Дәріс 1 Экологиялық ресурстанудағы табиғи ортаны қорғау, табиғат байлықтарын тиімді пайдалану принциптері Жоспар



бет33/45
Дата07.02.2022
өлшемі0,52 Mb.
#88465
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   45
Бақылау сұрақтары

  1. Табиғи газ нарығының артықшылықтары қандай?

  2. Табиғи газ нарығы дамуының болашағы қандай?

Дәріс 10
Тас көмір – табиғи экологиялық ресурс
Жоспар

  1. Көмірдің әлемдік нарығы

Соңғы жылдарда көмір бағасы да мұнай бағасының әсері мен үздіксіз сұраныс нәтижесінде өсіп кетті. Алдағы 20 жылда әлемде энергетикалық көмірге сұраныс біржарым есеге артады деп болжанады. Табиғи газ бен көмір әлемдік энергия теңдігінде екінші орынға таласатын болады. Көмірдің ірі тұтынушылары (Қытай, АҚШ, Үндістан және Ресей) өз қажеттіліктерін жеке ресурстары есебінен қанағаттандыратын болады. Халықаралық көмір нарығында Аустралиядан, Оңтүстік Азиядан, Индонезиядан және Венесуэладан арзан әрі сапалы көмір жеткізу басым болады.


Тас көмір – көмірленудің жоғары деңгейі бар көмір және 24 МДж/кг-нан астам жылу шығару қабілеттілігі жоғары (5700 ккал/кг), бірақ дымқыл негізге немесе шағылысу коэффициентінің витринитасы 0,5 және одан да көп. Көмірдің аралық өнімдері және көмірдің басқа да төмен сортты өнімдері, тас көмірге жатқызылған, олардан алынған көмірге сәйкес жіктеле алмаған
Қоңыр көмір немесе лигнит құралуына байланысты өсімдік затының анатомиялық құрылымын сақтайтын көмірлеудің төмен деңгейі бар көмірді өз алдына көрсетеді. Беззольда оның жоғарғы жылу шығару қабілеттілігі 24 МДж/кг-нан (5700 ккал/кг) кем, бірақ дымқыл негізде оның шағылысу оэффициенті витринита 0,5-тен кем.
Кесекті отын – тас көмірлі кесектердің басқа да мағынасын өз алдына көрсетеді. Кесектеу үдерісінде көмірдің ұсақ бөліктері қатты қысым және бір-біріне байланысты заттарды қосумен температураның әсерінен кесектердің дұрыс қалыбына пісіреді.
Қоңыр көмірлі кесектер – лигниттен дайындалады, ол бөлшектеу мен құрғатудан кейін байланысушы заттарды қосусыз жоғарғы қысым әсерінен кесектердің дұрыс формасын құрайтындай пісіреді.
Кокс – ауаның толықтай жоғынан тас көмірді немесе лигнитті құрғақ айдау жолымен алынған қатты қалдықты өз алдына көрсетеді (карбонизация). Кокстың екі түрі бар: газ коксі – газ газ зауыттарында жасанды газды өндіріс үшін қолданатын көмірді өңдеу нәтижесіндегі қосымша өнім және пештік кокс оған тас көмірден алынған кокстың басқа да барлық түрлері кіреді.
Ыстық тақтатас – органикалық заттардың (керогеннің) жоғарғы мазмұнымен аталатын тұнба жыныс, ол шикі мұнайға немесе жылыту жолымен газға айналады.
Битумдар – 10000 сантипуазды асыратын жабысқақтықты не тұтқырлықты иеленеді. Шикі мұнайдың әр түрлі түрлері 10000-ға тең сантипуазды немесе одан төмен тұтқырлықты иеленеді. Бұл тұтқырлық өлшемдері газдың және мұнай қабатының бірінші температурасының жоқтығынан болған өлшемге жатады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   45




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет