Әкімшілік-аумақтық бөлінісі[өңдеу | қайнарын өңдеу]
Алғаш рет қаланы аудандарға бөлу 1945 жылы енгізілді. Сол кезде Центральный, Железнодорожный және Заводской әкімшілік аудандары құрылды.[12].
КСРО-ның тарауы қарсаңында 1989 жылғы Бүкілодақтық халық санағы мәліметтері бойынша қала 3 ауданнан тұрған: Абай, Еңбекші, Дзержинский (кейінірек Әл-Фараби болып өзгерген).
Қазіргі таңда Шымкент 5 әкімшілік ауданнан тұрады: Абай, Еңбекші ауданы, Әл-Фараби ауданы, Қаратау ауданы және Тұран ауданы.
Шымкент – инфрақұрылымы жақсы дамыған, Қазақстанның жетекші өнеркәсіп және экономикалық орталықтарының бірі. Қалада түсті металлургия, машина жасау, химия, мұнай өңдеу және тамақ өнеркәсібін дамытып отырған 69 өнеркәсіптік кәсіпорын бар.
Мұнай, химия және фармацевтика өнеркәсібінде «Петро Казахстан Ойл Продактс» АҚ (мұнай өңдеу), «Интеркомшина» (доңғалақ өңдеу), «Химфарм» (дәрі-дәрмек ендіру) сияқты ірі кәсіпорындар жұмыс істеуде. Ал, металлургияда «Южполиметалл» АҚ (қорғасын және т. б. өнімдер), машина жасауда «Карданвал» (автомобильдер мен тракторларға қажетті қосалқы бөлшектер өндіру), «Южмаш» (ұсталық пресс машиналарын, қосалқы белшектер және қүрал-жабдықтар өндіру), «Электроаппарат» (қуатты электр қосқыштары және т. б. өнімдерді өндіру) кәсіпорындары бар.
Жеңіл өнеркәсіпте алдыңғы қатардағы кәсіпорындарға – «Восход» фабрикасы (жүннен костюм, пальто, күртке тоқу), «Адал» (тоқыма өнеркәсібі), «Эластик» (шүлық тоқу) жатады. Құрылыс материалдарын өндіруде «Шымкентцемент» АҚ (цемент өндіру) және "Құрылыс материалдары" (құрылысқа қажетті кірпіштерді өндіру) және басқа да кәсіпорындар бар.
Тамақ өнеркәсібін өндіретін ірі кәсіпорындардың ішінен «Шымкентмай» және «Қайнар» (мақта шитінен, күнбағыстан зығыр, соядан тазартылған май шығаратын және т. б. өнімдер), «Шымкентпиво» (сыра өндіру), «Визит» (салқындатылған сусындар) акционерлік қоғамдарын атауға болады. Сонымен қатар, қала шаруашылығында өздерінің дамыған бизнесімен және сапалы өнімдерімен көзге түскен түрлі саладағы фирмалар жұмыс істеп келеді. Коммуналдық қызмет жүйесі: қалалық және қала-аралық көліктер даму үстінде.
2002 жылдың қорытындысы бойынша Оңтүстік Қазақстан облысы тұрғындарының жеке қаржысымен үй салу жағынан Астанадан кейінгі қатардан көрінді (республика көлемінде 17 %). Тұрғын үй салумен қоса, жаңа кәсіпорындардың қүрылысын салу қарқынды түрде жүріп жатыр. Кейбір компаниялар жарамсыз қалған ескі ғимаратттардың орнына сәулетті де, сәнді тұрғын үйлерін салуда.
Қалада 2000 жылға дейін болған қонақтар Шымкенттің көркейіп келе жатқанына таңғалып, тамсанады. «Қала келбеті саябақтар, скверлер, демалыс орындары және сәнді ғимараттармен ажарланып келеді. Мұнда іссапармен келушілер бизнеске қатысты мәселелерді сәтті шешумен қатар, бос уақыттарын да қызықты өткізе алады» – деп жылы лебіздерін білдіреді.
Шымкент қаласының өнеркәсіп өнімі 2018 жылмен салыстырғанда 15 пайызға өсті. Ауыл шаруашылық өнімі 6,3 пайызға, тұрғын үй құрылысы 19,2 пайызға, ал, бөлшек сауда 7,1 пайызға артты.
Индустриалды-инновациялық даму бағдарламасы аясында Шымкентте 3 жылда 24 кәсіпорын ашылып, 1300 тұрақты жұмыс орны пайда болды.
Қалада 2 индустриалды аймақ тиімді жұмыс істейді. Қазіргі таңда, 64 млрд.теңге инвестициялар тартылып, 72 жоба іске қосылды, 4 мыңнан астам адам жұмыспен қамтылды.
Достарыңызбен бөлісу: |