Биотехнология негіздері
жүктеу/скачать 0,52 Mb.
|
Microsoft Word на 5 формат doc-emirsaba.org
| егу материалын алу үшін бірінші генерацияның вегетативтік егу
материалын қолданады. Ол төменгі талаптарға жауап беруі керек: - биомассаның орташа қоюлығы сарғылттан ашық-қызыл түсіндей болады, шайқаған кезде мицелий флакон қабырға- ларын бүркемейді, түбіне шөкпейді жəне жойылмайды; - болған препаратты микроскопия əдісі арқылы қарағанда микроколониялар байқалады, гифтері ұзын немесе орташа ұзын- дықта, толқынды, протоплазмасы базофилды, кейде пунктир күйінде болады; - басқа микрофлора болмайды. Екінші генерацияның вегетативтік егу материалдарын өсіру терең дақылдауға арналған егу биореакторларда жүзеге асады. Ол араластырғышпен, ауа бергіш барбатермен, қыздыру жəне салқындату ортасымен жабдықталған (5-сурет). Егу ортасын БИОР-0,1 биореакторында жүзеге асырады. Антибиотиктің өндірісінің келесі кезеңі – гентамицин биосинтезі. БИОР-0,25 қондырғыдағы гентамицин синтезі мерзімді тереңінен дақылдау əдісімен болады. Егу материалын жалпы көлемінің 5-10% мөлшерін құрайтын ферментті ортаға енгізеді. Дақылдау 6-7 тəулікке созылады. БИОР-0,25 биореак- тордағы продуценттің дақылдану тəртібі мицелий даму проце- сінде өзгереді. Биоректордағы аэрация тəртібінің өзгерісі суль- фиттік мөлшер бойынша қондырғының массалмасу сипатта- 36
0,05-0,2 кгс/см 3 шегінде болады. Дақылдық сұйықтықтың көбіктенуі кезінде зарарсыздануы көбік өшіргішті қосады. 5-сурет. Гентамицин сульфатының алыну жобасы Дақылдық сұйықтықты алдын ала өңдеу жəне ультрасүзу кезеңі. Биорекатордағы дақылдық сұйықтықты қабылдау құрыл- ғысына енгізеді, араластыру үшін насосты қосып жəне ақуыз- дың коагуляциясы мен поливалентті металдарды жою үшін ізінше реагенттерді (қымыз қышқылының ерітіндісі, бромидтің цетилперидині) қоса отырып, алдын ала өңдеу жұмысын жүргізеді. Егу материалының агарлы қоректік ортада дайындалуы ↓ Вегетативтік егу материалын колбада өсіру ↓ Биореакторларда мицелиялардың өсуі ↓ Гентамициннің биосинтезі ↓ Алдын ала өндеу жəне гентамициннің сұйық дақылының ультрасүзуі ↓ КБ-2 катиониттегі гентамициннің аммоний формасындағы сорбциясы жəне десорбциясы ↓ Гентамицин концентратын алу ↓ Гентамициннің түссіз концентратының алынуы жəне оның сульфатты формаға айналуы ↓ Гентамициннің сулы ерітінділерінің ұнтақтап кептірілуі ↓ Өлшеу, қаптау жəне белгілеу (маркировкалау) ↓ Бақылау
37
Дақылдық сұйықтықтың ультрасүзу кезінде жоғары молеку- лалы қосылысты ерітінділердің концентрация процесі жүреді. Сондай-ақ бір уақытта оларды мембрана арқылы өткізіп, төмен молекулалы қосылыстардан арылтуға болады. Гентамициннің КБ-2 катионитіндегі аммоний формасын- дағы сорбциясы жəне десорбциясы кезеңі. КБ-2 катионитінде гентамицинді бөліп алу жəне химиялық тазарту процесі төмен- дегіше жүзеге асырылады: нативті ерітіндіден гентамициннің сорбциясы, минорлы заттардың жуылып