) сатып алынған, осыған байланысты 2014-2015 жж. оқу жабдығымен жарақтандыру қажеттілігі болмады.

ЖАО

2015 жылы РБ есебінен 1 000 адам біліктілікті арттырудан өтті. Солардың ішінде «Туран-Профи» КАМ базасында - 650 адам және «New Technologies Company» ЖШС базасында - 350 адам (ҚР БҒМ мемлекеттік сатып алуы).

Шет елдерде 144 арнайы пәндер оқытушысы мен өндірістік оқыту шеберінің біліктілігін арттыруды қамтамасыз ету (2011 - 24 адам, 2012 - 24 адам, 2013 - 32 адам, 2014 - 32 адам, 2015 - 32 адам)

2011-2015 жж.

2015 жылы Белорусияда «Кәсіпқор» холдингі» КАҚ арқылы 80 адам біліктілікті арттырудан өтті.

ПОҚ ел ішінде біліктілігін арттыруды, қайта даярлауды, оның ішінде ЖОО-ның жетекші өнеркәсіптік кәсіпорындарымен және ҒЗИ-мен көпжақты кооперациясы шеңберінде жоғары технологиялық кәсіпорында тағылымдамадан өткізуді жүзеге асыру

2011-2015 жж.

IV тоқсан

2015 жылы ЖОО 11 246 ПОҚ жоғары технологиялы кәсіпорындарда біліктілікті арттыру курстарынан және тағылымдамадан, оның 8 546-сы – кәсіпорындар, ұйымдар және ЖОО базасында өтті.

Сонымен қатар 2015 жылы IGIP орталығы ИИДМБ-2 шеңберінде сертификат және «Инженерлік жоо-ның халықаралық оқытушысы» атағын бере отырып, жалпы көлемі 20 ECTS кредиттік ҚазҰУ базасында ПОҚ біліктіліктерін арттыру бағдарламасын бастады.