Бастауыш мектепте еңбекке баулуды оқытудың теориясы мен технологиясы

Мақсаты: ағаш материалынан өңдеп бұйымды безендіру технологиясы мен техникасы туралы білімін қалыптастыру.

Лекция мазмұны.
Ағаш материалын өңдеуде мынандай технологиялық процесстер қолданады: кесу, өлшеу мен белгілеу, сүргілеу, тазалау, біріктіру және әрлеу(олифтеу, майлау). Бастауыш мектепте бұл процесстерді қолдануға пышақ, ара, лобзик, тескіш, сүргі, тазалағыш(шкурка), шуруп, шеге сияқты аспаптар. әрлеуде ағаштың бетін тазалап алып, оның бетіне олифа, кепкеннен кейін сырмен майлап тастайды. Олифа, лак немесе сыр майын жазық немесе домалақ (кисть) жаққыштарды қолданады.

Бастауыш сынып оқушыларына төмендегі техникада бұйымдар жасауға мүмкіндік бар: селдірлі кесу, лобзикпен, ағаштың бетіне бейне кескінін күйдіргіш парибормен орындау, мозайка, бояу, кесіп ою техникасы, инкрустация және т.б..

Пластмасса — жасанды материал, белгілі бір өзіне қатысты өңдеу барысында оны керекті формаға келтіруге болады. Мысалы, пленка, парақ, тұрба, ойыншықтар, ыдыс-аяқтар т.б. Пластмассаның қүрамында жасанды смола, қосылғыштар, пластификатор (ағарту материалы), бояу т.б. компоненттері бар.

Бастауыш мектеп оқушылары еңбек сабағында мынадай пластаассаның түрлерінен бұйымдар жасай алады:

1. Полиэтилен пленкасынан;

2. Поролоннан;

3. Фото және кино пленкасынан;

4. Целофаннан;

5. Линолеумнан;

6. Пенопластан.

Бүл пластмассаның түрлерін өңдегенде қарапайым қүрал-саймандарды қолдануға болады (пышақты, қайшыны).Ал, құрастырғанда, ПВА желімін.

Бақылау сұрақтары:

• 
  ағаш материалын өңдеу жұмыс орны;
  
• 
  ағашты безендіру техникалары;
  
• 
  жұмыс орнындағы аспаптар.
  

1. Цейтлин Е.Н.Справочник по тру-довому обучению. - Москва «Просвещение», 1983г.

2. Кузнецов Н.П. Методика трудового обучения с практикумом в учебных мастерских» Москва 1981г.

3. Давлетова К.Ш.Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың әдістемесі мен практикумы» РИО ЗКГУ, 2005ж.

Мақсаты. Метал материалынан бұйым жасау технологиясы мен техникасы туралы білімін қалыптастыру.

Лекция мазмұны.
Металлды қолмен өңдеуге қолданатын технологиялық процесстер: кесу, тазалау, түзету, өлшеу және белгілеу, ию, бүгу, біріктіру және т.б.. бұл процесстерге қолданатын аспаптар: металл кесетін қайшы, балға, кемпір ауыз, кескіш, металдан жасаған сызғыш, белгілегіш сызғыш және кернер, қысқыш және т.б.. жасалған бұйымды әрлеуге химиялық еріткіштер, лактар және сыр майлары жатады.

Түсті металдардан жасалған бұйымды әсемдеу техникалары: чеканка, металлопластика, зергерлік жұмыс техникасы, инкрустация және т.б.

Бақылау сұрақтары:

• 
  метал өңдеу жұмыс орны;
  
• 
  жұмыс құралдары мен материалдар;
  
• 
  технологиялық процесстері;
  
• 
  метал бұйымын безендіру техникалары.
  

1. Цейтлин Е.Н.Справочник по тру-довому обучению. - Москва «Просвещение», 1983г.

2. Кузнецов Н.П. Методика трудового обучения с практикумом в учебных мастерских» Москва 1981г.

3. Давлетова К.Ш.Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулудың әдістемесі мен практикумы» РИО ЗКГУ, 2005ж.