Қазақстан Республикасында білім беруді және ғылымды дамытудың 2016 – 2019 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары

100

2016 жылы мектепке дейінгі білім беру ұйымдарына республикалық бюджеттен 415 460 орынға 93,7 млрд. теңге мемлекеттік тапсырыс бөлінді. Жергілікті атқарушы органдар 435 621 орын 93,6 млрд. теңге игерілді, игерилмей қалған қаражат 31,4 млн. тенгені құрады.

Ақшаның толық игерілмеуінің себебі мектепке дейінгі ұйымдардың қолданысқа енгізу кестесінің ауысуына және балалардың балабақшада болу уақытының фактілік күндерін санау арқылы шығыстарды азайту арқылы бюджеттік қаражатты үнемдеу.

Мектепке дейінгі ұйымдарда барлық жас топтарындағы балалар дағдыларының дамуын қадағалау индикаторларының жүйесін әзірлеу және енгізу

ЖАО
2016 жылы –әзірлеу,

2017 жылдан бастап –енгізу

Мектепке дейінгі білім беру мазмұнын жаңарту аясында 3 деңгей бойынша: «сол немесе басқа іс-әрекетті жаңғыртады», «ол не істеп жатқанын түсінеді», «қолдана біледі»

балалардың білімі мен білігін дамытуды қадағалау бойынша индикаторлар Жүйесі әзірленді.

Балалардың білігі мен дағдысын дамытуды қадағалау бойынша индикаторлар Жүйесін әзірлеу мен енгізуді жүзеге асыру мақсатында бірқатар шаралар өткізілді: Халықаралық ғылыми-практикалық конференция, оқыту семинарлары, дөңгелек үстелдер, Үлгілік оқу бағдарламасы мазмұнын меңгеру бойынша мектеп жасына дейінгі баланың дамуы автоматтандырылған мониторингі жүйесін енгізу бойынша тренингтер.

«Мектепке дейінгі балалық шақ» РО тақырыптық жоспарына сәйкес мектеп жасына дейінгі баланың даму мониторингін өткізу үшін автоматтандыру жүйесін енгізу бойынша Әдістемелік ұсынымдар әзірленді және өңірлерге, Ұлттық кітапхана мен Ы.Алтынсарин атындағы ҰБА жіберілді.

2017 жылдың 1 қыркүйегінен бастап республиканың барлық мектепке дейінгі ұйымдары индикаторлар Жүйесінің басшылығына қатысады.

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бойынша оқу-әдістемелік кешендерді, оның ішінде білім беру қажеттіліктері ерекше балалар үшін арнайы бағдарламалар әзірлеу

тг.

102

«Мектепке дейінгі балалық шақ» Республикалық орталығымен 13 аталым бойынша әдістемелік материалдар әзірленді:

1) Мектепалды даярлаудың білім беру бағдарламасына әдістемелік ұсыныстары (қазақша, орысша);

2) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында театралдық қызметті ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстар;

3) Мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында жаздық сауықтыру кезеңіндегі бағдарламасы;

4) мектепке дейінгі жастағы балалардың даму мониторингін жүргізуге автоматтандырылған жүйесін енгізу бойынша методикалық ұсынымдар (қазақша, орысша);

5) «2016-2017 оқу жылына арналған мекетпке дейінгі білім беру ұйымдарына тәрбиелеу оқыту үдерісін ұйымдастыру туралы» нұсқаулық-әдістемелік хат;

6) мектепке дейінгі білім берумен қамтылмаған мектепке дейінгі жастағы балалары бар ата аналарға арналған бағдарлама (қазақша, орысша);

7) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында жалпы білім беретін оқу бағдарламасына әдістемелік нұсқаулық (қазақша, орысша);

8) мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында үлгілік оқу жоспарын вариативті бөлігін ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқаулық (қазақша, орысша);

9) мектепке дейінгі жастағы балардың шығармашылық мүмкіндіктерін қалыптастыру бойынша әдістемелік нұсқаулық (қазақша, орысша);

10) мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жалпы білім беру оқу бағдарламасының хрестоматиясы (қазақша, орысша);

11) мектепалды сыныптарға және топтарға Рекомендации по приему детей 5-6(7) жастағы балаларды қабылдауға ұсынымдар (қазақша, орысша);

12) «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясы контекстінде мектепке дейінгі жастағы рухани адамгершілік тәрбиесі бойынша әдістемелік ұсынымдар (қазақша, орысша);

13) мектепке дейінгі ұйымдардағы МЖБС талаптарын сақтау жөніндегі әдістемелік ұсынымдар (қазақша, орысша).

Әдістемелік материалдар өңірлерге, Ұлттық кітапханаға және Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім беру академиясына жұмыста қолдану үшін жолданды.

1 жастан 6 жасқа дейінгі балалар үшін мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жаңартылған мемлекеттік жалпыға міндетті стандартын және типтік білім беру бағдарламаларын енгізу

Жаңартылған МБС және мектепке дейінгі және мектеп алды дайындық үлгілік оқу бағдарламасын енгізу мақсатында 77 балабақша мен 30 пилоттық мектептер базасында (24 мектеп алды сыныптары 495 бала контингентімен) апробация өткізілді.

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы Білім және ғылым Министрінің м.а. 2016 жылғы 12 тамыздағы №499 бұйрығымен бекітілді.

2016 жылдың 1-қыркүйегінен бастап республиканың барлық мектепке дейінгі ұйымдарында мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың жаңартылған оқу бағдарламасы енгізілді.

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың эксперименттік білім беру бағдарламаларын іске асыру

101

Мектепке дейінгі тәрбие мен оқытудың бағдарламалары үшін эксперименттік алаңдар есебінде физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі балалар бақшасы 2010 жылы құрылды. Балабақша контингенті 100 бала, 5 топты құрайды.

Балабақша базасында ДББҰ «Назарбаев Зияткерлік мектептері» Басқармасы шешімімен бекітілген «Назарбаев Зияткерлік мектептерінде тілге ену негізінде балаларды тәрбиелеу мен оқыту бағдарламасы» енгізілуде.Ұйымның берілген бағдарламасына сәйкес, тәрбиелеу-білім беру процесі мазмұны мен жоспарлау дамудың бес саласы бойынша; дене, әлеуметтік, сөйлеу, танымдық және көркем-эстетикалық, тілге енудің екі үлгісі арқылы: біртіндеп және толық жүзеге асуда.

Тілге ену жобасын жалғастыру, сонымен қатар «Шаңырақ» мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бағдарламасын енгізу болжануда.

Білім беру ортасының сабақтастығы мен тұтастығын сақтау үшін балабақша түлектері физика-математика бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектептерінің бірінші сыныптарына көшу жүзеге асырылады. Бүгінде балабақша түлектері 4 сыныпта оқиды.

Мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының жыл сайын біліктілікті арттыру курстарынан өтуі, оның ішінде онлайн оқыту арқылы

(келісім бойынша)

576 мектепке дейінгі ұйым басшылары «Өрлеу» ҰБАО АҚ базасында 72 сағаттық қысқа мерзімді курстан өтті.

Мектепке дейінгі ұйымдардың басшылары үшін менеджмент саласында біліктілікті арттыру курстарының білім беру бағдарламаларын әзірлеу

2007 жылғы 27 шілдедегі ҚР «Білім туралы» Заңының 5 бабына сәйкес, ҚР БҒМ жаңа құзыреттілігі аясында педагогикалық кадрлардың біліктілігін арттырудың қысқа мерзімді курстардың 77 білім беру бағдарламалары бекітілді, соның ішінде мектепке дейінгі ұйымдар үшін (ҚР БҒМ 2016 жылғы 28 қаңтардағы №92 бұйрығы).

