Зерттеуді жүргізу әдістемесі

Микробиологиялық әдістер

Штамдардың тазалығын анықтау. Штамдарды тазалыққа бақылау микроскоппен жүргізілді. Препараттардың микроскопиясы микробиологиялық бақылау жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес жүзеге асырылды.

Сынамаларды іріктеу және талдауға дайындау жүзеге асырылды.

Мезофильді аэробты және факультативті анаэробты микроорганизмдердің санын анықтау. Зерттелетін 1см³ бактериялардың жалпы саны үлгіні терең себу әдісімен анықталды.

Мезофильді аэробты және факультативті анаэробты микроорганизмдердің санын анықтау үшін қоректік орта. Ол үшін бір қатар рет өсірулер дайындалды, оларды Петри шыны ыдыс аяғына енгізді, қоректік ортаны құйып, T=30±L°C кезінде 2 тәулік бойы термостаттады, содан кейін нәтижелерді есепке алуды жүргізді.

Сүтқышқылды бактериялар жасушаларының саны дайындалған бір қатар ретпен, стерильді майсыздандырылған сүтпен қатар екі қатар пробиркада 1см-ден себу арқылы анықталды, кейіннен сандық сипаттама құрастырылды.

Ашытқы мен зең саңырауқұлақтарын анықтау ГОСТ 30706 бойынша жүргізілді.

Ішек таяқшалары тобының бактерияларын анықтау ГОСТ 30726-01 бойынша жүзеге асырылды.

Salmonella текті бактерияларды анықтау ГОСТ 50480-93 бойынша жүргізілді.

Staphylococcias aureus анықтау ГОСТ 30347-97 бойынша жүргізілді.

Биохимиялық әдістер

Титрлеу қышқылдығын анықтау ГОСТ 3624-92, ГОСТ 13264-88 бойынша жүргізілді.

Белсенді қышқылдықты анықтау-PH ГОСТ 19881 бойынша жүргізілді.

Сүтті ұйыту белсенділігі жаңа дайындалған дақылдың 3-5% сүтке енгізген кезде ұйынды түзілу уақыты бойынша анықталды.

Сүт ұйытқысының синерезисін анықтау. Ұйынды біркелкі күйге дейін мұқият араластырды, содан кейін зерттелетін үлгіні 10 см³ екі центрифугалық пробиркаға құйып, айналу жиілігі 3000 айн/мин болған кезде 5 минут бойы центрифугалау жүргізді.

Содан кейін бөлінген сарысуды пробиркаға деканттады және бөлінген сарысудың мөлшерін пробирканың градуирленген бөлігі бойынша шегереді. Соңғы нәтиже үшін екі параллель сынаманың орташа арифметикалық мәні қабылданды.

Штаммдардың ЭПС продуценттеріне фенотиптік тиістілігін қызыл бояумен тығыз қоректік ортада анықтады. Зерттелетін дақылдарды жеке колониялар алу үшін штрихпен үстірт себу жүргізілді. Егістер бактериялардың әрбір түрі үшін 48-72 сағат бойы оңтайлы температурада инкубацияланды.

Колония экзополисахаридтерін сүтқышқылды бактериялармен синтездеген кезде ақ немесе қызғылт түске, ал синтезі болмаған кезде қызыл түске ие болады.

СТС фенол-күкірт әдісімен сандық анықтау. Зерттелетін үлгінің 100 мкл-не 100 мкл суық фенол реактив (дистилденген судағы фенолдың 5% ерітіндісі: 2,5 г фенол 50 см дистилденген суға ерітілген) және 0,5 см концентрацияланған күкірт қышқылын араластырмай қосқан. Содан кейін араластырылып, (30±1)°С температурада (15-20) мин бойы ұстап тұрды. Нөлдік ерітінді мынадай түрде дайындалды: 1 литр тазартылған суға 100 мкл, 100 мкл фенол реактив және 0,5 см концентрацияланған күкірт қышқылы.

Өлшеулер Beckman DU-7 spectrophotometer (USA) спектрофотометрінде нөлдік ерітіндіге немесе бос кюветтерге (ауа) қатысты жүргізілді.

Экзополисахаридтердің (ЭПС) сандық анықтамасы және бөлінуі.

