МЕХАНИКАЛЫҚ ТЕРБЕЛІСТЕРГЕ БАЙЛАНЫСТЫ ЕСЕПТЕРДІ ШЫҒАРУ ӘДІСТЕМЕСІ

1. Сол себептен біз «тербелістер» бөлімін оқытудың алдында тригонометриялық функцияларды (cos, sin заңдылықтарын) қайталаудан бастаған тиімді болады деп ойлаймыз.

2. Тербелістер бөлімі бойынша теориялық білімдерді қалыптасыру керек. Мұнда механикалық тербілістер және электромагниттік тербелістердің есептеу формулаларының анагогиялық екенідігіне оқушылардың назарын аударып олар арасындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды ашып түсіндіру керек.

3. Тербелістер бөліміне қатысты есептерді:

а) жалпы тербелмелі қозғалыс заңдылықтарын оқып үйренуге байланысты есептер;

ә) тербеліс теңдігін берілген шамалар көмегімен есептеп табуға арналған есептер;

б) дененің тербеліс графигі көмегімен тербеліс теңдеуді жазу немесе немесе т.б. есептеп табуға байланысты берілген есептер деп негізгі турлерге жіктеуге болады деп санаймыз. Және оқушыларға осылайша жіктеп түсіндіру тиімді деп ойлаймыз.

4. Бөлім бойынша түрлі есептерді шығару жолдары туралы білімдерін қалыптастыру, есеп шығару дағдыларын қалыптастыруда төмендегі есеп шығару алгоритміне негізделуге болады деп санаймыз.

1. Есептің шартын оқу, текістегі терминдерді, тұжырымдарды анықтау.

2. Берілген физикалық шамаларды стандарт бойынша белгілеп, олардың өлшемдерін ХБЖ бірлігінде өрнектеу.

3. Есептің физикалық мағынасына сай физикалық шамаларды белгілеу.

4. Қажеттілігіне байланысты теңдеудің тербеліс амплитудасын, жиілігін, тербеліс фазасын анықтау ( есептің шарты бойынша график берілген болса график негізінде анықтап алу керек).

5. Тербеліс теңдеуін жазу үшін қажетті шамалар берілмеген жағдайда берілген шамалар арқылы келтіріп шығару.

6. Берілген шартқа байланысты тербеліс теңдeуін жазу.

7. Қажет болса тербелістің графигін салу.

8. Қажеттілігіне байланысты алынған жалпы формуладағы физикалық шамалардың сандық мәндерін қойып, математикалық есептеулер жүргізу.

11.Шешуге анализ жасау, алынған физикалық шаманың сандық мәнінің дұрыс екенін бағалау. Өлшемдерін тексеру.

Шығаратын есептің мазмұнын, күрделігіне қарай құрастырылған алгаритмнің кейбір пункттері артық болуы, яғни қолданылмауы мүмкін.
1-есеп. Маятникті сағатты экватордан полюске көшіретін болсақ оның жүрісі қалай өзгереді?

Берілгені: Шешуі: