өзімшілдігіне
тікелей байланысты оның
бастапқы зұлым
табиғатында
жатыр. Бұл туралы басқалар да (Н.Макиавелли, Т.Гоббс)
айтқан. Бірақ олардан айырмашылығы – Б.Мандевильдің ойынша,
адамның теріс қасиеттері
қоғамға
кедергі келтірмейді, керісінше,
оны күшейтеді.
Кейіннен Гегель де жамандықтың әлемдік тарихтың
қозғаушы серіппесі болып табылатыны туралы айтқан.
Б.Мандевильдің пікірінше, мораль – қоғамды, ал адамгершілік
құндылықтар әлем тарихындағы ұлы тұлғаларды тудырушы болып
табылады, өйткені нақ солар адамдарды өз құмарлықтарын шектеуге,
қоғамдық мүдделерді өз мүдделерінен жоғары қоюға үйретеді. Қоғам
үшін жамандықтан әлдебір пайда көруден гөрі, оның жолына тосқауыл
қою, оның әрекеттерін шектеу маңызды болуға тиіс.
Б. Мандевильдің идеялары моральдың бірқатар мәселелерін жаңаша
қойды және қоғамның өнегелі өміріне жасалатын кейінгі зерттеулерге
оң әсерін тигізді.
Достарыңызбен бөлісу: |
