Зерттеудің нәтижелері және оның анализі

Алынған коллекциялық штаммдар - 20°С стерильді майсыздандырылған сүтте және қоректік ортада М17 мұздатылған күйінде сақталды. Жұмыс жүргізер алдында штаммдар стерильді бактериологиялық ілмектерді үш рет қайта себумен немесе стерильді майсыздандырылған сүтке тамшуырмен жандандырылды. 24+48 сағат ішінде оңтайлы температура кезінде ұйынды пайда болғанға дейін егілді. Барлық технологиялық штаммдар сарысусыз немесе бөлумен біркелкі ұйынды құрады және микроскопиялық көріністің әрбір түріне тән.

Коллекциялық сақтаудағы отандық 41 сүт қышқылды бактериялардың штаммы қалпына келтірілгеннен кейін ЭПС синтезіне қабілеттілігі, морфологиялық және технологиялық қасиеттері зерттелді.

Зерттелетін штаммдардың микроскопиялық көрінісі зерттелетін дақылдардың тазалығын растады. Штаммы термофильного стрептококка представляли собой шарообразные или эллипсовидные клетки, чаще располагающиеся попарно (диплококки) или длинными цепочками.

Термофильды стрептококк штамдары өзімен шартәрізді немесе эллипстәрізді жасушалар, жиі орналасқан жұп (диплококктар) немесе ұзын тізбегін құрады. Микроскопиялау кезінде ацидофильді бактериялар штаммдарынан әртүрлі ұзындықтағы тізбектермен және жалғыз орналасқан ірі және орта таяқшалар байқалды. Болгар таяқшасының штаммдары қысқа тізбектер мен жеке таяқшаларды (үлкен және орташа ұзындықтағы таяқшаларды) құрады. Лактокококтарды микроскопиялау кезінде клетканың сфералық және сопақ формасын (кокки) байқадық, олар жалғыз және екі есе, қысқа және ұзын тізбектер түрінде орналасты. Lactococcus lactis subsp. lactis biovar. diacetilactis dl-153, Lactococcus lactis subsp. lactis L18-AK и L36c штаммдары үшін қысқа және орта ұзындығы тізбек диплококктар және кокктар тән, ал Lactococcus lactis subsp. lactis LLN-E2 и Lactococcus lactis subsp. cremoris cr 152 штаммдарына ұзын тізбектер. Зерттелетін дақылдар бөгде микрофлорамен ластанбағаны және осы таксонның типтік штаммдарына тән культуральдық қасиеттері болғаны анықталды. Жасушалар саны 10⁷-ден 10⁹ КОЕ/см³-ке дейін құрады.

Штаммдардың технологиялық қасиеттеріне мыналар жатады: сүтті ұйыту белсенділігі; қышқыл түзілу энергиясы; титрленген қышқылдықтың өсуі; белгілі бір уақыт кезеңінде белсенді қышқылдықтың өзгеруі; ұйынды синерезисі; р-галактозидазалық белсенділік.

В3492, В2243, В2080, В3808, В2241 и В2406 термофильді стрептококк штаммдарының титрлеу және белсенді қышқылдылығының өзгеруі 14°Т және 0,24-тен аспаған, сондықтан осы штаммдарды одан әрі зерттеу мақсатқа сай болмады. Қалған дақылдардың жоғарыда аталған қасиеттерін зерттеу жөніндегі деректер 3кестеде келтірілген.

Кесте 1 - Термофильді стрептококк штаммдарының, сүт қышқылды таяқшалар мен лактокококтардың технологиялық қасиеттерінің сипаттамасы