Олардың ішінде менеджмент бойынша оқыту тілі қазақ және орыс тіліндегі мектепке дейінгі ұйымдардың басшыларының біліктілігін арттыру курстарының 4 білім беру бағдарламалары:

1. 
   «Жаңа жалпы білім беретін Үлгілік бағдарламаларға сәйкес мектепке дейінгі ұйымдардың білім беру процесін жобалау»;
   
2. 
   « Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту сапасын бағалау саласында мектепке дейінгі ұйымдар басшыларының кәсіби құзыреттілігін дамыту»;
   
3. 
   «Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту мазмұнын жаңарту контекстінде мектепке дейінгі ұйымдардағы педагогикалық менеджмент»;
   
4. 
   «Білім беруді жаңарту жағдайында мектепке дейінгі ұйымдардың инновациялық қызметін басқару». Мероприятие исполнено.
   

ДБ-нің қызметін сырттай бағалау өлшемшарттары мен дескрипторларына сәйкес Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 24 желтоқсандағы № 1270 қаулысымен бекітілген Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау ережесіне өзгерістер мен толықтырулар енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу

Министрлік Дүниежүзі Банктің кеңесшісінің қатысуымен Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау ережесіне ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттың талаптарына сәйкестігін анықтау барысында Білім беру ұйымдарын бағалау өлшемшарттарын қолдану бойынша ұсыныстар әзірленді.

Қандай да бір деңгейдегі білім сапасын бағалаудың талаптарын сипаттайтын дескрипторлардың негізінде критериалды бағалауды енгізу білім беру ұйымдарына басынан бастап жақсару кезеңіне қарай мақсатты түрде жылжуына мүмкіндік береді.

Жаңа жүйеде білім беру ұйымдарының қызметін зерделеу барысында сабақтарға, іс-шараларға қатысу, кездесу, әңгімелесу, оқушылар, педагогтар, ата-аналар, жергілікті қауымдастықтармен сауалнамалар өткізу секілді әдістерге аса көңіл бөлінеді. Аттестация бақылау, қадағалауды ғана емес, сонымен қатар, әдістемелік көмек көрсетуді жүктейті. Сол себепті критериалды бағалау бюрократиялықтан бас тартып, оқытуға бет бұруды көздейді.

Кейбір Критерийлер мен дескрипторларды соңына дейін аяқтау мен жетілдіру мақсатында енгізіліп жатырған өзгерістерді ескере отырып, апробация жүргізілуде.

Ұсыныстар ҚР Үкіментіне жолданды (3.10.2016 жылғы шығыс № 1-697-Д/17-8/929П).

Білім беру ұйымдарының жыл сайынғы өзін-өзі бағалауын енгізу бөлігінде Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2013 жылғы 17 мамырдағы № 499 қаулысымен бекітілген Тиісті үлгідегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларына өзгерістер енгізу бойынша ұсыныстар әзірлеу

Білім беру ұйымдарын бағалау өлшемшарттары Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2016 жылғы 2 ақпандағы № 124 бұйрығымен бекітілді.

ҚР «Білім туралы» Заңының 59-бабының 4-1 п. сәйкес мемлекеттік аттестатталуға жататын білім беру ұйымдары өзін-өзі бағалауды жүргізеді.

Білім беру ұйымдарының қызметінің үлгілік қағидаларына жыл сайын өзін-өзі бағалауды жүргізу бойынша ҚР «Білім туралы» Заңына өзгеріс енгізу қажет.

Осыған байланысты Министрлік білім беру ұйымдарының жыл сайын өзін-өзі бағалауды жүргізу бойынша ҚР «Білім туралы» Заңына өзгеріс енгізуді жоспарлап отыр.

Білім беру ұйымдарының жыл сайын өзін-өзі бағалауды жүргізу жөніндегі норманы енгізу мәселесі бойынша атқарылған жұмыстардың нәтижелері туралы ақпарат ҚР ҰЭМ-не жолданды (2016 жылдың 3 тамызындағы хат, шығ.№3365-3697-Д/17-8).

