«Көше балаларымен» әлеуметтік - педагогикалық жұмыс

Көше балаларымен әлеуметтік - педагогикалық жұмысының үрдісінде тәуекел тобының кәмелетке толмаған балалары үшін «ақталу кеңістігін» құру көзделеді. Мұның астарында, әлеуметтік жұмыстың шетелдік теориясы мен тәжірибесінде қараусыздардың мақсатты тобына енетін, кәмелетке толмағандарды іздеу және ақтап алу жөнінде халықпен өзара әрекетінде жүзеге асатын ведомстволардың, қызметтердің, мекемелердің, қоғамдық инициативалардың аймақтық жүйелерін қалыптастыру көзделеді. Мәнісінде «ақтау кеңістігі» түсінігі айтарлықтай дұрыс емес.

1. 
   тәуекел тобының кәмелетке толмаған тұлғаларын анықтауды;
   
2. 
   оны анықтаған сәттен бастап, тәуекел тобының әр баласының құқығы мен бостандығын қорғауды қамтамасыз ету;
   
3. 
   қызығушылық танытқан барлық ведомстволар мен мұқтаж балаларды әлеуметтік қорғаумен қамтамасыз ететін тұлғалардың салған күштерін үйлестіру;
   
4. 
   олардың дұрыс құқықтық әрекеті жағынан қате жібермеуі бойынша тәуекел тобының кәмелетке толмағандарымен алдын алу іс-әрекетін жүргізу;
   
5. 
   тәуекел тобының балаларын жас ерекшеліктері мен әлеуметтік мәселелерін ескере отырып, жетім балалар баспанасына,әлеуметтік ақтау орталықтарына бағыттау.
   

1. 
   кәмелетке толмағандардың құқығын қорғауға және олармен БҚҚАЖ аймағында әлеуметтік педагогикалық жұмысқа барлық қызығушылық танытқандардың жұмсайтын күшін біріктіру мен үйлестіру;
   
2. 
   қараусыздар мен әлеуметтік жетімдерді, сонымен қатар олардың пайда болу себептерін, тұрғылықты жеріне байланысты алдын алу жұмыстарының мүмкіндігін анықтауға бағытталған, т.б. зерттеуші функция;
   
3. 
   кәмелетке толмағандарға қатысты әлеуметтік қорғаушы әрекеттерін қамтамасыз ету;
   
4. 
   кәмелетке толмағандарға қатысты әлеуметтік қорғаушы әрекеттерге аудан тұрғындарын қатыстыру;
   
5. 
   кәмелетке толмағандарға қатысты, оның нысаны болған, әлеуметтік педагогикалық әрекет;
   
6. 
   баланың құқығын қорғау сферасында заңшығарушылық инициативаға жәрдем беру.
   

• 
  қажетіне қарай балаға шұғыл көмек көрсетіліп, қажетті қорғаныс ұсынылады;
  
• 
  жарақаттаушы факторлар мен оны жеңіп шығу мүмкіндіктері анықталады;
  
• 
  баланың өзі зерттеледі, оның жалпы диагностикасы жүргізіледі,оның көшеге тап болу себептері анықталады;
  
• 
  ата-анасының бар жоқтығы, оны отбасына қайтару мүмкіндігі мен мақсаттылығы айқындалады (егер ондай бар болса);
  
• 
  келесі әлеуметтік-педагогикалық жұмыс кезеңі – ресоциализация, бұл бала қашан және қай жерде өте алатыны жайында болжам жасалынады;
  
• 
  оған әлеуметтік –педагогикалық мінездеме жазылады және онымен әлеуметтік-педагогикалық жұмыс бойынша алғашқы ұсыныстар жасалынады;
  
• 
  тұрғылықты жеріне байланысты нақты баламен құқық қорғау және әлеуметтік - педагогикалық жұмысын ұйымдастыру мүмкіншілігі мәселесі шешіледі;
  
• 
  бала әлеуметтік-педагогикалық жұмыс (әлеуметтік ақтау, жетім балалар баспанасы, интернаттық немесе өзге мекемелер) орталығына (мекемесіне) бағытталады ;
  

• 
  кәмелет жасқа толмаған балалармен әлеуметтік –педагогикалық жұмыстың жеке бағдарламасын жасауды қамтиды. Бұл бағдарлама баланың көшеге кетуіне себеп болған отбасылық, мектептік немесе басқа ортада балаға зорлық көрсетудің түрлі формасының зардабын түзетуді көздейді; Баланың мәдени-эс­тетикалық, интеллектуалды дамуы мен қалпына келтірілген білімінің мазмұны мен жүзеге асыру тәсілдерін анықтауды; адамгершілік құндылықтардың, тәртіп стереотиптерінің және әлемді қабылдаудың, қатынастың коммуникативті қасиеттері мен формаларының және басқа да әлеуметтік –педагогикалық мәселенің түзетуге мүмкін жүйесін қамтиды ;
  
• 
  баланың жаңа (өзгергіш) жағдайда бейімделуі. Бұл, баланың арнайы мекемеге(ақталу орталығы) келіп түскен кезінде ерекше маңызды. Белгілі бір деңгейде ол мұндай бейімделу мен жаңа, ыңғайсыз жағдайда болу салдарынан болған стресстік құбылыстарды алып тастау үшін көмекке мұқтаж, олар оған көше өмірінің стереотиптерін алмастыруға, агрессивті әлеуметтік орталарда құтаюға мақсат қоюға, өмір мен тәрбиенің жаңа жағдайындағы мінез құлық стереотиптері мен әлеуметтік нормаларды қабылдауға қажет;
  
• 
  баламен әлеуметтік педагогикалық жұмыстың жеке және топтық бағдарламаларын тарату. Дұрысы, әрбір орталықта топпен әлеуметтік педагогикалқ жұмыстың бағдарламалары бар. Жаңа адамның пайда болуы, оның өзгеруін талап етпейді, алайда, серіктес ретінде оны тәрбиелік үрдіске қосуға мүмкіндік беретін, әлде оған белгілі бір ықпал етуді көздейтін ашықтан ашық түзетулер орын алуы мүмкін;
  
• 
  балаға анағұрлым жайлы әлеуметтік педагогикалық орта құру мақсатында баланың маңындағылармен жұмысты ұйымдастыруды қамтиды;
  
• 
  мүмкіндігінше әлеуметтік педагогикалық әрекетке баланың маңындағылардан, оның түзелуіне (қайта тәрбиеленуіне) анағұрлым қызығушылық танытқан тұлғаларды тартуды қамтиды; Оларға: ата аналары, әлде оларды алмастыратын тұлғалар, туыстар, бала тағдырын шешуге олардың қызығушылық танытқан жағдайында мұғалімдер және т.б.жатады;