Батыс Қазақстан облысы Білім басқармасының Білім беруді дамыту орталығы «Оқу сауаттылығы»
жүктеу/скачать 5,76 Mb.
|
Батыс аза стан облысы Білім бас армасыны Білім беруді дамыту о
- Бұл бет үшін навигация:
- 5-тапсырма. ТАМАҚТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
- 6-тапсырма. ТАМАҚТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
- 17-МӘТІН. ЕКІ ДОС
| 4-тапсырма. ТАМАҚТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ
Кестеге зер салсаңыз, ет, сүт өнімдерімен салыстырғанда, жеміс-жидек пен көкөністердің Ккал аз екенін байқауға болады. Бірақ адам организміне қажетті дәрумендер барлық тағамның құрамында да кездеседі. Қалай ойлайсыз, адамдар дене сұлулығын сақтау үшін күні бойы тек жеміс-жидек, көкөністермен тамақтанса дұрыс бола ма? Өз көзқарасыңызды дәлелдеңіз. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 5-тапсырма. ТАМАҚТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ Дене салмағы қалыпты, дені сау адам әр сағатта дене салмағының әр килограмына 1Ккал энергия жұмсайтыны ғылыми тұрғыда дәлелденген. Ал, механикаландырылған немесе ауыр дене еңбегімен айналысатын адамға энергияға деген қажеттілік одан 2-2,5 есе көп. Мұның себебін қалай түсіндірер едіңіз? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 6-тапсырма. ТАМАҚТЫҢ ҚҰНДЫЛЫҒЫ Тағамдар құндылығы кестесінде ұн тағамдары туралы мәлімет неге көрсетілмеген? Ұн тағамдарының дәрумендік қасиеті жоқ деп ойлайсың ба? Неге? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 17-МӘТІН. ЕКІ ДОС Ертеде ел арасында жаугершілік жиі болатын кезде қазақтың екі жауынгері төс қағысып дос болады. Бірде әскерлер бір өзеннің бойында қос тігіп дамылдапты. Тұтқиылдан жаудың қалың қолы шабуыл жасапты. Малды айдап, мүліктерін тиеп кетіпті. Қолға түскен азаматтарды айдап әкетіпті. Әлгі екі достың біреуі жау қолына түседі. Досының қолға түсіп қалғанын естіген екінші батыр күздің қара суығын елеместен өзенді малтып өтіп, жау жатқан жағаға келеді. Анталаған жау әскерлері оны тарпа бас салады. Жауынгер өзін қол басына апаруын өтінеді. Алып келген соң ол жаудың қол басына: - Мен қолдарына түскен бір жауынгерге құн төлеп, сатып алуға келдім. Менің оған айырбастап берер малым - мүлкім жоқ. Бір-ақ нәрсе беремін. Ол - өзімнің өмірім. Досымды босатыңдар, ол үшін менің өмірімді алыңдар, - дейді. Қолбасы ойланып отырып, оны сынамақ болады да: - Жарайды, мен сені қыршыныңнан қимай - ақ қояйын. Маған сол өміріңнің бір бөлшегін ғана берсең болады, - дейді. - Ол не? – дейді досын құтқаруға асыққан жігіт. - Маған сенің көздерің керек? – дейді қолбасы, - екі көзіңді ойып аламын. Ол да болсын, көзімді ал да, досымды тезірек босат, - дейді. Жігіт бұл сыннан сүрінбей өтеді. Әлгі жауынгер тұтқыннан босаған досының иығына қолын салып, зағип күйі қуанып, күлімдеп келе жатады. Мұны көрген жаудың қолбасы: «Мынадай ерлері бар халықты тұтқиылдан келіп, қапыда бас салған жағдайда болмаса, бетпе-бет ұрыста жеңу қиынға соғады» деп түйеді. Сөйтіп өз әскерлеріне шегінуге бұйрық беріпті. жүктеу/скачать 5,76 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|