Орта білім беру мазмұнын жаңарту шеңберінде педагогтердің біліктілігін арттырудың қысқа мерзімді курстарын, оның ішінде онлайн және қашықтықтан оқыту курстарын өткізу

тг.

(келісім бойынша)

2016 жылы АҚ «ҰОЖК» Өрлеу «және білім беру бағдарламалары ДББҰ үшін оның филиалдары» 44014 студенттер үшін 1521 барысында өтті НЗМ «:

«Бастауыш сынып»: 15588 адам.

«Музыка»: 5930 адам.

«Ағылшын тілі»: 3443 адам.

«Орыс тілі»: 6736 адам.

«Қазақ тілі»: 7291 адам.

«Izob.iskusstvo»: 4716 адам.

Оқытылған 44014 студенттер:

- Мемлекеттік тілде - 26854 адам,.

- Орыс тілінде - 13717 адамға,.

- 3443 адам - ағылшын тілінде.

Негізінде 1521 жылы әрине:

- ИПК PR - 639 курстар, 18.

288 мұғалімдерге қамтитын;

- 451 мектеп-сайты курстары

- 882, 25 726 оқытушылар қамтитын.

АҚ «ҰОЖК» Өрлеу жылы «тартылған курстарда ККМ ДББҰ

Бойынша курстар жаттықтырушылық бойынша оқытылған персонал, тәлім, жоғары

білікті жаттықтырушы-оқытушылар

құрамы болып табылады» 303 жаттықтырушы көлемінде НЗМ».

ҚР БҒМ құзыреті жаңа тәртіп бойынша Қазақстан Республикасының орта білім беру мазмұнын жаңарту шеңберінде профессор-оқытушылар құрамы 25 білім беру бағдарламаларын, оқу курстарын мақұлдады.

Мұғалімдердің біліктілігін білім беру бағдарламалары бойынша арттыру курстарын, оның ішінде онлайн және қашықтықтан оқыту курстарын өткізу

тг.

Есептік кезеңде 5044 орта және қосымша білім беру ұйымдарының басшылары және педагогикалық қызметкерлері 17 білім беру бағдарламалары бойынша 207 қысқа мерзімді біліктілігін арттыру курстарынан өтті, олардың ішінде:

- менеджментті жетілдіру бойынша 2800 басшы қызметкерлері 114 курстардан;

- инклюзивті білім беруді дамыту бойынша 1000 педагогикалық қызметкерлері 41 курстардан;

- қосымша білім берудің негізгі бағыттары бойынша 1000 педагогикалық қызметкерлері 40 курстардан;

- мемлекеттік тілді үздіксіз оқыту деңгейлік стандартын іске асыру бойынша тілдік пәндердің 244 оқытушылары 12 курстардан.

Педагогтердің «Өзін-өзі тану» адамгершілік-рухани білім беру бағдарламалары бойынша біліктілігін арттыру курстарын, оның ішінде онлайн және қашықтықтан оқыту курстарын өткізу

2016 жылы, «Өзін-өзі тану» пәні бойынша «Бөбек» ҰҒПББО әзірлеген «Сыныпта адами құндылықтар» бағдарламасы бойынша 800 жоспарланғаннан 799 оқытушы білктілігін арттыру курстарынан өтті(1 оқытушы қайтыс болған).

1 тыңдаушыға арналған қаражат бюджетке қайтарылды.

Барлығы «Адамзаттық құндылықтар негізінде білім беру» бағдарламасы бойынша жалпы - 340 академиялық сағат, олардың ішінде аудиториялық оқыту - 240 сағат, онлайн режимде - 100 сағат.

