Дәріс тақырыбы және тезистер Сағат көлемі
ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС АҚПАРАТ АЛМАСТЫРУ РЕТІНДЕ
жүктеу/скачать 1,47 Mb.
|
Психология п ні туралы т сінік ж не оны даму тарихы
- Бұл бет үшін навигация:
- Вербальды ком муникация. Сөз.
| ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС АҚПАРАТ АЛМАСТЫРУ РЕТІНДЕ
Қарым-қатынас және тіл Қарым-қатынасты түсіну үшін жалпы өперкәсіпте, адамдарды біріктіру үрдісінде олардың өзара әрекеті және бірлескен іс-әрекеті ,бұл жалпылық ең алдымен тіл-қарым-қатынастың құралы ретінде болып табылады. Тіл қарым-қатынас арасындағы коммуникацияны қамтамасыз етеді, өйткені оған кім ақпарат берсе,сол ғана түсене алады,кім сол ақпаратты қабылдаса, олар сол мақсатта таңдалған сөздерінің мәнін түсене алмайтындай кодтап, яғни олардың мәнін ашып және сол ақпараттың негізінде жүріс-тұрысын өзгертеді. Басқа адамға ақпаратты жеткізетін адам (коммуникатор) және оны кім қабылдаса (реципиент), қарым-қатынастың мақсатына жету үшін және бірлескен іс-әрекеттер сол бір кодификацияланған (кодталған) және мәндердің декодификациясын, яғни бір тілде ғана айтады. Коммуникатор және реципиент кодификацияның түрлі жүйесін қолданса, онда олар өзара түсіністікке және бірлескен іс-әрекеттің жетістіктеріне жете алмайды.Вавилондық башняларды құру туралы аңыздарда, құрылысшылардың аралас тілдерде болуы салдарынан, күтпеген жағдайларда кодификациялау және декодификациялау үрдістерін бөлектеу кезінде өзара әрекеттің айқын фактілерді бейнеленеді және әр түрлі тілдерде сөйлейтін адамдар бір-бірімен келісе алмайды , бірлескен іс-әрекетте жүзеге аспайды. Егерде қарым-қатынасқа қатысатын адамдарға танымал, мәндері бекітілген белгілерімен (жестермен, сөздермен, иероглифамалар т.б.) қолданса, онда ақпаратпен алмасуы іске асуы мүмкін. Мән- бұл белгілердің мазмұны жағынан, қоршаған ортадағы шынайлылыққа сәйкес меңгерудің элементі ретінде.Осыған ұқсас адамдардың еңбек іс-әрекеті қаруына сәйкес келсе, белгілері олардың таңымдық іс-әрекеттері мен қарым-қатынастарына сәйкестелінеді. Сөздік белгілер жүйесі тілдің пайда болуының тәсілі ретінде қоғамдық- тарихи тәжірибелерді меңгеру және жеткізу түрінде бейнеленеді. Тіл тәсіл ретінде, еңбек үрдісінде пайда болған қоғамдық тәжірибенің жинақталуы мен жеткізілу кезінде және қоғам классқа бөлінбегенге дейін де дами бастады.Адамдар бір-біріне өте мәнді ақпараттарды жеткізу үшін, нақты мәндері бекітілген сөздерге ұқсас дыбыстарды қолдана бастады. Қарым-қатынас үшін сөздерге ұқсас дыбыстарды қолдану өте ыңғайлы болды, әсіресе қолдары еңбек құралдарымен және заттарымен бос болмаған кездерінде, көздерімен ымдасты. Қарым-қатынаста тілдің көмегі арқылы әр адамның миында үнемі әлемнің көрінісі, не бейнеленсе сонымен толықтырылады немесе ақпараттың жеткізілуі ,ойлармен алмасуы арқылы басқа адамдардың миында да бейнеленеді . Қарым-қатынаста адам үнемі басты нәрсеге мән беріп талпынуға үйренеді, сонымен қатар жанды мен жансызды, кездейсоқтықта қажетті жеке заттардың бейнесі, олардың бірліктегі заттардың бейнесінің тұрақты бейнеленуі мәнді сөздердің жалпы қасиеттеріне көшеді, нақты белгілері бекітіледі, заттардың тұтастай классына тән және оған қатысты нақты заттар туралы әңгіме болып отырған, тұрақты заттардың бейнесіне көше алады. керекті мен байқаусыз болған тәсілдерді өзара жалпы құрған мағыналары арқылы біледі және не жайлы айтылғандығын түсіне алады. “Газет” деген сөзді айта отырып, біз ол қандай зат екенін біліп қана қоймаймыз, ол қандай заттың класына жатады және де ол басқа бастырылған ақпараттан қандай айырмашылығы бар екенін білеміз. Сөздер олар белгілі бір заттың мағынасын береді, яғни қандайда-бір әлем затына қатысты. Мұғалім белгілі бір сөздің екі мағынасын біреуін айтса да, оның оқушылары не айтып жатқанын түсіне алады. Белгілі бір жүйедегі мағына, ол адамның өмірінде кең түрде дамиды және оның мақсатты бағытталып қалыптасуы – орталық білім беру негізі болып табылады.
Сөз- бұл вербальды коммуникация, яғни тіл арқылы қарым- -қатынастың үрдісі. Вербальды коммуникация тәсілі болып,олардан кейінгі қоғамдық тәжірибесінің айтылуы болып табылады. Бұл сөздерді олар дауыстап айтуы мүмкін немесе ішінен өзінше айтуы ықтимал, яғни керең адамдарда өздеріне түсінікті етіп, ерекше жесттармен түсіндіру (яғни бұл дегеніміз әрбір әріпті саусақ қимылдары арқылы білуге болады және жесттік қимылы арқылы бір сөзді, тіпті бір мағынаны түсінуге болады, бұл дактиология деп аталынады). Сөздік қарым-қатынас жазбаша немесе ауызша болуы мүмкін және ең соңғысының өзі : диалогтық және монологтық болып бөлінеді. жүктеу/скачать 1,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|