айтылды және бұл кітап
кейінірек
Құран
(дауыстап оқу) атымен танылды.
Мұхаммед бойын үрей билеген күйде оянып, жан дүниесі астан-кестен
болды. Есін жыйған сәтте өзін түйелері жоғалғанда жүгінетін «жиіркенішті
сәуегей-
каһин
болдым ба?» деген ой шырмап, қорқа бастады.
Жұрт
каһин
-
264 Muhammad ibn Ishaq, Sira, 145, quoted in A. Guilaume, trans., The Life of Muhammad (London, 1955), p. 160.
265
Құран
, 96:2–5;
осы
жəне
бұдан
кейінгі
сілтемелерде
Х
.
Ғабжалилов
,
Е
.
Оңғаров
,
Н
.
Мұратəлі
аударған
«
Құран
.
Мағынасы
мен
түсініктемелері
», 2015
ж
.
нұсқасы
негізге
алынады
.
201
дерді
жын
ұрған және бұл жындар адамдарға кез келген сұмдықты істе
-
уі мүмкін деп ойлайтын. Әрбір шайырдың жеке жыны болатынына, соның
әміріне бағынатынына сенетін. Кейінірек мұсылман болған Иасрибтік
шайыр Хасан ибн Тәбиттің айтуынша, көз алдында пайда болған жын оны
жерге алып ұрып, аузынан жалынды сөздерді суырған сәтте ақындық қа
-
білеті ашылып кеткен. Сыртқы күштің ықпалымен шабыттанудың Мұхаммед
білетін жалғыз жолы осы болатын, сондықтан да оны, бәлкім,
мәжнун
, яғни
«жын ұрған» болуым мүмкін деген ой қатты қажытқаны соншалықты, өмір
сүргісі келмей кетті. Ол шайырларды бұрыннан жек көретін, болжамдары
оған мағынасыз, ақылға сыйымсыз былшыл боп көрінетін және Құран шу
-
мақтарының дәстүрлі араб поэзиясынан өзгеше болуына әрдайым күш са
-
латын. Дәл сол сәтте үңгірден атып шығып, өзін жардан тастауға бекіген еді.
Алайда тау қиясында оны тағы да бір елес қарсы алды. Кейін оны Жәбірейіл
періштеге теңеді:
Сосын мен шықтым да, таудан түсе бере көктен дауыс естідім: Ей,
Мұхаммед, сен Алланың елшісісің, мен – Жәбірейілмін. Мен басымды
көтеріп жоғары қараған сәтте Жәбірейілдің адам кейпінде көкжиекке
аяқтарын тіреп тұрып, былайша сөйлеп жатқанын көрдім: «Ей, Мұхам
-
мед сен Алланың елшісісің, мен – Жәбірейілмін.» Мен не артқа да, не
алға да жүрместен тұрып қалдым, сосын одан жүзімді бұрып әкеткен
кезде қайда қарасам да, оны дәл сол қалпында көріп тұрдым.
266
Исламда көбіне Жәбірейіл періштені Құдайды адаммен тілдестіретін
Қасиетті Рухпен тең көреді. Бұл біз үшін бәрін қамтитын, барлық жерден
табылатын, одан жасырыну мүмкін болмайтын періштенің таңсық сүйкімді
бейнесі еді. Мұхаммед адамның үрейін ұшыратын Құдайдың беймәлім
құдіретті таңғажайып ақиқатын басынан өткізді. Яхуди пайғамбарлары бұл
құдіретті
қаддаш
деп атайтын.
Мұнымен бетпе-бет келгенде ежелгі яхуди
-
266
Ибн
Исхак
.
Сира
, 153.
Перевод
Вл
.
В
.
Полосина
.
Цитируется
по
изд
.:
Ибн
Хишам
.
Жизнеописание
господина
нашего
Мухаммада
,
посланника
Аллаха
(
Сират
саййидина
Мухаммед
расул
Аллах
) //
Хрестоматия
по
исламу
. –
М
.:
Наука
, 1994. –
С
. 19.
|