Мұғалімдерді аттестаттаудың жаңа жүйесіне көшу бойынша іс-шаралар өткізу, оның ішінде үш тілде оқыту аясында: Қазақстан тарихы мұғалімдері – ҚазТест сертификаттары, ағылшын тілі, информатика, химия, физика, биология – TOEFL, IELTS және IT-педагогтердің құзыреттілігі

тг.

2016-2019 жылдарға арналған білім беруді және ғылымды дамытудың мемлекеттік бағдарламасына сәйкес жоғары және бірінші санаты бар, жоғары мамандандырылған педагог қызметкерлердің үлесі, педагогтардың жалпы санынан алғанда 2020 дейін 55% жетуі қажет. Жоғары және бірінші санаты бар педагогтердің саны жылдан жылға артып келеді. Мәселен, 2015 жылы 291 237 жоғары санаты бар педагогтерден - 56 767 (19,4%), бірінші санаттағы - 88 379 (30,4%).

Министрлікпен педагогтің кәсіби стандартының жобасы әзірленді. Педагог қауымның арасында әлеметтік сұрау жүргізу, сонымен қатар педагог кадрлардың арасында түсіндіру жұмысын жүргізу үшін ЖОО өкілдеріне жағдай жасау бойынша өңірлермен жұмыс жасалуда (2017 жылғы 14 қаңтардағы №4-11-5/121-И).

Кәсіби стандартты бекіткеннен кейін жаңа аттестаттау жүйесі әзірленетін болады.

Қазіргі уақытта, педагог қызметкерлерін аттестаттаудан тәуелсіз сертификаттауға көшу бойынша жол картасының жобасы әзірленді, оның шеңберінде педагогикалық қызметкерлерді тәуелсіз сертификаттау әдістемесін әзірлеу жоспарланған.

Білім берудің және оқытудың TALIS халықаралық зерттеуіне қатысу

2016 жылы TALIS-2018 зерттеу құралын пилоттау жүргізілді. Аталған рәсімде Ақмола облысының және Астана қаласының мектептерінің 50 директоры мен мұғалімдері қатысты. Жұмыстың нәтижесі бойынша директорлар мен мұғалімдерге анкеталар құрастырылды – апробациялық зерттеуге қатысушылар.

Апробациялық зерттеуді еліміздің 5 өңірінде (Астана қаласы, ШҚО, СҚО, ОҚО, Атырау облысы) 2017 жылғы ақпан-наурыз айларында өткізу жоспарланған.

Республикалық «Үздік педагог» конкурсын өткізу (жыл сайын)

тг.

«Үздік педагог» республикалық конкурсы Министрліктің 2015 жылғы 16 қаңтардағы №12 «Үздік педагог» тағайындау ережелерін бекіту туралы» бұйрығы, сондай-ақ, «Үздік педагог» атағын беру үшін конкурсқа қатысуға құжаттар қабылдау бойынша мемлекеттік қызметтер стандарты (ҚР БҒМ 2015 жылғы 8 сәуірдегі № 173 бұйрығы) негізінде өткізіледі. Конкурстың бірінші этапында (аудандық және қалалық) -5620 мұғалім, оның ішінде екінші (облыстық) этапта – 840.

2016 жылғы 1 мен 30 тамызға дейін Комиссияның қарауына 166 құжат түсті (125 құжат – мектепке дейінгі және орта, 41 – техникалық және кәсіптік білім жүйесінен) (ҚР БҒМ 2016 жылғы 9 қыркүйектегі № 556 бұйрығы).

Комиссияның шешімі бойынша 48 «Үздік педагог» республикалық конкурсының жеңімпаздары анықталды, оларға 2016 жылғы 26 қыркүйекте Астана қаласында «Үздік педагог» төсбелгісі мен куәліктері, республикалық бюджет есебінен 1000 айлық есептік көрсеткіш көлемінде сыйақы төленді.

Өңірлік тамыз конференциярда «Үздік педагог» конкурсы жеңімпаздарының шеруі ұйымдастырылды.