20. Бастауыш сынып жасындағы оқушыларға арналған қозғалыс ойынын сипаттап беріңіз
21. Зергектікті, ептілікті және икемділікті қажет ететін ойындарды атап беріңіз және мысал келтіріңіз
Ұлттық және қозғалыс ойындары
22. Қазақша күрестің техникасын және тактикасын сипаттап беріңіз
Өте ертеден, яғни біздің халқымыз түркілер атана бастаған кезден белгілі. Жалпы, күрестің бұл түрін түркі халықтарында әлі күнге дейін кездестіруге болады. Біз қазақша күрестің мынадай түрлерін білеміз: белге дейін жалаңаштанып күресу, жаланаяқ күрес, қонышы биік етікпен күресу, тізеден төмен ұстап күресу, жұдырық төбелесі. Қазақша күресте матадан тігілген белдігі бар арнайы киім киеді. Белдік пен белдіктен жоғары ұстап күресудің барлық әдістерін қолдануға рұқсат. Тартыстың мақсаты - қарсыласынның жауырынын жерге тигізу. Қазақша қимыл жылдамдығымен астасып жатқан жағдайда ғана жеңіске жетуге болатындығында. Аяқпен жүріп күресуге рұқсат берілгендіктен, балуан қарсыласының жауырының жерге тигізген кезде ойын тоқтатылады. Қазақша күрестің техникасына шалып лақтыру, тартып лақтыру, айналдырылақтыру, кеуде арқылы лақтыру, домалатып аудару, орап лақтыру сияқтя қимылдар кіреді.
23. Орта сынып жасындағы оқушыларға арналған қандай қозғалыс ойындарын және ойын жаттығуларын білесіз?
24. Ат жарыстарына қойылатын спортшыны дайындау ерекшелігі, оған қойылатын талаптар
25. Соңғы кезде қалыптасқан ұлттық ойындарды атап беріңіз және мысал келтіріңіз
26. Қозғалыс ойындарын ұйымдастыру және өткізу әдістемесін сипаттап беріңіз
27. Орта сынып жасындағы оқушыларға арналған қозғалыс ойынын сипаттап беріңіз
28. Көкпар ойынының жарыс ережесін сипаттап беріңіз
Қойы қоралас, жайылымы көрші ауылдардың жігіттері көкпар тартпастан бұрын жарысқа дайындалады. Бұйрық бойынша салт аттылар 50-60 қадам жерге тасталған лаққа тұра ұмтылады. Жерденлақты бірінші көтеріп алған жігітке қарсыластары шабуыл жасап, оны қуып жетуге және қолындағы көкпарын тартып алуға әрекет жасайды. Кейде ойын 20-30 қатысушы тобырланып нағыз тартысқа айналатын кездері де болады. Бұндай тартыс дода деп аталады. Жарыс түстен бастап кешке дейін созылады. Кеште кім күшпен, кім алғырлығымен соңғы болып көкпарды жұлып алған адам жеңіске жеткен болып есептеледі. Тәртіп бойынша, жеңімпаздар көкпарды құрметті кісілердің айласына апарып, алғыс ретінде түрлі сыйлықтар мен тағамдар алады.
Жарыс өтетін орын. Жарыс өткізу үшін шұқңқыры, шоқалағы, бұтасы, тасы жоқ, топырағы жұмсақ жер таңдап алынады. Алаңның ұзындығы 300-400 метр, ені 150-200 метр. Осы алаңның ортасына мәре – диаметрі 9 метр шеңбер сызылады. Алаңның екі жағына жалаушалармен қақпалар белгіленіп қойылады.Жалаушылардың ұзындығы 50-60 сантиметр, қақпа ені 15 метр. Қақпаның сыртына ені 3 метр, ұзыны қақпаның еніндей алаң жасалдады. Егер көкпар осы алаңға немесе әйтеуір оның шекарасына түссе, оны лақтыру есепке алынады. Егер көкпар алаңға немесе оның шекарасына түспесе, оны сол қақпаның алдына 30-35 метр жерге тастайды да төрешінің ысқырығы бойынша жарыс жалғаса береді.
Қақпаның сыртына тағы 25-30 метрлік сызық созылады. Көкпарды алған сайысшы осы сызықтан асып кетсе, төреші жарысты тоқтатады. Көкпар қайтадан шеңбірдің ортасына тасталып, ойын тағы да жалғастырылады.
Жарыс тәртібі. Командалардың кезегін білу үшін жарыс басталар алдында кемінде бір сағат бұрын жероебе тартылады. Аға төреші көмекшілерімен бірге ортаға шығып, кезекті командаларды ысқырып, жалау көтеріп, радиомен шақырады.
Командалар ортаға шығып, мәренің (яғни диаметрі 9 метр шеңбердің) екі жағына қарсы қарап да сәлемдеседі.
Достарыңызбен бөлісу: |
