Басқару жұмысындағы мотивтер мен мотивация
Бірінші топ – тұлғалық мотивтер
жүктеу/скачать 2,5 Mb.
|
Басқару жұмысындағы мотивтер мен мотивация
Бірінші топ – тұлғалық мотивтерБұл мотив адамның тұлғалық қасиеттерін жүзеге асыруға мүмкіндік береді. Тұлғалық мотивтің басты белгісі көшбасшылық позицияны ұстануға ұмтылу, басқалармен салыстырғанда ең жақсы нәтиже көрсету, атаққа иелену сияқты өзінің жеке қалауларын іске асырудан көрінеді. Оқытудағы бұл мотивтер үздік студент атану, жоғары стипендия алу, жақсы бір жұмысқа жолдама алу немесе өзі оқыған оқу орынында жұмысқа қалу болуы мүмкін. Тұлғалық мотивтен аздап айырмашылығы бар келесі бір мотив – ұжымдық мотив деп аталады. Мұнда тек «меннің» орнына «біз» деген ұғым алдыға шығады. Бұл мотив адамның белгілі бір топ ішінде не ұжымда алдыңғы жетекші қызметте болуға ұмтылуымен, өзге топтардан алда болу ниетімен сипатталады. Оқытуда бұл факультетте немесе топтардың арасында көшбасшы топ болуға ұмтылумен сипатталады. Алдыңғы екі топтан өзгешелеу үшінші топ – іскерлік мотив деп аталады. Бұл мотивтің басты ерекшелігі қандай да бір қызметтің сыртқы құрылысына емес, ішкі мәніне арналуында. Дәл осы мотивті ұстанғандар үшін олардың қоғамдағы орны, өзгелермен қарым-қатынасы аса маңызды емес. Оларға өздері айналысып отырған іс-әрекеттері маңызды және олар өз ісінің нәтижесін өздерімен, өздерінің қатысы бар мәселемен ғана байланыстырады. Бұл мотивті оқытумен байланысты қарастырсақ, іскери мотив оқушының өзі оқып-зерттеп жатқан материалға бар ынта-жігерімен бас қоюын қамтамасыз етеді. Үш мотивті қатар қарастырғанда, бұл ең қолайлы мотив ретінде көрінеді. Мұнымен келіспеуге болмайды. Алайда мұның да өз қиындығы бар. Оқытуда тек ішкі мотивті қолдану студенттердің қарым-қатынас, әрекеттеріндегі жағымсыз нәтижелеріне әкелуі мүмкін. Оқытудың ішкі мотиві көбінесе танымдық мотивтермен байланысты. Басқаша айтқанда, оқытудың ішкі мазмұнын мотив етіп алған адамдар өзінің жеке қызығушылықтарын бірінші |