Әдебиет: 4, 91-92 бет Бақылау сұрақтары

1 Қанттың әсері неде?

2 Редукциялық қанттарға қандай қанттар жатады?

3 Редукциялық емес қанттарға қандай қанттар жатады?

• 
  сахароза белоктың құрылысын тұрақтандыратынын және теріс температураға әсер еткенде белокқа қорғаныш болатынын көрсету
  

1 Белоктардың төменгі температураға төзімділігі

Теріс температураның әсерінен өсімдік ұлпаларындағы, жасуша аралықтарындағы, қатқан мұз жасушаларындағы суды өзіне тартып, протоплазманы сусыздыққа ұшыратады. әрбір өсімдік организміне тән сусыздану деңгейінде протоплазмасында коагуляция процестері өтеді. Жасушаларда пайда болатын мұз кристалдарының механикалық әсерінен протоплазманың коллоидтік құрылымы бұзылады. Сол себептен протоплазманың өткізгіштігі (кенет, шұғыл) көтеріледі де, өсімдік аязда ұзақ тұрса тіршілігін тоқтатады.

Қысқы кезде өсімдік мүшелерінде ерігіш қанттардың шамасы көбеюінен ұлпалардың су сақтау қабілеті ұлғаяды.

Қызыл қызылшаның қалыңдығы 0,5 см көлденең кесілген кесіндісінен тескішпен көлемі 5-6 мм ойынды тесіп алады. Оларды сумен тазалап жуады да, 3-4 –тен үш пробирканың әрбіреуіне салып қояды. Бірінші пробиркаға 5 мл дистелденген су, екінші пробиркаға 0,5М сахароза ерітіндісін, үшінші пробиркаға 5мл 1М сахароза ерітіндісін құяды. Пробиркаларды белгілейді де, 20 мин 3 бөлшек мұз әлде қар және 1 бөлшек асқа салатын тұздан жасалған салқындататын қосындыға салып қояды. Содан соң пробиркаларды бөлме температурасындағы суға салып жылытады. Пробиркалардағы сұйықтардың боялу айырмашылығын белгілеп, оны түсіндіру керек. Қызылшаның бөлшектерінен алынған жұқа кесіндіні микроскоп арқылы тексереміз. Микроскоп көз аясындағы барлық клеткалардың санын тауып, олардың арасындағы түссіз антоциан пигменті шыққан жасушаларды санайды. Тәжірибенің нәтижесін мынадай кестеге жазады:

Қанттардың протоплазмаға қорғаныш ықпалын анықтау

Тәжірибе жағдайлары	Микроскоптың көз аясында болған жасушалардың саны		Жасушалардың жалпы санынан боялған жасушалардың мөлшері	Қорытындылар
	Жасушалардың жалпы саны	Боялған жасушалар
Су 0,5М сахароза 1М сахароза