25 см мөлшерде қоректік орта^ MW-340 немесе т 24 Janetzki центрифугасында 3000 айн/мин 30 мин бойы центрифугалау.

Центрифугат жеке колбаға құйылды. Тұнбаға тазартылған судың аз мөлшерін (2-ь4cm^) қосып, мұқият араластырып, центрифугатты құйып, қайтадан Центрифугалау. Ұйынды жуу операциясын 5-Т-7 рет жүргізген, центрифугат көмірсуларға фенол-күкірт әдісі бойынша теріс реакция бергенге дейін, ол үшін 1см центрифугатқа 5%-дық фенол су ерітіндісін және 5 см-ді концентрацияланған химиялық таза күкірт қышқылы қосты. Көмірсулар қатысуымен сұйықтық пробиркада көмірсулар санына байланысты қарқындылығы әртүрлі деңгейдегі қызыл бояу алды.

Өнімнің тұтқырлығын анықтау. Зерттелетін қаймақ үлгілерінің ұйытқыштарының реологиялық қасиеттерін инженерлік физика - химиялық механиканың "Реотест-2" коаксиалды цилиндрлері бар ротациялық вискозиметрдің көмегімен анықтады. Өлшеулер " а " режимінде жұмыс цилиндрімен өткізді.

Өнімнің микроқұрылымдарын анықтау. Қаймақ үлгілері МК-25 мұздататын микротомкриостат камерасында минус 25°С температураға дейін мұздатқан. Қалыңдығы 15-20 мкм гистологиялық кесінділерді мұздатылған күйінде салқындатылған заттық шыныға апарып, алақанға балқытумен құрастырды. Содан кейін сынығы бар заттық шынылар бөлме жағдайына апарып, кептірді. Кептірілген кесіктер 10 минут бойы Эрлих гематоксилинмен абайлап боялды, тұзды қышқыл суда сараланды, аммиак суымен өңдеді және классикалық әдістемелерге сәйкес жаңа сулы-спирттік эозинмен боялды. Таңдамалы бақылау глицерин-желатин қолдана отырып, мүмкіндігінше төмен температуралық әсер [5, 7].

Кесінділерді зерттеу және суретке түсіру жарық микроскопында "Бейнетест" бейнесінің талдау жүйесін пайдалана отырып, "Морфо-4,0" бағдарламалық қамтамасыз етумен жүргізілді.

Хроматографиялық әдістер

Гель хроматография. Көлемі (2,5-ь8,5) см3 (ЭПС мөлшері (0,01-Я), 02) г Шыны хроматода көлемі (400x25)ММ.Сорбент-гель т8к-Ое1 Тоуореаг1, элюент - дистилденген су өткіздік. 1 см3 көлемінде фракция жинады.

Бөлінген ЭПС молекулалық массасын анықтау үшін белгілі молекулалық массасы бар төрт бақылау үлгісі бойынша колонканы калибрлеуді жүргізді.

Жұқа қабатты хроматография (ТСХ). ТСХ үшін еріткіштер жүйесі: А жүйесі:17: 3 қатынасындағы Изопропанол және дистилденген су; В жүйесі: Хлороформ. ТСХ пластинкаларда 8 гашталған.

Масс-спектрометриясы бар газ сұйықтықты хроматография (ГЖХ). СТС құрамын терең зерделеу үшін масс-спектрометриясы бар СТС үлгісін ацетилденген түрде дайындау алдында келесі кезеңдер бойынша жүргізілген:

1. 2Н трифторуксус қышқылында (ТФҚ) ЭПС құрғақ қалдығының толық қышқылды гидролизі. А. жүйесінде ТСХ өткізді.

2. Алынған гидролизат жаңа дайындалған натрий ацетаты мен сірке ангидридінің қатысуымен ацетилденген. Дақ табушы-электр плитасында хроматограмманы қыздыру.

ЭПС гидролизатының пентаацетаты 6890N (Agilent Technologies) газ хроматографында және 5973N (Agilent Technologies) масс - детекторында масс-спектрометриямен ГЖХ көмегімен зерттелді.

3-7 қайталау нәтижелері бойынша эксперименталды деректерді математикалық өңдеу математикалық статистика әдістерінің көмегімен жүзеге асырылды [22, 31, 32].