17
Л.Н. Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Күні:
2011
ж.
Басылым: екінші
Силлабус
ЕҰУ С
17 - 31
1-
тәжірибе
. Қышқыл және сілті ерітінділерінде индикаторлардың түстерінің
өзгеруі.
Ерітінділердің (ортаның) қышқылдығын немесе сілтілігін анықтауға индикаторлар
қолданады. Индикатор дегеніміз сутегі иондарының Н
⁺
(протонының) әсерінен өзінің
түсін өзгертетін зат. Көптеген индикаторлар әлсіз органикалық қышқылдарға жатады,
олардың диссоциацияланбаған молекулаларының және олардан түзілетін иондарының
түстері әртүрлі болады. Протондарды қосып алатын қасиеті бар индикаторларды негіздік
индикаторлар деп атайды:
Керісінше қышқылдық ортада H - иондары тепе-теңдікті түссіз Н Jnd молекулалары
түзілетін жағына ығыстырады.
а) 5 пробирканы алу керек. Бірінші пробиркаға 5-6 мл күкірт қышқылының,
екіншісіне сондай мөлшерде тұз қышқылының, үшіншісіне сірке қышқылының,
төртіншісіне калий гидроксидінің, бесіншісіне аммиактың ерітіндісінен құю керек.
Пробиркалардың әр қайсысына метилқызыл индикатордың түсінің өзгеруін белгіле.
б) Басқа 5 пробиркаға 1-ші тәжірибедегі ерітінділерді сол ретпен құйып, әр
қайсысына фенолфталеин индикаторының бір тамшысын тамызып, ерітінділердегі
индикатордың түсін жаз.
в) Басқа 5 пробиркаға жоғарыда қолданған ерітінділерді құйып , әрқайсысына
лакмус индикатордың бір тамшысын тамызып, ерітінділердегі индикатордың түсінің
өзгеруін белгіле.
Үш тәжірибенің нәтижелерін кестеге енгіз:
Электролит
Диссоциациялану
теңдеуі
Индикатордың түсі
орта
метилқызғыш
фенолфталеин
лакмус
H
₂
SO
₄
HCl
CH
₃
COOH
KOH
NH
₃
* H
₂
O
Достарыңызбен бөлісу: 