шайылуы, гентами- циннің десорбциясы. Гентамициннің сорбциясы кезінде оның нативті ерітіндісі жинағыш құрылғыдан сорғыш аспап арқылы ион алмастырушы колоннаға төменнен жоғары қарай əкелінеді. Десорбция колоннасында химиялық тазарту (гентамицин тə- різді жəне бояғыш қосылыстардың жойылуы) кезеңі жəне гентамициннің десорбциясы жүзеге асырылады. Қосылыстар- дың минорлы заттардың жуылып шайылуы 0,043 Н аммиак ерітіндісімен жүргізіледі. Оны катионит қабатынан ион алмас- тырушы колоннаға жоғарыдан төмен қарай өткізеді. [R(COO) 5 – гентамицин-минорлы қосылыстармен комплексі] + 5NH 4 OH→ [R(COO) 5 –гентамицин-минорлы қосылыстың комплексі] + [ген- тамицин тəрізді минорлы қосылыстар] +5 . Гентамициннің десорб- циясы 5 % аммиак ерітіндісімен жүреді, оны жоғарыдан төмен қарай катиониті бар колоннада өткізеді. Гентамицин концен- тратының алынуы кезеңі. Алынған гентамициннің элюатын температурасы 50-55 0 С жəне қысымы 0,085 МПа болатын ИР- 10М роторлы буландырғышта аммиакты жою үшін жəне гентамицинді 60000-70000 мкг/см 3 дейін құнарландыру үшін булайды. Гентамицин концентратын көмір негізімен түссіз- дендіру жəне оны сульфат формаға айналдыру кезеңі. Тазар- тылған жəне құнарландырылған гентамицин негізін колбаға орналастырады жəне рН 6-6,5 дейін 20 % күкірт қышқылының ерітіндісімен қышқылдандырады, активтелген көмір салып (концентрат көлемінен 7 %) жəне 30 мин. Араластырып6 40-45 0 С дейін қыздырады, содан кейін көмірді сүзеді. Гентамициннің сульфатының сулы ерітіндісін ұнтақтап кептіру кезеңі. Гента- мицин сульфаттың түссізденген ерітіндісін ұнтақтап кептіру УРС-0,5 типті зертханалық кептіргіште жүргізіледі. Тазартылған 38
детальдарды кептіргіш камерада жуады, спиртпен сүртеді, кейін жинап жəне 108 0 С ыстық ауамен кептіреді. Жылу ұстағыш – ауа температурасын белгілейді: кептіргіш камераға кіру кезінде – 175-185 0 С, кептіргіш камерадан шығу кезінде – 103-105 0 С. Кептіргіш камераға берілетін антибиотик ерітіндісін қызған ауа тогында майда тамшыларға дейін ұнтақтайды. Гентамицин сульфат препаратын өлшеу, қаптау жəне белгілеу кезеңі. Препаратты кептіргіштен жүктеп жəне оны түсіру, сондай-ақ оның өлшенуі асептикалық жағдайы бар ғимаратта жүргізіледі. Өлшеу КОН-В ламинар боксте жүзеге асырылады. Гентамицин сульфат ұнтағын бұрандалатын мойны жəне бұрандалы қақпағы бар, қызыл-сары əйнектен жасалған банкаларға салады да этикетка жабыстырады. Этикеткада өндіруші кəсіпорын, оның тауар белгісі, препараттың аты, 1 мл-ғы белсенділігі, ƏБ мил- лиардындағы белсенді заттардың құрамы, салмағы, тіркелген нөмірі, жарамдылық мерзімі, сақтау жағдайы (бөлме темпера- турасында, қаранғы, құрғақ жерде) белгіленеді. Антибиотиктер микроорганизмдерге олардың көбеюін (бак- териостатикалық) баса немесе олардың жойылуын (бактери- цидтік) тудыра отырып əсер етеді. жүктеу/скачать 0,52 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|