А. Д. Нурахова, Л. Т. Ералиева клиникалық лабараториялық диагностика бойынша ұлттық Әдістеме


Апта сайын жүргізілетін гематологиялық зерттеулерді бақылау



бет47/395
Дата13.09.2020
өлшемі1,76 Mb.
#78486
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   395
Байланысты:
КДЛ бойынша ұлттық әдістеме

Апта сайын жүргізілетін гематологиялық зерттеулерді бақылау

Апта сайын жүргізілетін бақылау жұғынды микроскопия кезінде қан жасушаларының морфологиясын және сүйек кемігін бақылауды қамтиды.

Қан жағындысындағы лейкоцитарлық формуланы есептеу өте дәл емес әдіс болып табылады және толық жойылуы мүмкін емес қателіктер көзі болуы мүмкін (қан алу, жағындыны дайындау және бояу кезіндегі қателерді, жасушаларды сәйкестендіру кезіндегі адам субъективтілігін қоса алғанда). Клетрканың кейбір түрлері, әсіресе моноциттер, эозинофилдер мен базофилалар жағындыда мүлдем түсініксіз бөлінеді. Осы жасушалардың жоғары пайыздық құрамы, әсіресе шектеулі жағынды аймағында, нәтиже берілгенге дейін міндетті түрде қайта тексерілуі тиіс. Қандағы лейкоциттер саны 35.109 / л-ден артық болса, үлкен дәлдікке 200 жасушадан кем емес санау ұсынылады. Зерттелетін лейкоциттердің саны жағындының үлкен аймағын бағалау үшін лейкоцитоздың ұлғаюына пропорционалды түрде артуы тиіс. Егер қандағы лейкоциттер саны аз болса

2.109 / л, онда кейбір зертханалар 100-ден кем жасушаларды есептейді. Алайда, дәлдігі күрт төмендейді, сондықтан мұндай есептеу ұсынылмайды. Егер 100 жасушаның жағындысында таба алмаған жағдайда, лейкоконцентрат жасау ұсынылады, алайда лейкоконцентратты дайындау кезінде лейкоциттердің морфологиялық өзгерістері және жасушалар типтерінің біркелкі бөлінбеуі орын алатынын есте сақтау керек. Егер 100-ден кем немесе 100-ден астам тор саналған болса, онда бұл туралы зертхана басшысына хабарлайды және қорытынды бланкісіне жазба жасайды.

Қан жағындысындағы лейкоцитарлық формуланы есептеу әдісі өте дәл емес екендігін, кестеде келтірілген статистикалық талдау негізінде алынған лейкоформуланы есептеу кезіндегі сенімділік шегінің 95% деректері қызмет ететінін растайды. Кестеден қан жағындысын зерттеген кезде жасушалар аз болған сайын, соғұрлым жасушалардың әр түрлі түрлерінің пайыздық құрамы бойынша нәтижелер шашырауы мүмкін. Мысалы, егер лейкоформуланың 100 жасушаларын есептеу кезінде сегментоядерлік нейтрофилдердің 50% анықталса, онда сенімділік шегінің 95% - ы жасушалардың осы түрі бойынша 39-дан 61% - ға дейінгі нәтижелер кіруі мүмкін және осы шектерде алынған нәтижелер есептеу қателігі болып саналмайды.

Көрсетілген 95% сенімділік шегі қан жағындысында лейкоформуланы есептеу кезінде бластты жасушаларды анықтау ықтималдығы туралы түсінік береді. Лейкоциттер арасында патологиялық өзгерген жасушалардың болуы туралы қорытынды 100 жасушаның 95% анықтығы бар дифференциациясы кезінде олардың саны 5% және одан да көп болған жағдайда ғана мүмкін болады.

10-кесте

Қан жағындысындағы лейкоформуланы есептеу кезіндегі сенімділік шегі 95%



[Stiene-Мартин Е. А. және соавт., 1998]



Жасушалар түрі, %

100 клеткаға

200 клеткаға

500 клеткаға

1000 клеткаға

0

0-4

0-2

0-1

0-1

1

0-6

0-4

0-3

0-2

2

0-8

0-6

0-4

1-4

3

0-9

1-7

1-5

2-5

4

1-10

1-7

1-5

2-5

5

1-12

2-10

3-8

3-7

6

2-13

3-11

4-9

4-8

7

2-14

3-12

4-10

5-9

8

3-16

4-13

5-11

6-10

9

4-17

5-14

6-12

7-11

10

4-18

6-16

7-13

8-13

15

8-24

10-21

11-19

12-18

20

12-30

14-27

16-24

17-23

25

16-35

19-32

21-30

22-28

30

21-40

23-37

26-35

27-23

35

25-46

28-43

30-40

32-39

40

30-51

33-48

35-45

36-44

45

35-56

38-53

40-50

41-49

50

39-61

42-58

45-55

46-54

Микроскопиялық зерттеу әдісінің сенімділігін апта сайын гематологиялық зерттеулер өндірісінің технологиялық операциясының жетекшісі бақылайды.

Ол үшін қарапайым зерттеулер сериясына кіретін күрделі патологиясы бар бақылау жағындысын пайдаланады. Алдын ала бақылау жағындылары білікті мамандармен (кемінде 5 адам) 200 жасушадан бірнеше рет (кемінде 20 рет) есептеледі. Бұл мәндер жағындыларды есептеудің дұрыстығын бағалау үшін бақылау өлшемдері болып табылады. Одан әрі бақылау жағындыларын зерттеу нәтижелері талдайды, талқылайды және анықталған қателерді жою бойынша шаралар әзірлейді. Егер жасушаларды есептеу нәтижелері жасушалардың әрбір түрі үшін бұрын есептелген бақылау шектеріне (Хср ±2S — 95% сенімді интервал) кірсе, лейкоцитарлық формуланы есептеу дұрыс деп саналады. Қан жағындыларының көбейтілуін және дұрыс есептелуін бақылау Леви-Дженнингс картасында көрсетілуі мүмкін. Интерпретацияда қиындық болған жағдайда гематологиялық зерттеулерді орындаудың технологиялық операцияларында жұмыс істейтін зертхана қызметкерлері басшыға жетілмеген лейкоциттер, тромбоцитопения немесе лейкоциттердің үлкен өзгерістері сияқты күрделі патологиясы бар барлық жағындылар көрсетуі тиіс. Зертханада дәрігер-зертханашы назар аударуы тиіс жағындыда табылған патологиялық ауытқулар тізбесі болуы тиіс.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   395




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет