| Топырақтың азотпен қанығу көздерi. Орман топырағын азотпен байытудың негiзгi көздерi ─ органикалық заттардың бүлiнуi (жылына 20-30 кг/га), жауын-шашынның түсуi (жылына 5 кг/га-ға дейiн), атмосфера азотын микроорганизмдердiң сiңiруi (өсiмдiк салмағының 2-3 пайызы), түйнектердiң шiруi (жылына 7-10 кг/га) болып саналады.
Азот органикалық заттардан жарықтың және аллюминий, кремний, мырыш және т.б. тотықтары катализаторлары әсерiнен бөлiнедi.
Ағаш түрлерінің азот пен күл заттарын қажет етуi және талап етушiлiгi. Г.Ф.Морозов ағаш түрлерінің қоректiк элементтерді қажет етуі және талап етушiлiгi деген ұғымдарды бөлiп қарауды ұсынды.
Өсiмдiктердiң азотқа және қоректік күл заттарына қажеттiлiгi – бұл орманның қалыпты тiршiлiк қызметi үшiн керек азот пен күл элементтерiнiң мөлшерi болып табылады.
Талап етушiлiк ─ бұл өсiмдiктердiң топырақтың белгiлi бір құнарлылығын немесе одан қажетті қоректік заттар мөлшерiн алу қабiлетi. Осыған байланысты Г.Ф.Морозов олардың шкаласын жасап ұсынды.
Қажеттiлiк шкаласы: ақ қараған, дала шегiршiнi, шаған, шамшат, емен, қара қандыағаш, шырша, қайың, балқарағай, кәдiмгi қарағай.
Талап етушiлiк шкаласы: дала шегiршiнi, шаған, үйеңкi, шамшат, емен, қара қандыағаш, жөке, көктерек, балқарағай, қайың, ақ қараған, кәдiмгi қарағай.
Достарыңызбен бөлісу: |
