Емтихан сұРАҚтары «5В060900-«География»


Фауналық аудандастырудың тарихы



бет22/106
Дата13.03.2023
өлшемі5,83 Mb.
#172100
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   106
Байланысты:
Åìòèõàí ñ?ÐÀ?òàðû «5Â060900-«Ãåîãðàôèÿ»
pdf 20230424 230607 0000
Фауналық аудандастырудың тарихы

1858 жылы П.Склетер алты фаунистік аймақты ұсынды: Палеарктикалық, Эфиопиялық, Үнді, Австралиялық, Арктикалық және Неотропиялық. 1876 жылы А. Уоллес п. Склетердің фауналық аудандастырылуын қабылдап, Үнді аймағын Шығыс деп атай бастады. Аудандардың бұл жіктелуін қазір көптеген адамдар мойындайды, бірақ ол бірнеше рет түзетілді.
Фаундардың тарихи байланыстарын көрсететін жоғары дәрежелі бірліктерді құруға талпыныстар болды. Сонымен, 1890 жылы А. Бленфорд аймақтарды үш топқа біріктірді: Арктогея (Эфиопия, Шығыс, Палеарктикалық және арктикалық емес аймақтармен), Оңтүстік Америка және Австралия. Бұл топтарға Р. Лидеккер патшалықтар атағын берді. Соңғы екі патшалық кейіннен сәйкесінше Неогея және Нотогей деп аталды. Арктогея 1957 жылы Ф. Дарлингтон сиқыр деп аталды. Мұндай жіктелуіне зоогеографических облыстардың пайдаланады көбінесе.
Фауногенетикалық тәсілді Р.Ледиккер (1890), М.А.Мензбир (1934), А.П.Семенов-Тян-Шанский (1936), И.И.Пузанов (1938) және басқа ғалымдар ұсынған.
Ұсынылған көптеген баламалы аудандастыру схемаларға қарамастан, мамандардың көпшілігі жерді зоогеографиялық аудандастыруда Склэтер - Уоллес схемасының модификациясына негіздейді.Қазіргі кезде ауданстыруды Г.М.Абдурахманов(2001) бойынша қарастырамыз.
Патшалықтар - фауналық аудандастырудың жоғарғы категориясы болып табылады. Қазіргі уақытта ғалымдардың көпшілігі 4 патшалыққа жіктейді. Бұл - Нотогей, Неогей, Палеогей, Арктогей. Олар негізінен сүтқоректілер фаунасының ескілік дәрежесімен анықталады.

Фауналық аудандастыру, белгілі бір аумақта таралған жануарлар дүниесінің түр құрамына, олардың тарихи қалыптасуына, ондағы эндемик түрлердің сақталып қалуына және түрлердің таралу заңдылықтарына байланысты жүргізіледі.
Негізінен жануарлардың кеңістіктегі таралу ерекшеліктеріне сәйкес белгілі бір реттілікпен әрі бір-біріне тәуелді жүйелілікпен (алдымен ірі аумақтарға, одан соң жеке аймақтарға, кіші бөліктерге бөлініп) қарастырылады. Құрлықтағы Фауналық аудандастыру негізінен сол аумақта кеңінен таралған жануарлар дүниесінің (әсіресе құстар мен сүтқоректілерге) пайда болуына, олардың тарихи даму жолына және таралу заңдылықтарына негізделіп аудандастырылады.
Әр түрлі дәрежедегі фауналық аудандастыру категориясының бөлінуі негізінен эндемизмнің деңгейі бойынша, яғни эндемиктік топтар саны бойынша жүргізіледі: патшалықтар эндемиктік отрядтың болуымен (немесе жоқ болуы), облыстар - эндемиктік тұқымдастың таралуы бойынша, облысша-эндемиктік түрдің, кейде туыстың таралуымен анықталады.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   106




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет