Бағдарламасы бойынша педагогтерге арналған Алматыкітап баспасы 2016

Ойын ұсталған баланың басқаруымен жалғасады.

Ерте заманда құмырсқа мен балара дос болыпты. Олар таңертең бір-бірімен жылы жүздесіп, өзара көмектесіп тұрады екен. Бір күні екеуі күнделікті күйбең тіршілікпен келе жатқанда жол үстінде шегіртке мен қара шыбын ұшырасады.

• 
  Ау, құмырсқа, күні бойы бір тыным таппайсың, сәл тыныстап, бізбенен аз-кем тіл қатсаңшы, – дейді олар жол кесіп. Екеуі амалсыз бөгеледі.
  
• 
  Жақсы, сөйлесейік. Шаруаларыңды айтыңдар,– дейді құмырсқа.
  
• 
  Біздің сендермен дос болғымыз келеді, – дейді бір-бірімен жарыса сөйлеген шегіртке мен қара шыбын.
  
• 
  Жақсы. Онда былай істейік. Қазір күн бұлттанып тұр. Жаңбыр жауып кетсе, мына дән су болып қалады. Одан кейін ұяма жеткізе алмай қаламын, маған көмектесіңдер,– дейді қатты желмен арпалыса азығын сүйреп келе жатқан құмырсқа.
  
• 
  Жоқ, біз шаршап тұрмыз, саған көмектесе алмаймыз, – дейді шегіртке мен қара шыбын жарысып.
  

• 
  Басқаларға қол ұшын беру, көмектесу – достықтың белгісі. Сендер дос болуға лайық емес екенсіңдер. Еңбек еткен жақсылыққа жетеді. Адал еңбектің жемісі тәтті болады. Мен еңбектеніп, адам баласына пайдамды тигізіп жүрмін. Ал құмырсқа болса ала жаздай дамыл таппай, жерге түскен нан қоқымын, түрлі дақыл дәндерін жинап, қыстай жейтін азығын қамдайды. Ал сендердің адамға да, табиғатқа да еш пайдаларың жоқ. Тіпті көмек беруге де ұмтылмайсыңдар. Сендермен кім дос бола- ды? Оны былай қойғанда, бойларыңда жақсы қасиет жоқ. Қара шыбын, сен көрінген лас жерге қонып, одан басқа жерді ластайсың. Ал сен, шегіртке, егіншінің еңбегін бағаламай, егінін бүлдіресің. Осы қылықтарыңды қоймай, сендер ешкіммен де дос бола алмайсыңдар. Ойланыңдар!