Басқарудың тәсілдері
Жүйелік
Жағдайлық
Эмпирикалық
Сандық
Жүйелік тәсіл
Негізгі әдіснамалық тәсіл жүйелік тәсіл болып саналады, соның арқасында кез келген басқарылатын ұйым жүйе ретінде, оның барлық байланыстары мен қатынастарымен тұтас қарастырылады. Өзара және сыртқы ортамен әртүрлі байланысты (ішкі жүйелерді) анықтау ұйымды басқаруды оңтайландыруға көмектеседі. Жүйелік көзқарас бөлінген жүйе мен тұтас жүйе арасындағы кері байланыс принципін қолдануды талап етеді; тұтас жүйе және қоршаған орта (қоршаған орта), сондай-ақ бөлінген жүйе мен қоршаған орта арасындағы кері байланыстарды қарастырамыз. Басқаруға қатысты жүйелі тәсіл келесі әрекеттер тізбегін орындауды қамтиды:
− жүйенің ішкі жүйелерге әсерін және әрбір ішкі жүйенің жүйеге кері әсерін белгілеу;
− зерттелетін ішкі жүйелердің қызметін жақсартудың мүмкін жолдарын анықтау.
Басқару жүйесі
Басқару субъектісі
Басқару объектісі
Мақсаттар
Нәтижелер
Тікелей байланыс
Кері байланыс
Сыртқы факторлар
Сыртқы факторлар
Жағдайлық тәсіл
Ситуациялық (жағдайлық) тәсіл басқару жағдайына, яғни қазіргі уақытта ұйымға үлкен әсер ететін жағдайлардың жиынтығына байланысты басқару жүйелерінің әртүрлі түрлерінің жарамдылығын мойындайды. Барлық жағдайларда біркелкі тиімді басқару әдістері жоқ. Сондықтан қатаң реттелетін басқару жүйелері де, ішкі еркіндікке негізделген жүйелер де іс жүзінде қолдануға құқылы. Берілген басқару жағдайына ең қолайлы әдіс ең тиімді болып саналады. Оңтайлы шешім ұйымның өзінде (ішкі айнымалылар) және қоршаған ортадағы (сыртқы айнымалылар) факторлардың функциясы болып табылады.
Мысал: Автократиялық және демократиялық басқару жағдайлары
