Жіктемесі
АХЖ X
К 25 Асқазанның ойықжарасы
К 26 12 - елі ішектің ойықжарасы
К 27 Орналасуы анықталмаған пептитті ойықжара
К 28.3 Жедел гастродуоденальды ойықжара қан кетусіз немесе тесілусіз
К 28.7 Созылмалы гастродуоденальды ойықжара қан кетусіз немесе
тесілусіз К 28.9 Гастродуоденальды ойықжара, жедел несес созылмалы
ретінде анықталмаған, қан кетусіз немесе тесілусіз
Ойықжаралы аурудың жҧмыстық жіктемесі
1. Аурудың жалпы сипаты:
1.1. Асқазанның ойықжаралы ауруыа
1.2. 12 – елі ішектің ойықжаралы ауруы
1.3. Орналасуы анықталмаған ойықжаралы ауру
1.4. Асқазанның резекциясынан кейінгі пептивті гастроеюнальды
ойықжара
2. Клиникалық түрі:
2.1. Алғаш анықталған
2.2. Созылмалы
3. Ағымы:
24
3.1. латентті
3.2. жеңіл (сирек рецидивті)
3.3. орташа аурлық (1-2 рецидив жылына)
3.4. ауыр (3 және одан кӛп рецидивтер жылына) немесе үздіксіз
рецидивті
4. Аурудың кезеңі:
4.1. ӛршу (рецидив)
4.2. басылған ӛршу (толық емес ремиссия)
4.3. ремиссия
5. Ойықжараның морфологиялық сипаты:
5.1. жедел немесе созылмалы
5.2. үлкен емес (0,5 см-ден кіші), орташа (0,5 – 1 см), ірі (1,1 – 3 см),
гигантты (3 см-ден үлкен)
5.3. каллезды ойықжара
5.4. қосарланған ойықжара
5.5. қиын тыртықтанатын ойықжара
Тыртықтың даму кезеңі: белсенді, жетілмеген «қызыл» тыртық, 4-6 аптада
пайда болады және жетәлген «ақ» тыртық, 3 – 6 айда пайда болған.
6. Ойықжараның кӛлемімен ойықжаралырдың орналасуы:
а) асқазан: кардия; субкардиальды бӛлім; асқазанның денесі, кіші және
үлкен иіні, антральды бӛлім; пилориялы канал;
б) 12 – елі ішек: пиязшықта (алдыңғы, артқы қабырғасы);
постбульбарлы бӛлім.
7. Асқыныстары:
7.1. Қан кетулер
7.2. Перфорация
7.3. Пенентрация
7.4. Стеноз: компенсирленген, субкомпенсирленген, декомпенсирленген;
7.5. Малигнизация
7.6. Перигастрит, перидуоденит.
8. Гастродуоденальды жүйе қызметінің сипаты: тек айқын секреторлы,
моторлық және эвакуаторлы қызметінің бұзылыстарын кӛрсетеді.
Диагнозды құрастыру үлгісі:
Асқазанның ойықжаралы ауруы, кіші иінде орналасуымен (ірі, диаметрі
1,2 см), созылмалы рецидивті ағым, орташа ауырлық дәрежесі, ӛршу
кезеңі.
12 – елі ішектің ойықжаралы ауруы, пиязшықтың алдыңғы
қабарғасында орналасқан, алғаш анықталған.
Зерттеу бағдарламасы
Негізіг диагностиалық зерттеулер:
1.
Қанның жалпы анализі.
2.
ҚБА: сарысулық темір.
3.
Нәжісті жасырн қанға тексеру.
25
4.
Зәрдің жалпы анализі.
5.
Нысаналы
биопсиямен
эзофагогастродуоденоскопия,
биоптатты
гистологиялық және цитологиялық зерттеу (кӛрсеткіш бойынша).
6.
НР-ға сынама.
Қосымша диагностикалық зерттеулер:
1.
Қандағы ретикулоциттер.
2.
ҚБА: аминотрансферазалар (АлАТ, АсАТ), билирубин, амилаза,
холестерин.
3.
Қандағы глюкозаны анықтау.
4.
Асқазан ішілік рН-метрия (кӛрсеткіш бойынша).
5.
Бариймен АІЖ жоғарғы бӛлімдерінің рентгенологиялық зерттеуі
(кӛрсеткіш бойынша).
6.
Бауыр, ұйқы безі, ӛт шығару жолдарының УДЗ.
Емі
ОА емінің мақсаты:
асқазандағы жжәне 12 – елі ішектің сілемейлі қабатынындағы белсенді
қабынуды жою
ойықжаралы ақаудың жазылуын қаматамасыздандыру
тұрақты ремиссияға жету
ӛршуді және асқынстардың алдын алу.
Госпаитализацияға көрсеткіш:
анамнезінде асқазанның және 12-елі ішектің ОА асқыныстары.
Айқын клиникалық кӛріністері: айқын ауырсыну синдромы,
диспепсиялық бұзылыстар, құсу.
НР негізделген ауыр ағымды ОА, эрадикацияға басылмайтын.
Қосымша ауруларды болуы.
Медикаментозды терапия.
1. Емдік тамақтану – емдәм № 1а, 1б (2 – 3 күн), әрі қарай № 1. тамақтану
ырғағын қалпына келтіру.
2. Емдік режим. Шылым шегуді, алкогольды қодануды тоқтату, сілемейлі
қабатты зақымдайтын басқа фаторларды жою (СЕҚҚЗ, кортикостероидтар,
резерпин, кәсіби жағымсыз заттар).
Медикаментозды терапия.
1. Этиологиялық ем - антихеликобактериялы терапия, III Маастрихсткий
консенсусқа сәйкес, наурыз 2005 ж. (кестесі «Созылмалы гастрит. Емі»
қараңыз) ОА бар науқастардың барлығына кӛрсетіледі.
Эрадикациялық терапия курсынан кейін толық тыртықтанғанға дейін
амбулаторлық жағдайда антисекреторлы препараттарды 4 аптаға дейін, ал
ауыр ағымында – стационарда 12- елі ішетің ОА 5 аптаға дейін және
асқазанның ойықжарасында 7 аптаға дейін қабылдау қажет. Осы мақсатта
таңдау препаратына ППИ қолданылады, 20 мг таңғы уақытта.
2. Асқазанның және 12- елі ішектің моторикасын қалпына келтіру үшін
(прокинетиктер, спазмолитиктер).
26
3. Цитопротекторлар.
4.
Психофармакотерапия
–
седативті,
транквилизаторлар,
антидепрессанттар.
5. Гипербарийлы оксигенация, физиотерапевттік әдістер, фитотерапия.
6. Ойықжара ауруының барлық асқыныстары хирургиялық емге
абсолютты кӛрсеткіш болып табылады.
Алдын алу терапиясы:
1.
Үздіксіз терапия – күнделікті антисекреторлы препаратты жарты
дозасын бірнеше айлар бойы, кейде жылдар бойы, хеликобактериоз
сақталған жағдайда алғашқы бір жылда эрадикациялық терапия курсын ( 4
курс) қабылдау.
2.
«Талап бойынша» терапия (НР толық эрадикациясы кезінде) –
ойықжара ауруна тән белгілері кезінде бір антисекреторлы препаратты 3
күн бойы толық тәуліктік дозада, кейін 2 апта бойы жарты дозада
қабылдау қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |