ОЖЖ бөлімдерінің физиологиясы
Ми тұрады: жарты шарға ұқсас қос ми сыңарларынан, мишық және ми бағанынан.
Ми бөлімдері: артқы ми (варолий көпірі, сопақша ми), мишық, ортаңғы ми (қызыл ядро, қара зат, төрт төмпешікті дене, торлы құрылым), аралық ми (көру төмпешігі - таламус, көру төмпешігінің астындағы құрылым – гипоталамус), алдыңғы ми (ми сыңарларының қыртысы, қыртысасты базальдық ядролар).
Сопақша ми. Сопақша ми артқы ми мен жұлынның арасында орналасады. Ересек адамның сопақша миының ұзындығы 30 мм. Сопақша ми ядролары:
тілжұтқыншақ - 9 жұп;
Кезбе жүйкесі (блуждающий) - 10 жұп;
Қосалқы (добавочный) – 11 жұп;
Тіласты – 12 жұп;
Үшкіл (тройничный) жүйкесінің бір ядросы – 5 жұп;
Тыныс алу, қан айналу орталығының ядросы, зәйтүн (олив), нәзік (тонкое) және сына (клиновидный) жүйкелерінің ядролары;
Сопақша мидың ядролары шартсыз рефлекстердің орталығы болып табылады:
Қорғаныш (жөтелу, түшкіру, сілекей бөліну, құсу);
Қоректік (ему, жұту);
Жүрек-қан тамырлар (жүрек пен тамырлардың әрекетін реттейді);
Тыныс алу (өкпе вентиляциясы, тыныс алу тереңдігі мен ырғағы);
Варолиев көпірінің негізгі қызметі:
рецептордан келетін жүйке импульстарын бақылау,
сопақша мидың тыныс алу орталығын ортаңғы бақылаушысы,
Мишық. Мишық кіші ми, салмағы 120-150 гр. Ол екі жарты жардан және ми құртшасынан тұрады.
Қызметтері:
Дененің қозғалыс координациясы,
Бұлшықет тонусының қалыпты таралуын,
Ішкі мүшелердің әрекетін реттейді,бұл организмнің барлық функцияларының реттелуінің жоғарғы бейімделу орталығы.
Мишықтың зақымдалуынан мынандай патологиялық жағдайлар болады:
Астазия – тұру қабілетінен айырылады,
Атония – табиғи тонусынан айырылады, солбыр (вялость),
Атаксия – қозғалыстың біркелкілігі, ділдігі бұзылады,
Астения – әлсіздік,
Ішкі мүшелердің қызметтері бұзылады.
Мишық қаңқа бұлшықеттерін және мүшелер жұмысын басқару бойынша ми сыңарларының қыртысының көмекшісі.
Достарыңызбен бөлісу: |