Үлестірмелі материалдар.Кестелер,ағзамуляждары,кеспеқағаздар,презентация Бақылау сұрақтары (кері байланыс). 1.Тыныс алу физиологиясы дегеніміз не?
2.Сыртқы тыныс алу қызметі
3. Газ алмасу қызметі
Негізгі әдебиеттер. 1. Бабский Е.Б., Бабская Н.Е. Адам физиологиясы:Оқулық 1-2-3 том.-Эверо, 2015.
2. Қалыптыфизиология :оқулық. - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2015.
3. Нұрмұхамбетұлы, Ә. Орысша- қазақшамедициналық (физиологиялық) сөздік = Русскоказахский медицинский - Алматы :Эверо, 2014.
4. Қалыпты физиология: оқулық ; ред. Л. З. Тель - М. : "Литтерра", 2015
Қосымша әдебиеттер.
1. Қасымбеков, В. Қ. Қалыпты физиология бойынша ахуалдық есептер жиынтығы : оқуәдістемелік құрал /. - Алматы : Эверо, 2016.
2. Қасымбеков, В. Қ. Физиологиялық зерттеу әдістері : оқу- әдістемелік құрал / Алматы : Эверо, 2016.
3. Сайдахметова, А. С. Физиологиядан тәжірибелік сабақтарға нұсқаулар : оқу құралы / А. С. Сайдахметова, С. О. Рахыжанова. - Караганды : АҚНҰР, 2016.
№12 Тақырып.Тыныс алу мүшелерінің патологиясы.
Мақсаты. Тыныс алу жүйелерінің патологиясы қазіргі таңда актуальді проблемалардың бірі болып табылады. Оның бірде-бір себебі экология және зиянды әдеттер
Дәріс жоспары 1.Тыныс алу жеткіліксіздігі және түрлері.
2. Плеврадағы бұзылыстар
3. Өкпе қан айналымының өзгерістері.
4. Тыныс реттелуінің бұзылыстары
Дәріс тезистері. Сыртқы тыныс деп – организмнің оттегіні қабылдап, көмір қышқыл газын қалыпты деңгейде сыртқа шығарып тұратын өкпедегі өтетін процесстердің жиынтығын айтады.
Қазіргі таңда тыныс алу жүйесі ауруларының қолайсыз аяқталуы,өлімге әкелетін барлық себептердің 5 пайызын құрайды.
Адамның еңбекке қабілеттілігі төмендеуіне, мүгедектігіне, өліміне жиі әкелетін кең тараған аурулары, сыртқы тыныс алу ағзаларының аурулары болып есептеледі. Бұл аурудың шылым шегумен, дұрыс тамақтанбау нәтижесінде және физикалық белсенділіктің төмендеуімен байланыстылығы анықталды.
Қазіргі таңда медицина қызметкерлеріне қойылып отырған талаптардың біреуі тыныс алу жеткіліксіздігі жүйесі бойынша адам өлімін болдырмау. Әрине тыныс алу жеткіліксіздігін алдын-алудың басты тәсілі салауатты өмір салты.Болашақ медицина мамандарына, яғни, тыныс алу туралы білімнің өте жоғары деңгейде болуы аса қажет,себебі медициналық тәжірибеде кез-келген дәрігер немесе фельдшер,акушер(ка) бұл аурумен ауырған науқастың жағдайын тез арада клиникалық тұрғыда бағалап, оған шұғыл медициналық көмек көрсете алуы керек.
Тыныс алу деп- өкпеде артериялық қанның газдық құрамын қамтамасыз ететін процесстер жиынтығын айтады.
Өкпеденегізіндеүш процесс өтеді:
1. Өкпеніңвентиляциясы- атмосфералықауа мен өкпеальвеолаларындағыауаныңалмасуы
2. Газдардыңдиффузиясы - олардағыауаданкапиллярдағықанғаоттегінің, көмірқышқылгазыныңкерібағыттаөтуі.
3. Өкпеніңперфузиясы-өкпекапиллярларыарқылықанныңайналымы
Осы үшпроцестіңқалыптыарақатынастарыарқылықандағы газ құрамықалыптыденгейдеұсталыптұрады. Сыртқытынысжүйесіндеқандайдаболмасын ауру дамыса, ол осы процестердібұзып, сыртқытынысалужеткіліксіздігінеәкеледі.
