Э. Б. Тайлор (1832-1917) енгiзген. Оның пiкiрi бойынша анимизм кейiнгi дамыған дiндерге апаратын баспалдақ есебiнде болады және олардың ментальдық дүниесiне енедi

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті Философия кафедрасы (2708 дәрісхана) Философия пәнінен дәрістер курсы

• A.Қ.Абдина – философия ғылымдарының докторы, профессор м.а.
• 2022

10 тақырып. Діни философия

• Дәріс мақсаты: діннің пайда болуы, қалыптасуы мен дамуына тарихи-философиялық талдау.

Жоспар:

• Діни нанымдардың ежелгі формалары.
• Ұлттық-мемлекеттік діндер.
• Әлемдік діндер.

Басты түсініктер:

• Синкретизм
• Діни синкретизм
• Анимизм
• Тотемизм
• Шаманизм
• Фетишизм
• Тәңірлік
• Буддизм
• Христиандық
• Ислам

Діни нанымдардың ежелгі формалары

• Дін – бұл қандай да бір табиғаттан тыс күштің бар екеніне деген сенімді анықтайтын адамдардың дүниетанымы мен мінез-құлқы.
• Дін моральдық нормалар мен мінез-құлық түрлерінің жиынтығын, салт-жораларды, діни іс-әрекеттерді және адамдарды ұйымдарға біріктіруді қамтиды.

Діни нанымдардың ежелгі формалары

• Синкретизм – бір нәрсенің дамуындағы бастапқы жағдайға тән біріктіру, бөлінбеу.
• Діни синкретизм – діни, антропологиялық немесе космологиялық сипаттағы ілімдердің жиынтығы.
• Діни синкретизм ұғымы философиядағы эклектизм ұғымына ұқсас.

Діни нанымдардың ежелгі формалары

• Анимизм – заттық дүние құбылыстарының жандылығын бiлдiретiн термин.
• Анимизм терминiн ғылыми қолданысқа ағылшын этнографы және мәдени антропологы Э.Б.Тайлор (1832-1917) енгiзген. Оның пiкiрi бойынша анимизм кейiнгi дамыған дiндерге апаратын баспалдақ есебiнде болады және олардың ментальдық дүниесiне енедi.

Діни нанымдардың ежелгі формалары

• Тотемизм, тотемшілдік – ру-тайпаның белгілі бір жан-жануарлармен, өсімдіктер- мен тылсым туыстық байланысы бар деп білген ежелгі наным-сенімі.
• Бұл атау Солтүстік Америкада тұратын оджибве тайпасының “ототем – оның тегі” сөзінен шыққан.